جزایر بر اساس موقعیت جغرافیایی، دارای ازدحام بیشتری نسبت به سایر نقاط دیدنی هستند. مسافرتهای فراوان به جزایر پرطرفدار باعث افزایش بحرانی جمعیت در این مناطق میشود. با وجود دریا، محدودیت گسترش فضا نیز گریبانگیر جزایر پربازدید است.
به تعدادی از جزایر زیبا که مغلوب زیبایی خودشان شدهاند رابه شما معرفی میکنیم. اغلب این مکانهای گردشگری قبل از ورود گردشگران بکر و بینظیر بودند، ولی پس از ورود گردشگران بهصورت کامل تخریب شدهاند.
جزیره فی فی (Phi Phi)، تایلند
بیست سال قبل مجمعالجزایر فی فی بهشتی گمشدهای در دریای اندامان (Andaman) بودند. برای اولین بار از این ساحل برای نمایشی از داستان ساحل، نوشته الکس گارلند (Alex Garland) استفاده شد. مجمعالجزایر فی فی در این داستان بهشتی گمشدهای روی زمین معرفی شد. بهشتی که توسط یک گردشگر کوله به پشت به صورت اتفاقی کشف میشد.
در حال حاضر، روزانه پنج هزار نفر با استفاده از قایق از بندرهای مجاور به سمت جزایر فی فی عزیمت میکنند. آنها با عبور از خلیج مایا، به محل فیلمبرداری فیلم ساحل میرسند تا بتوانند در آنجا از خودشان سلفیهای جذاب بگیرند. در اثر عبور و مرور گردشگران و مشکلاتی همانند رها کردن زبالههای دریایی، وضعیت اکوسیستمی این منطقه بهشدت آسیبپذیر شده است. مقامات تایلند اخیرا اقدام به ممنوعیت عبور و مرور گردشگران به مدت چهار ماه از خلیج مایا کردهاند تا اکوسیستم مرجانی این منطقه به حالت سابق برگردد.
این اقدامات سابقا در سایر سواحل تایلند اجرا شده بود، اما این اولین بار است که خلیج پرطرفدار مایا به روی گردشگران بسته شده است. لی کوباج، متخصص گردشگری در منطقه تایلند میگوید:
سواحلی همانند جزایر سیمبلان (Similan) و سورین (Surin) در گذشته برای احیای اکوسیستمی بستهشده بودند، ولی این اولین بار است که خلیج فی فی بسته میشود.
وی همچنین افزود:
زمان بسته شدن خلیج، در محدوده بارشهای شدید فصلی است، بنابراین تصور این است که میزان گردشگران کمتری را از دست بدهیم. البته این بارشها برای احیای دریاچه ضروری است. در تمام سال گردشگران زیادی در این نقطه وجود دارند و این زمان بهترین موقع برای تعطیلی است. این فرصت برای تایلند که بتواند از گردشگران پیشی بگیرد، خوب است.
تایلند هم همانند لئونارددی کاپریو که در فیلم دنی بویل مشهور شد، در دهههای اخیر سرگذشت مشابهی داشته است. اگر به ارقام مهاجرت و گردشگری در این کشور دقت کنیم، رشد بیسابقهای را ملاحظه خواهیم کرد. برای مثال در سال ۱۹۹۰ ، ۳٫۵ میلیون نفر از تایلند بازدید داشتهاند، این در حالی است که سال گذشته ۳۵٫۴ میلیون نفر از تایلند بازدید کردند. بیشتر مکانهای گردشگری تایلند سابقا یک مکان گمشده و دست نخورده بود، هماکنون تبدیل به بازارهای گردشگری و فرودگاه شده است. مکانهایی همانند پوکت در جنوب تایلند به خاطر سواحل آن و مکانهایی همانند چیانگ مای در شمال کوهستان، بهصورت فزایندهای افزایش گردشگری داشتهاند.
باراکای (Boracay)، فیلیپین
فیلیپین نیز همانند تایلند مورد تهاجم گردشگران گرفته است. آمار نشان میدهد که در سال ۱۹۹۰ فقط یکمیلیون نفر از این جزیره بازدید کردهاند، اما این آمار در سال قبل به شش میلیون نفر رسیده است و بیش از دو میلیون نفر از این گردشگران از جزیره کوچکی به وسعت ۲٫۹۸ مایل مربع (۱۰ کیلومترمربع) و جمعیتی در حدود ۳۰۰۰۰ نفر به نام باراکای بازدید داشتهاند. این در حالی است که فیلیپین دارای ۷۶۴۰ جزیره دیگر بر اساس گزارشهای موسسه نقشهکشی و منابع طبیعی فیلیپین برای گردش در اختیار دارد.
