زرند یکی از شهرستان های استان کرمان می باشد که جاذبه های زیادی دارد و هر سال گردشگران زیادی به این شهرستان سفر می کنند و از دیدن جاذبه های دیدنی این شهرستان لذت می برند در این شهرستان آثار تاریخی و بناهای تاریخی نیز وجود دارد در این مطلب شما را با جاذبه های گردشگری شهرستان زرند آشنا می کنیم در ادامه با جاذبه های معروف و دیدنی شهرستان زرند آشنا شوید
جاذبه های گردشگری شهرستان زرند
شهر زرند که در سابق زراوند خوانده می شده است و از مقاصد گردشگری محبوب تاریخ گردان در ایران است، در قرون گذشته از ایالت های مطرح و استراتژیک کرمان به شمار می آمده است. از موارد کهن بودن زرند، آثار و بناهای تاریخی این شهر می باشد، جاذبه‌های گردشگری که تا اوسط دهه ۵۰ در گوشه و کنار شهر زرند به چشم می آمد و به مرور زمان دست خوش حوادث غیر مترقبه به خصوص زلزله ها و یا توسط افراد ناآگاه، طعمه بیل های غول پیکر مکانیکی شدند.
قدیمی ترین آثار تاریخی زرند که امروزه جای خود را ساختمان های مدرنِ مسکونی، تجاری و مذهبی امروزی دادهاند، قلعه ها، برج و باروها، نقاره خانه ها، حمام ها، یخدان ها، مساجد، آب انبارها، کاروانسراها، مراکزحکومتی، بازارها و سایر مراکز بوده اند که پرداختن به هر کدام از آنها در این مقال کوتاه نمی گنجد و هر کدام مباحث جداگانه ای می طلبد.
اماکن مذهبی زرند، به خصوص بنا های قدیمی، امامزاده ها و مساجد با قدمت زیاد که خوشبختانه تعدادی از آنها با وجود بروز حوادث طبیعی (زلزله) هنوز پا برجا و سالم مانده اند.
سوهان زرندی
این نوع سوهان خیلی در شهر زرند معروف است وبه دلیل خواصی هم که دارد پرطرفدار وخوشمزه است وجزو سوغات کرمان محسوب میشود .(زرند اسم یکی از شهرستانهای کرمان است که پستهآن در دنیا معروف است )
مواد اولیه : •آرد گندم و آرد سن از هر کدام ۱۲۵۰ گرم • شکر دو کیلوگرم • روغن ۱۲۵۰ گرم • هل و زغفران به میزان لازم
طرز تهیه: آرد‌ها را با هم مخلوط کرده و کمی به آن آب اضافه کنید تا روان شوند. سپس روی حرارت قرار داده و هم زده تا خامی آرد گرفته شود. شکر را اضافه کرده و مرتبا هم بزنید. بعد از نیم ساعت، روغن را اضافه کرده و مجددا هم بزنید تا سفت شود. زعفران و هل افزوده و کمی مخلوط کنید. سپس به اندازه یک گردو از مواد برداشته و روی یک تخته با وردنه باز کنید تا نازک شود. آرد سن، آرد جوانه گندم است.
منطقه گزوئیه
منطقه گزوئیه روستای گزوئیه در در ده کیلومتری شمال شرقی شهرستان زرند واقع شده است •این روستا همه ساله در ایام محرم میزبان عزاداران حسینی ست که از اطراف به این روستا می ایند و در تکیه ی ابولفضل روستا به زنجیر زنی و سینه زنی میپردازند. •منطقه گزوئیه دارای آب و هوایی معتدل و از نظر زمینشناسی در ایران منحصر به فرد و دارای سازندهای زیادی از دوران پالئوزئیک ایران مرکزی است که همه ساله دانشجویان وزمینشناسان زیادی را متوجه خود ساخته که از انجا دیدن میکنند * نام «گزو» جهانی شده است «گزو» حالا دیگر از یک اسم محلی فراتر رفته و شهرت جهانی پیدا کرده و در واقع شاید بتوان گفت که یوزپلنگ آسیایی، این جاده را جهانی کرده و نام آن در مقطعی حتی سازمان‌‌های فرهنگی جهانی را مشغول خود کرده بود. این جاده حدود سه سال پیش، حرف و حدیث‌های بسیاری نه تنها در سطح استان بلکه در سطح ملی و جهانی به راه انداخت و در نهایت نیز تصمیم‌هایی گرفته شد که هم به نفع محیط زیست بود و هم مردم منطقه را تا حدی راضی نگاه می‌داشت
روستای سیریز
یکی از قدیمی ترین روستاهای تابعه زرند منطقه سیریز است که از نظر آثار و ابنیه تاریخی در شهرستان سرآمده بود و به همین لحاظ مورد توجه میراث فرهنگی استان قرار گرفته است.
