میدان نقش جهان اصفهان ، قلب مجموعه تاریخی نقش جهان

نویسنده:

حسین یوسفی

در تاریخ:

میدان نقش جهان هم‌چنین معروف با نام تاریخی میدان شاه و پس از انقلاب ۱۳۵۷ ایران با نام رسمی میدان امام، میدان مرکزی شهر اصفهان است که در قلب مجموعه تاریخی نقش جهان قرار دارد.

بناهای تاریخی موجود در چهار طرف میدان نقش جهان شامل عالی‌قاپو، مسجد شاه (مسجد امام)، مسجد شیخ لطف‌الله و سردر قیصریه است. علاوه بر این بناها دویست حجره دو طبقه پیرامون میدان واقع شده‌است که عموماً جایگاه عرضهٔ صنایع دستی اصفهان می‌باشند.

میدان نقش جهان اصفهان ، قلب مجموعه تاریخی نقش جهان

میدان نقش جهان در تاریخ ۸ بهمن ۱۳۱۳ به شماره ۱۰۲ در فهرست آثار ملی ایران ثبت شد و در اردیبهشت ۱۳۵۸ به شماره ۱۱۵ جزء نخستین آثار ایرانی بود که به‌عنوان میراث جهانی یونسکو نیز به ثبت جهانی رسید.

میدان نقش جهان اصفهان ، قلب مجموعه تاریخی نقش جهان

میدان نقش جهان کجاست؟

هر مسافری که به شهر اصفهان سفر می کند، بازدید از میدان نقش جهان را در برنامه خود قرار می دهد. این مکان را میدان شاه و میدان امام هم می نامند. میدان نقش جهان اصفهان از بناهای نادر جهان به جهت معماری محسوب می شود که در تور اصفهان گردی می توانید از این جاذبه تاریخی دیدن کنید.

اطراف میدان نقش جهان اصفهان بناهای زیبا و باعظمتی همچون مسجد شیخ لطف الله، مسجد جامع کبیر عباسی، سردر قیصریه، کاخ عالی قاپو به چشم می خورد که هنر معماران خلاق ایرانی همچون شیخ بهایی، علی اکبر اصفهانی و محمدرضا اصفهانی است. علاوه بر آن چهار بازار بزرگ، اطراف میدان را احاطه کرده اند.

مسجد امام اصفهان از جمله مهمترین مساجد باقی مانده در دوران صفویان است. از ویژگی های مسجد می توان به کاشیکاری هنرمندانه و زیبا، ارتباط مناره های آن با میدان نقش جهان و انعکاس صدا در زیر گنبد اشاره نمود. این مسجد در گذشته به مسجد شاه، مسجد جامع کبیر عباسی، مسجد جامع معروف بوده و امروزه مسجد امام نامیده می شود. این مسجد در ضلع جنوبی میدان نقش جهان واقع شده است.

میدان نقش جهان اصفهان ، قلب مجموعه تاریخی نقش جهان

مسجد شیخ لطف الله اصفهان یکی از زیباترین بناهای مذهبی جهان است. این مکان، مسجد اختصاصی شاه عباس بود. مسجد شیخ لطف الله فاقد صحن و مناره است و در ضلع شرقی میدان نقش جهان اصفهان در ایران قرار گرفته است.

میدان نقش جهان اصفهان ، قلب مجموعه تاریخی نقش جهان

سردر قیصیریه در ورودی اصلی بازار بزرگ اصفهان واقع شده است، این بنا در گذشته راه اصلی بازار اصفهان بود. کاخ عالی قاپو اصفهان در ضلع غربی میدان نقش جهان قرار گرفته است. مهمترین مشخصه های کاخ عالی قاپو اصفهان می توان به ساختمان ورودی آن اشاره کرد که سالن موسیقی و اپرا است. این بنا تالارها و اتاق هایی دارد که به منظور جلسات، استراحت و استقرار سفیران مورد استفاده قرار می گرفت. بنای عالی قاپو در پنج مرحله ساخته شده که در هر مرحله یک قسمت به بنا اضافه گشته است.

میدان نقش جهان اصفهان ، قلب مجموعه تاریخی نقش جهان

در محوطه میدان درختان سرو تبری وجود دارد که فضای دل انگیزی به این مکان بخشیده اند. مساحت میدان نقش جهان اصفهان حدود 85  هزار متر مربع، طول آن بیش از 500 متر و عرض آن  165 متر می باشد.

میدان نقش جهان در طول دوران زمانه خود کاربردهای مختلفی داشته است. کاربرد سیاسی آن از جهت وجود کاخ سلطنتی بود که در آن مراسم های تشریفاتی، رژه های نظامی و مراسم مربوط به محکومین صورت می گرفت. کاربرد مذهبی آن به دلیل وجود دو مسجد که در آن ها مراسم های مذهبی و برپایی نماز جماعت در اوقات خاص انجام می شد. کاربرد تجاری آن از لحاظ  وجود مغازه ها در میانه بازار بود که دستفروشان چادرهای خود را در آن جا مستقر می کردند و کاربرد تفریحی آن با برگزاری جشن ها و عید های ملی، چوگان بازی و آتش بازی شکل می گرفت.

میدان نقش جهان اصفهان ، قلب مجموعه تاریخی نقش جهان

میدان تاریخی نقش جهان اصفهان در زمان حکومت شاه عباس که شهر اصفهان پایتخت این حکومت قرار گرفت پایه ریزی شد. در زمان حکومت صفویان این میدان در مکانی به نام باغ  نقش جهان قرار گرفته بود که کاخ فرمانروایان و ساختمان های دولتی در آن مستقر بود.

قهوه خانه هایی در اطراف میدان نقش جهان دیده می شود. این قهوه خانه ها برای گذراندن وقت شاعران، هنرمندان، درباریان و بعضی از سران مملکتی  و سرگرم ساختن خود به تفریح هایی از جمله مشاعره و شنیدن حکایات ایجاد می شد. همچنین محل مذاکرات تاریخی که بین فرستادگان خارجی و دولتمردان ایرانی صورت می گرفت در میدان نقش جهان بود.

میدان نقش جهان اصفهان ، قلب مجموعه تاریخی نقش جهان

در دوران حمله اشرف افغان تا حکومت قاجاریه بخش هایی از عمارت نقارخانه و میدان نقش جهان تخریب گردید که کار بازسازی آن ها در زمان حکومت رضاشاه تا به امروز ادامه دارد.

توریست های خارجی در هنگام ورود به میدان نقش جهان نظاره گر طلوع و غروب خورشید آن شده و به رصد مشغول می شوند.

میدان نقش جهان اصفهان ، قلب مجموعه تاریخی نقش جهان

میدان نقش جهان اصفهان هم اکنون مورد توجه بازدید کنندگان علاقه مند به هنرهای اصیل ایرانی و اسلامی شده است. امکان کالسکه سواری در محوطه میدان چشم انداز زیبایی را به هر بازدید کننده هدیه می دهد.

میدان نقش جهان اصفهان در میدان مرکزی شهر اصفهان واقع شده است. میدان امام اصفهان در سال 1358 هجری شمسی به عنوان اولین بنای ایرانی در فهرست میراث جهانی یونسکو ثبت شد و این میدان در تاریخ 8 بهمن 1313 به شماره 102 در فهرست آثار ملی ایران نیز به ثبت رسید.

عکسهای میدان نقش جهان اصفهان

میدان نقش جهان اصفهان ، قلب مجموعه تاریخی نقش جهان

 

محصولات سفر

دیدگاه خود را بنویسید