بسیاری از افراد، خوی را به واسطه‌ی شهر تخمه‌ی آفتابگردان می‌شناسند. این شهر تاریخ غنی و آثار تاریخی و جاذبه‌های گردشگری بسیاری دارد که شاید به اندازه‌ی کافی شناخته نشده‌اند.
خوی در نزدیکی مرز ترکیه قرار دارد و بسیاری از گردشگران در سفر به این کشور، از خوی عبور می‌کنند. در این مقاله می‌خواهیم دیدنی‌های این شهر را به شما معرفی کنیم تا در سفر بعدی خود به این منطقه، چند روزی را صرف گشت و گذار در این شهر کرده و از دیدن زیبایی‌های طبیعی و تاریخی خوی لذت ببرید.
زیبایی‌های طبیعی و تاریخی آن لذت ببرید.
منطقه حفاظت شده مراکان
منطقه‌ی حفاظت‌شده‌ی مراکان در نزدیکی شهر خوی قرار دارد و یکی از مناطق چهارگانه‌ی حفاظت‌شده‌ی حیات وحش ایران است. این منطقه به دلیل داشتن زیستگاه‌های مختلف، میزبان گونه‌های مختلف جانوری است. البته چون منطقه‌ی مراکان ارتفاعات، صخره‌ها، دشت‌ها و تپه ماهورهای متعددی دارد، دارای پوشش گیاهی متنوع استپی است. قوچ و میش ارمنی، کل و بز از گونه‌های علفخوار بزرگ جثه‌ی این منطقه است. البته گونه‌های دیگری مانند گرگ، خرگوش و سیاه‌گوش نیز در آن زندگی می‌کنند.
موقعیت منطقه مراکان روی نقشه
گیاهان و درختانی مثل پوا، آگروپیرون، گون، چوبک، کلاه میرحسن، میخک، انواع لگومینوز و درختچه‌هایی مانند تنگرس، شیرخشت و گلابی وحشی پوشش گیاهی منطقه‌ی مراکان را تشکیل می‌دهد. اگر به دنبال طبیعتی بکر هستید، حتما سری به این منطقه بزنید.
پل قطور خوی
پل قطور در نزدیکی خوی(۲۵ کیلومتری جنوب غربی خوی، در ناحیه‌ی سرحدی بخش قطور) قرار دارد و در مسیر راه‌آهن ایران و ترکیه قرار گرفته است. کسانی که از مرز رازی عازم ترکیه می‌شوند، در مسیرشان این پل را می‌بینند. این پل از نوع زیر قوسی است و تا مدت‌ها بزرگ‌ترین دهانه‌ی قوسی را بین پل‌های ایران داشت.
موقعیت پل قطور روی نقشه
گفته می‌شود سازنده‌ی این پل زنی آلمانی بود و در سال ۱۳۴۹ شمسی، ساخت آن به پایان رسید. در زمان جنگ ایران و عراق، پل قطور مورد اصابت راکت‌های عراقی قرار گرفت اما به خود بدنه‌ی پل اصابت نکرد و آسیبی به آن نرسید. پل هوایی و ریلی قطور تنها پل ارتباطی ریلی ایران به اروپا در این شهرستان در فهرست آثار ملی و میراث مدرن به ثبت رسید.
مسجد سیدالشهدا
مسجد سیدالشهدای خوی در بخش مرکزی و بافت قدیمی شهر، ضلع شمالی خیابان انقلاب و رو به روی بازار قدیمی قرار دارد. با یک و نیم قرن قدمت، یکی از مساجد تاریخی این شهر است. طبق اسناد تاریخی این مسجد در سال ۱۲۲۶ هجری قمری (دوران قاجار) با ۸۰۰ متر مربع زیر بنا ساخته شده است و ویژگی‌های معماری منحصر به فردی دارد.
موقعیت مسجد سیدالشهدا روی نقشه
در گذشته به این مسجد مسجد جامع می‌گفتند و امروزه نیز جزو مساجد فعال شهر است. در شرق و غرب این مسجد دو در ورودی قرار دارد و دارای یک شبستان و صحن نسبتا وسیعی است که آجرکاری‌های زیبا با طرح لوزی، مدور و رسم هندی زینت‌دهنده‌ی آن است.
کلیسای سورپ سرکیس
کلیسای سورپ سرکیس در شمال غربی خوی، در میدان قمسال و محله‌ی امامزاده قرار دارد. برخی از محققان قدمت این بنا را به قرن نهم و برخی دیگر به قرن چهارم میلادی نسبت می‌دهند. اگر بخواهیم سبک معماری، طرح بنا، شکل ستون‌ها و طرز دیوارسازی و نورگیرها را در نظر بگیریم، احتمال این که کلیسا در قرن چهارم ساخته شده باشد، بیشتر می‌شود.