روستای سیریز در ۷۰ کیلومتری شمال غربی زرند مابین زرند و بافق یزد قرار گرفته و قسمتی از نوار مرزی استان کرمان با استان یزد را شامل می شود. این منطقه قبل از سرشماری ۸۵ جمعیتی بالغ بر ۸۰۰۰ نفر داشته است. سیریز دارای ۵ روستا می باشد که عبارتند از سیریز، فتح آباد، دهنو ،دهخواجه و موروئیه.
وجه تسمیه روستای سیریز را به دو مورد نقل می کنند: نخست وجود چشمه آب قدیمی که در حال حاضر هم موجود و آب مختصری در آن جریان دارد و عبور آن از سی پله یا آب ریز که پس از رسیدن به پله آخر که سیمین پله باشد به آن سی ریز می گفتند. مورد بعد دامدارانی که در ایام قدیم در منطقه بسر می بردند برای نگهداری از احشام خود محلهای مخصوص که به گویش محلی به ریز معروف بوده، تعداد سی ریز ساخته اند که به مرور زمان تا به امروز سی ریز گفته می شود.
به روایت سینه به سینه، قدمت سیریز به بیش از ششصد سال قبل می رسد. در سیریز قلاع زیادی وجود داشته که آثار بجامانده آنها نمایانگر قدمت تاریخی روستای مذکور است. قلعه های (آبشوری) قلعه (سیریز) و قلعه (دهنو) که به سردر دهنو معروف است از قلاع معروف سیریز بوده اند. آرامگاه امام زاده جعفر (ع) که از منسوبین ائمه اطهار می باشد در سیریز می باشد. آرامگاه مذکور یکی از اماکن قابل احترام در بین اهالی آن منطقه است که چندین مرتبه توسط افراد خیر بازسازی قرار گرفته است.
خواجه فقیه
مقبره کریم الدین ابو المعالی معروف به خواجه فقیه از عرفای قرن هفتم دارای قدمت می باشد.مقبره مذکور که در محله حسین آباد زرند واقع گردیده دارای احترام اهالی زرند می باشد. روایت است آن مرحوم مرگ خود را به دست یکی از لشکریان غُز پیش بینی کرده عیناً به وقوع پیوسته است.
روستای جرجافک
جرجافک که به آن گرگاک هم می گویند یکی از مناطق کوهستانی و خوش آب و هوای زرند بشمار می رود . این روستا که مرکز دهستان جرجافک نیز می باشد در فاصله ی ۳۵ کیلومتری غرب زرند قراردارد و دارای ۱۰۶۰ نفر جمعیت می باشد و از پنج محله ، محله ی شیخ ها، محله ی میان ده، محله ی پایین ده، خویط و دهنو تشکیل شده است . میوه جات جرجافک بخصوص سبزیجات و سیر آن معروف می باشد . ضمناً در سال های اخیر به عنوان یکی از روستا های طرح هدف گردشگری شهرستان انتخاب شده است.
روستای سرتخت
این روستا از قدیم مشهورترین مکان گردشگری و تفریحی شهرستان و حتی استان بوده که در دامنه ارتفاعات غربی شهر زرند و با فاصله ای حدود ۴۰ کیلومتر واقع شده ، که نام آن با نام بزرگانی چون استاد بهمنیار کرمانی ، محمود دبستانی حسین کوهی و عکاس و هنرمند فقید کرمانی بابک دبستانی گره خورده است. بهار و تابستان هر سال خصوصا اگر ریزش نزولات جوی مناسب شد چشم انداز های روستای سرتخت به خصوص از اردیبهشت تا مهرماه جاذبه مهمی برای جذب گردشگران به این منطقه محسوب می گردد.سرتخت با هوای پاک و صفای عارفانه اش روزگاری میعاد گاه بزرگانی چون استاد بهمن یار کرمانی ، محمود دبستانی ، حسین کوهی و بزرگان دیگری از این تبار بوده است. درختان سر بفلک کشیده و کوههای اطراف ، آن منطقه را به خوش آب و هوا بودن مبدل نموده است.