در دهه گذشته، جزیره باراکای یکی از مراکز دیدنی در جهان شده است. بر اساس گزارش مجله گردشگری Travel Leisure در سال ۲۰۱۲ این جزیره کاندید دریافت جایزه بهترین ساحل گردشگری بوده است. عمدا جذابیت این ساحل مدیون وجود شنهای سفید و ماسههای نرم است. رئیسجمهور فیلیپین نام سسپول (cesspool) را شایسته این ساحل دانسته است. پس از به شهرت رسیدن این جزیره، بازدیدهای زیادی از مناطق مختلف این جزیره انجام شد تا از تخلفاتی که باعث نابودی اکوسیستم میشود، جلوگیری شود. در این بازرسیها ۸۰۰ مورد تخلف توسط بازرسان محیطزیستی کشف و کنترل شد. در حال حاضر بر اساس برنامه بازسازی سواحل باراکای، از ۲۶ آوریل این جزایر به مدت شش ماه بر روی گردشگران بستهشده است.
این زمان برای بازسازی کامل ساحل کافی است، اما هیچ تضمینی برای برگشتناپذیری ساحل به روزهای قبل از این شش ماه با هجوم گردشگران وجود ندارد. پولسازی در این جزیره یکسیو کفه و حفظ محیطزیست در کفه دیگر قرار دارد، اما در آینده نزدیک با احداث مراکز گردشگری، کفه به سمت پولسازی و هجوم گردشگران بیشتر خواهد چرخید و این کار نتیجهای جز تخریب اکوسیستمی جزایر نخواهد داشت.
کوزمل (Cozumel)
جزیره پوکاتان در سالهای گذشته مکانی خوابآلوده و ساکت بود که فقط در آن تعدادی کلیسا و بقایای زندگانی مایاها به همراه صد خانه قرار داشت. سپس راه کشتیهای کروز به این جزیره باز شد و اسکلهای در سال ۱۹۹۰ در آن منطقه بنا شد. این بندر به جزایر مرجانی این منطقه آسیب جدی وارد کردند. امروزه این بندر مهمترین و پرترددترین خلیج، خارج از مکزیک است که سالانه ۳٫۶ میلیون مسافر میپذیرد. میتوان گفت که اکثر این مردم از فلوریدا به این ناحیه مسافرت میکنند. برای مقایسه این جزیره را با ونیز که سالانه در حدود ۱٫۶ میلیون بازدیدکننده دارد، مقایسه کنید. عددی ۵۴۱٫۵۹۸ را با تعداد مسافرانی که با کروز به جزیره میآیند و جمعیتی که با هواپیما در خاک کوزمل به زمین مینشینند، جمع کنید.
مکزیک در سالهای اخیر میزبان ۳۹٫۶ میلیون نفر بوده که نسبت به سال ۱۹۹۰ با تعداد بازدید ۱۷٫۲ میلیون نفر، گسترش زیادی داشته است. تمامی جزایر مکزیک تقریبا کشف شده و در دسترس بازدیدکنندگان قرار گرفته است.
ونیز
بدون شک همه جهانگردان ونیز را بهعنوان یکی از مکانهای پرطرفدار و دیدنی در لیست سفرهای بینالمللی خودشان قرار دادهاند. البته ونیز سالیان درازی در مسیر گردش مسافران بوده است. در سال هجدهم میلادی نجیبزادگان ونیز اروزی را کشف کردند.
جمعیتی که شامل وکلا، جیببرها، پزشکان، زنان پیر، زنانی با ماسک، شهروندان معمولی و وزرا بود که شما را در میان محاصره خودشان میگیرند، نه میتوانید به چیزی فکر کنید، نه در مورد آن اظهار نظر کنید، همه چیز در این شهر درهم است. بازدیدکنندگان از این شهر امروزه کسانی جز امثال خودشان و گردشگران را نخواهند دید. ساکنین بومی این ناحیه در حال حاضر پنجاه هزار نفر است و تعداد گردشگران بیست میلیون است. پیشبینی شده است تا سال ۲۰۳۰ ونیز هیچ ساکن مقیم و بومی نداشته باشد.
در راستای این مشکلات، مسئولان تصمیم گرفتهاند از پهلوگیری کشتیهای کروز در ونیز جلوگیری کنند، اما این کار فقط درصدی چند از جمعیت گردشگران را کاهش خواهد داد. اقدام بعدی کاهش رستورانها و هتلها است؛ همچنین در قدم بعدی برای بازدید از ونیز مبلغی هزینه بازدید در نظر گرفته شده است.