موقعیت کلیسای سورپ سرکیس روی نقشه
در دوران صفوی نیز کلیسا مورد بازسازی قرار گرفت و شکل امروزی آن، حاصل آن مرمت‌ها است. از سال ۱۲۹۷ شمسی (۱۹۱۸ میلادی) حوادثی در خوی رخ داد که منجر به مهاجرت ارامنه شد؛ از آن دوران به بعد کلیسای سورپ سرکیس متروکه مانده است. متاسفانه این بنا علی‌رغم قدمت زیاد، کمتر مورد توجه گردشگران و حتی مسئولین مربوطه قرارگرفته است.
مقبره تاریخی علمدار
مقبره‌ی تاریخی علمدار در امتداد شمال غرب خوی، در روستای بدل‌آباد قرار دارد. این مقبره روی تپه کوه کوچکی قرار گرفته است و باستان‌شناسان معتقدند قبل از اسلام و دوران ساسانیان احداث شده است. این بنا در آن زمان آتشکده بوده اما بعدها تخریب و در دوران شاه عباس صفوی، بنای فعلی ساخته می‌شود. قبر فعلی متعلق به یکی از شهیدان جنگ چالدران است که سیدی بزرگوار بود.
گفته می‌شود در سال ۱۱۵۸ شمسی، زنی به نام فاطمه مرشدی بنای فعلی را ساخته است و بنای خود او نیز در کنار مقبره قرار دارد. علمدار زمانی گورستان ارامنه بود و در سال ۱۳۵۱ شمسی، زمانی که می‌خواستند جاده قرخ یاشار را احداث کنند، اشیای عتیقه‌ی زیادی از این محل استخراج و تحویل موزه‌ی خوی شد. محققان احتمال می‌دهند شهید مدفون در این زیارتگاه، علمدار و پرچمدار شاه عباس در جنگ چالدران بود و به همین علت این آرامگاه را علمدار می‌نامند.
پل خاتون خوی
پل خاتون در سه کیلومتری جنوب خوی و روی رودخانه‌ی قطور قرار دارد. این پل پایه‌ها و موج‌شکن‌هایی به شکل پشت ماهی دارد که از سنگ‌های نسبتا بزرگ و منظم، ملاط ماسه و آهک ساخته شده است. در گذشته کاروان‌هایی که از عثمانی می‌آمدند از این پل عبور می‌کردند؛ تا چند سال پیش نیز پل خاتون محل رفت وآمد مردم بود اما اخیرا پل جدیدی احداث شده و عبور و مرور از روی آن صورت می‌گیرد.
گفته می‌شود پل خاتون در سال‌های ۱۱۷۰ تا ۱۲۰۰ هجری قمری، به دستور احمد خان دنبلی ساخته شده است. به علت ارزش باستانی پل، میراث فرهنگی از آن حفاظت کرده و در دهه‌های گذشته آن را مرمت کرده‌اند.
امامزاده سید بهلول در خوی
امامزاده سید بهلول در محله‌ای به همین نام در خوی قرار دارد. این امامزاده بزرگ‌ترین مکان زیارتی این شهر است و بسیاری از افراد سیاسی، مذهبی و مشهور شهر، در این امامزاده دفن شده‌اند. اینجا قدیمی‌ترین مزار خوی است اما از تاریخ دقیق فوت سید بهلول (از نوادگان امام علی‌النقی) اطلاعاتی در دست نیست. مردم این شهر احترام بسیار زیادی برای این امامزاده قائل هستند و برای زیارت و رفع مشگلات و گرفتاری‌های خود، به این مکان مقدس می‌آیند.
موقعیت امامزاده بهلول روی نقشه
روایتی وجود دارد که می‌گوید خاندان عباسی سید بهلول را به قتل رسانده و شبانه و به صورت مخفی، وی را در گندمزاری دفن می‌کنند. کشاورزی به صورت تصادفی جنازه را پیدا کرده و به کمک شیعیان شهر، او را در این محل به خاک می‌سپارند. در سال ۱۳۷۶ شمسی، سنگ مرمری در این مکان کشف می‌شود که طبق آن سید بهلول با دو نسل، منسوب به امام علی‌النقی است و در سال ۳۲۷ هجری در این مکان دفن شده است. طبق این سنگ نوشته، می‌توان گفت اامزاده بهلول قدیمی‌ترین امامزاده‌ی آذربایجان است. در نزدیکی این زیارتگاه، امامزاده‌ی دیگری نیز وجود دارد که آن را «بالا امامزاده» (امامزاده‌ی کوچک) می‌نامند و به گفته‌ی اهالی، برادر کوچک‌تر سید بهلول است.