روستای داهوئیه
این روستا در ۱۷ کیلومتری زرند و دارای ۸۲۴ نفر جمعیت و در کوهستان شهرستان واقع شده است .در گذشته داهوئیه به (ده کجو) و (ده آهو)نیز معروف بوده و مقبره ی امامزاده سید ابراهیم که با سه نسل به امام موسی ابن جعفر (ع) منتهی می شود دراین روستا می باشد. داهوئیه یک از مناطق کوهستانی و خوش آب و هوا می باشد ودارای دو رشتهء قنات می باشد. متأسفانه در زلزله های سلهای ۱۳۶۸ و ۱۳۸۲ خسارتهای زیادی به این روستا وارد شد و این دو زلزله ۱۵۴ کشته داشت.
روستای شعبجره
روستای شعبجره از توابع بخش یزدان آباد شهرستان زرند استان کرمان می باشد. این روستا در فاصله ۶۰ کیلومتری شمال غربی شهرستان زرند واقع شده است. این روستا از شمال شرقی با بخش طغرالجرد شهرستان کوهبنان و از شمال غربی به شهرستان بافق استان یزد و از جنوب شرقی به شهرستان های رفسنجان و زرند هم مرز می باشد. محصول این روستا بیشتر ” پنبه” می باشد و به همین دلیل گلیم بافی و قالی بافی در این روستا رونق دارد. آ ب این روستا از قنات تامین می گردد و محصولات کشاورزی این روستا ” پسته، گندم و جو ” می باشد. امامزاده سید سردار از اماکن مذهبی این روستا می باشد.
منطقه حفاظت شده چاه کومه
این منطقه در شهرستانهای زرند و کوهبنان واقع و این اداره کل از سالها قبل پیگیر ارتقاء سطح منطقه بوده و خوشبختانه در آبان ماه سال ۱۳۸۸ نقشه منطقه به همراه منابع آبی منطقه توسط واحد محیط طبیعی و GIS اداره کل تهیه شده است.
موقعیت جغرافیایی(عوارض و منابع فیزیکی، آدرس موقعیت جغرافیایی نسبت به شهر – روستا) :
این منطقه در موقعیت جغرافیایی N3107 E5611 ، در شمال غرب شهر زرند و جنوب غربی شهر کوهبنان واقع گردیده که از شمال به روستای فتح آباد، از غرب به دشت اسوند، از جنوب به روستای شبجره و از شرق به جاده خاکی شبجره – فتح آباد منتهی می شود.
حدود اربعه و مرزهای منطقه عبارتند از :
۱- شمالا”: از مزرعه مهدی آباد در امتداد جاده خاکی تا آغل عباس لخری .
۲- شرقا”: از آغل عباس لخری در امتداد جاده خاکی تا روستای شبجره .
۳- جنوبا”: از شبجره در امتداد جاده خاکی تا قاسم آباد .
۴- غربا”: از قاسم آباد در امتداد جاده خاکی به سمت عباس آباد، حیدرآباد تا مهدی آباد .
وسعت منطقه : هفتاد و سه هزار (۷۳۰۰۰) می باشد.
ارتفاع از سطح دریا : پست ترین نقطه منطقه، دشت اسوند با ارتفاع ۱۴۵۰ متر از سطح دریا و بلندترین نقطه، ارتفاعات کوه ساردوئیه با ارتفاع ۲۰۸۰ متر از سطح دریا می باشد .
نوع اقلیم : آب و هوایی منطقه گرم و نیمه خشک می باشد.
تشریح وضعیت طبیعی( شرح اجمالی سیمای منطقه) : این منطقه دارای رشته کوههای ساردوئیه، هزار دین، گیوران، گلواشتر و آسیا میباشد که مکان و زیستگاه امنی برای حیات وحش منطقه محسوب می شوند. هم چنین مناطق دشتی، مثل دشت اسوند و مگس آب زیستگاه آهو در منطقه می باشد.