اما راهحل در چیست؟ به دنبال یک جایگزین باشیم. ایتالیا دهها شهر دیدنی دیگر نیز دارد، شهرهایی نظیر بولونیا و پالرومو که میتواند مقصدی به غیر از ونیز بحرانی برای شما باشد.
بالی
بالی امسال میزبان ۱۳٫۷ میلیون گردشگر خارجی بوده که نسبت به سال ۱۹۹۰۲٫۲ میلیون نفر افزایش یافته است.
بالی در سال ۱۹۶۳ یک هتل داشت که این هتل نیز محل ماندن بازرگانانی محسوب میشد که به این منطقه جهت تجارت مسافرت میکردند؛ اما بعد از آن سال، سه هتل دیگر در بالی افتتاح شد و بازدیدکنندگان به این جزیره سرازیر شدند و در مرور زمان در سال ۱۹۷۰ فرودگاه بالی افتتاح شد. شهرهای این جزیره با گذشت زمان و افزایش مهاجرت پیشرفت کردند و طبیعت بکر این جزیره تبدیل به مراکز خرید و هتلها شد. دهکدهها تبدیل به شهر شدند و گردشگران زیادتری هرساله به بالی سفر کردند.
افزایش بیرویه گردشگران به بالی باعث نگرانیهای مسئولان بالی شد. تا جایی که در سال گذشته مسئولان بالی با درس گرفتن از سواحلی که در اثر انباشت زباله از بین رفتهاند، کارگران زیادی را برای جمعآوری زبالههای پلاستیکی از سطح جزیره به کار بستند. این کارگران روزانه در فرایند تمیزکاری مجموعا حدود ده تن زباله را از ساحل جمع میکردند. عوامل ایجاد این زبالهها علاوه بر گردشگران، بومیان محل هم هستند.
ماجار ماج کای، باهاما (Big Major Cay, The Bahamas)
این جزیره در حقیقت قلمروی خوکها است. خوکهایی که در کنار گوسفندان، بزها و چند گربه ولگرد زندگی میکنند. فرضیههای مختلفی برای حضور این موجودات در این جزیره وجود دارد. ممکن است این موجودات برای جذب توریست باشند یا ممکن است توسط ملوانان به جزیره آمده باشند.
قایقها پر از جمعیت شدند و به سمت جزیره روانه شدند. جمعیتی عظیم هرساله برای دیدن این خوکها پا به جزیره گذاشتند تا بتوانند عکسهای جذاب اینستاگرامی برای خودشان بگیرند. در این میان سال گذشته هفت خوک بنا به علت سواری گرفتن توریستها از بین رفتند. برای اینکه بتوانید موجودات بهتری ببینید، کافی است سری به استرالیا و باغوحشهای آنجا بزنید.
مالورکا (Mallorca)
در اینکه مالورکا را نابود شده فرض کنیم، کمی اغراق کردهایم. هنوز در برخی از کوههای این منطقه، قلعههای دستنخوردهای وجود دارد که هر سال کوهنوردان در جستوجوهای خودشان یکی از آنها را کشف میکنند. آخرین اکتشاف مربوط به سال پیش بوده است؛ اما باید جمعیت ده میلیونی را در نظر بگیرید که سالانه از این منطقه بازدید میکنند. بخشهایی از این جزیره زیر فشار حضور جمعیت کمر خم میکند. جادههایی که بیشتر آنها را باید با کالسکه دیدن کنید، در طول سال دچار ترافیک شدیدی میشوند. پالما بهعنوان پایتخت، روزانه بیست و دو هزار نفر را از پانصد کشتی کروز پذیرا است. در سال گذشته پایتخت شاهد اعتراضاتی مبنی بر بازگشت گردشگران به خانههایشان، بود.
مقامات محلی برای کنترل این اوضاع، تلاش دارند با دو برابر کردن مالیات در فصلهای توریستپذیر مشکل را حل کنند. آنها میگویند بستگی به محل اقامت، این میزان مبلغ مالیاتی ممکن است افزایش یابد. همچنین در یک اقدام کنترلی دیگر، ورود گردشگر با ماشین به این شهر ممنوع خواهد شد.
در انتها میتوان گفت هر گردشگری دوست دارد از بهترین مکانی که در مقصد سفرش قرار دارد بازدید کند، اما گاهی افزایش بیرویه جمعیت در یک نقطه باعث نابودی آن منطقه برای همیشه میشود. شاید باید سعی کنیم لذت بصری خودمان را در حد یک عکس در شبکههای اجتماعی کم کنیم.