منابع بیولوژیکی( پوشش گیاهی – حیات وحش) :
الف) تیپ گیاهی : پوشش گیاهی منطقه از نوع بوته ای (گیاهان یکساله) ، درختچه و درختی میباشد.
گیاهان یکساله و داروئی نظیر : آلاله، آویشن، درمنه و …. می باشد.
گیاهان درختچه ای و درختی نظیر : افدرا (هوم)، کهکم، پسته وحشی (بنه)، ِتربیت، تنگس، قیچ، بادام وحشی، ارس و…. می باشد.
ب) درصد پوشش گیاهی : بطور متوسط پوشش جنگلی و گیاهی منطقه بین ۱۵ تا ۳۵ درصد تخمین زده می شود.
ج) حیات وحش منطقه : ارتفاعات منطقه زیستگاه مناسبی برای حیات وحشی نظیر:کل و بز، قوچ و میش، پلنگ، گرگ، شغال، روباه، تشی، خرگوش و … می باشد.
مناطق دشتی نظیر دشت آسوند، مگس آب و … زیستگاه مناسب آهو می باشد.
از پرندگان منطقه می توان : کبک، تیهو، انواع کوکر، کبوتر وحشی، عقاب صحرائی، سارگپه، شاهین، دلیجه و … را نام برد.
تعداد و نوع منابع آبی( بر اساس جدول شماره۳) : منابع آبی در جدول شماره ۳ ذکر شده اند .
وجود آثار و پدیده های طبیعی( آبشار- غار و …)
الف) چشم اندازهای منحصر به فرد : از چشم اندازهای منحصر به فرد منطقه می توان ارتفاعات گیوران، گلواشتر، هزاردین و دشتهای آسوند و مگس آب را نام برد.
وضعیت جوامع محلی
الف) جمعیت مناطق مسکونی داخل : این منطقه تقریبا” یکی از مناطق ییلاقی محسوب می شود بطوریکه در فصل تابستان حدود ۴۰ خانوار در داخل آبادیها و مزارع به منظور شغل کشاورزی و دامپروری مشغول می باشند و در فصل سرما به شهرهای کوهبنان و زرند یا روستاهای مجاور کوچ می نمایند. ضمنا” لیست مزارع، آبادیها و دیگر مستثنیات داخل منطقه به پیوست می باشد.
ب) روش عمده امرار معاش جوامع : شغل و امرار معاش اکثر جوامع محلی داخل و خارج منطقه، اکثرا” کشاورزی و دامپروری می باشد.
ج) میزان درآمد سالیانه افراد محلی : میزان درآمد در حد متوسط و گذران زندگی می باشد.
د) وضعیت وابستگی جوامع محلی به منابع موجود در منطقه : وابستگی عمده جوامع محلی به منظور کشاورزی، دامپروی و به دلیل خوش آب و هوا بودن منطقه، عده ای نیز جهت گردش، تفریح و گذران اوقات فراغت در منطقه حضور می یابند.
ه) وضعیت آگاهی جوامع محلی از مسایل زیست محیطی : خوشبختانه در این چند ساله با چاپ و انتشار یکسری بروشور و برگزاری جلسات محلی به منظور بالا بردن سطح آگاهی مردم منطقه و تنویر افکار عمومی اقدامات خوبی انجام شده است.
عوامل آسیب پذیری منطقه
یکی از عوامل مهم تهدیدکننده منطقه، خشکسالیهای چند ساله اخیر بوده و از عوامل دیگر می توان حضور سلاحهای غیرمجاز و حضور تعدادی از شکارچیان سودجو در منطقه می باشد که در صورت ارتقاء سطح با گشت و کنترل مستمر می توان منطقه را به نحواحسن حفاظت و کنترل نمود.
کمبودها و نیازها
الف) تعداد آبشخور مورد نیاز ( با تعیین محل بر روی نقشه) : در چند ساله اخیر به علت خشکسالی ، به منظور تامین آب مورد نیاز وحوش، تعدادی آب انبار، آبشخور و تلمبه بادی در منطقه نصب و بطور مرتب آبرسانی انجام می شود. مع الوصف در صورت استمرار خشکسالی نیاز به تعداد ۸ باب آبشخور دیگر در منطقه می باشد که اقدامات لازم بایستی انجام پذیرد.
ب) تعداد پاسگاههای مورد نیاز ( با تعیین محل بر روی نقشه) : این منطقه نیاز به ۲ باب پاسگاه حفاظتی در مناطق گیوران و فتح آباد گلوگاه می باشد.
ج) تعداد وسایل نقلیه مورد نیاز : با توجه به کوهستانی و دشتی بودن منطقه نیاز به یکدستگاه خودرو کمک دار و دو دستگاه موتورسیکلت تریل در منطقه می باشد.
د) تعداد نیروی اجرایی مورد نیاز : با توجه به گشت های شبانه در منطقه ، حداقل نیاز به ۴ نفر نیروی محیط بان و یک نفر کارشناس می باشد.
ه) سایر نیازها : نصب دو دستگاه دکل و بی سیم مادر جهت ارتباط بهتر بین ادارات شهرستانهای زرند و کوهبنان با پاسگاههای حفاظتی از نیازهای مهم ارتباطی در منطقه می باشد.
سایر قابلیت های منطقه
با توجه به اینکه منطقه فوق یکی از بهترین زیستگاههای کل و بز، قوچ و میش و آهو در شهرستانهای زرند و کوهبنان می باشد، در صورت گشت و کنترل مستمر با تعداد نیروی محیط بان کافی، امکان حفاظت و کنترل بهتر این ذخائر زنتیکی میسر می شود.
رد پای دایناسورها در زرند
یکی از آثار بسیار با ارزش و نادر دنیا که اخیراً در زرند کشف و محرز گردیده و شگفتی کارشناسان و باستان شناسان را به همراه داشته است. پیدا شدن جای پای «دانیاسورها» در روستای ده علیرضا زرند می باشد. جانورانی که متعلق به دوران ماقبل تاریخ بوده و دارای ۵ متر بلندی و ۸ تن وزن بودند. جای پای هیکل سنگین خود را در روی سطح ماسه سنگی که آثار امواج آب نیز بر آن محفوظ مانده است در کوهستانهای شرقی زرند بجا گذاشته اند. برای اولین بار گزارش کشف جای پای خزندگان عظیم الجثه و ترسناک مذکور، در سال ۱۹۶۹ میلادی توسط آقایان پروفسور «لاپارنت» استاد انستیتو زمین شناسی پاریس و دکتر داودزاده کارشناس ارشد سازمان زمین شناسی کشورمان انجام گرفت. زمین شناسان مذکور پس از تحقیق و پژوهش کامل، در زمینه کشف ردپای دانیاسورهای تریاس بالائی ـ ژوراسیک زیرین و میانی در منطقه شمال کرمان تحقیق خود را را بر صحت رد پای جانوران مربوطه منتشر نمودند. در جولای همان سال (۱۹۶۹م) دو زمین شناس ایرانی شرکت ملی فولاد و آهن ایران، در دره نیزار شمال زرند، یک ردپای بزرگ با سه پنجه را کشف کردند و در پائیز سال مذکور، ردپای واضح دیگری در اطراف همان محل کشف گردید یک قالب گچی از ردپای مورد نظر تهیه گردید و در نمایشگاه بین المللی شرکت ملی فولاد و آهن آسیا در تهران ارایه، سپس قالب مذکور به موزه زمین شناسی کشور تحویل گردید. از ششم تا هجدهم آوریل ۱۹۷۰ میلادی در ادامه کاوش ها، تیمی از کارشناسان کشورمان به اتفاق مجدد پروفسور «لاپارنت» در دره نیزار ۲۰ کیلومتری شمال زرند، دو لایه از ردپای دایناسورها را شناسایی کردند.کمی بالاتر، پنج ردپای بزرگ دیگر برروی ماسه سنگ ها مشاهده شد.
در ادامه می تونید قسمت دوم جاهای دیدنی زرند کرمان را ببینید . و از جاذبه های گردشگری زیبای این منطقه لذت ببرید .
از مقاله شما بسیار متشکرم . من خودم زرندی هستم باید اعتراف کنم تا حالا از این همه جاذبه شهرم خبر نداشتم ، اما الان شما من را آگاه کردید .
بسیار ممنون ، به شهر ما حتما سر بزنید .