جاذبه های گردشگری و تفریحی حاجی آباد

شهرستان حاجی آباد با مساحت ده هزار  کیلومتر مربع در شمال استان هرمزگان قرار دارد.حاجی‌آباد شمالی‌ترین شهر استان هرمزگان است و در نزدیکی استان کرمان واقع شده‌است. این شهر در بخش مرکزی شهرستان حاجی‌آباد قرار دارد.  ارتفاع متوسط آن از سطح دریا 1200 متر است. از شمال و شرق به استان کرمان ، از غرب به استان فارس و از جنوب به بندرعباس محدود است. مرکز این شهرستان در فاصله 165کیلومتری شمال بندرعباس و در کنار جاده بندرـ سیرجان واقع شده است.

حاجی آباد آب و هوای گرمسیری دارد و درجه حرارت هوا در تابستان بیش از 40 درجه سانتی گراد است و در زمستان تا 5/1- درجه سانتی گراد می رسد. مردم این منطقه به زبان فارسی با لهجه ی خاص محلی سخن می گویند و به امور کشاورزی و دامداری، هنرهای دستی و کارهای اداری و خدماتی اشتغال دارند.

فرهنگ

شهر حاجی‌آباد به لحاظ فرهنگی از چندین فرهنگ متفاوت تشکیل شده‌است. برخی گویش و پوشش خاص هرمزگانی و برخی نیز گویش کرمانی دارند در این‌میان با نزدیک شدن به روستاهای حاشیه استان فارس گویش‌ها و فرهنگ مردم به سمت گویش و فرهنگ مردم این استان نزدیک شده‌است؛ که این موارد خود از ظرفیت‌های بالای فرهنگی این شهرستان حکایت دارد. با نگاهی به پوشش جنوب شهرستان حاجی‌آباد گویش و پوشش هرمزگان بیشتر نمایان است و نیمه شمالی این شهرستان بیشتر تحت تأثیر استان کرمان قرار دارد. تنوع فرهنگی شهر حاجی‌آباد هم خودامری طبیعی است.

حاجی آباد 3 بخش، 1 شهر و 6 دهستان دارد:
بخش مرکزی: شهر حاجی آباد، دهستان طارم و درآگاه
بخش فارغان: دهستان آشکارا و فارغان
بخش احمدی: دهستان کوه شاه و احمدی

صنایع دستی

قالی بافی، شیریکی پیچ(نوعی گلیم)، چادر شب بافی، سبدبافی و حصیربافی

منطقه حفاظت شده هماگ

منطقه حفاظت شده هماگ درشمال شهرستان بندرعباس و قسمت جنوبی شهرستان حاجی آباد قرارگرفته است و وسعت منطقه درحدود ۳۶۰۰۰ کتارمی باشد. این منطقه در قسمت مرتفع استان قرارگرفته و حداقل ارتفاع آن درحدود ۷۰۰ متر بالاتر از سطح دریا می باشد. کوه هماگ بلندترین ارتفاع استان هرمزگان از رشته کوههای زاگرس جنوبی است.

آب و هوای منطقه گرم وخشک بوده و درارتفاعات ، زمستانهای سرد و تابستانهای معتدل می باشد .

محصولات کشاورزی

خرمای پیارم (محصول صادراتی شهرستان)

در شهرستان حاجی آباد در مجموع 2100هکتار زمین زیر کشت محصولات زراعی است که 9000 هکتار به محصولات باغی-5500 هکتار به کشت نخل و بقیه به کشت سایر محصولات صیفی و غلات اختصاص دارد محصولات باغی این شهرستان عبارتند از : خرما – لیموترش- نارنگی- پرتقال – انجیر- زیتون –  انگور لیموشیرین و اغلب درختان مناطق سردسیر و گرمسیر . از آن میان لیموترش- نارنگی و لیموشیرین مناطق فارغان – احمدی- سیاهک و سیرمند شهرت   بسیار زیادی دارد.صیفی جات حاجی آباد هم مرغوب و هم برای کشاورزان و سرمایه گذاران   در تولید کشاورزی فوق العاده سودآور است .

این محصولات و غلات شامل : جو – ذرت- هندوانه – خیار- گوجه فرنگی-سیب –  پیاز – طالبی- گرمک و کمی هم حبوبات می باشد . همجنین درختان و گیاهان کوهی و دارویی نیز در این شهرستان قابل توجه سرمایه گذاران است . از آن میان می توان به کنارهای چندساله دارای میوه زالزالک اشاره کرد   .

دیگر درختان کوهی عبارتند از : بادام وحشی- گیش- بید و درختان مورت- خیزران و کهور . گیاهان دارویی شامل :  گل بومادران- کلپوره -آویشن – گون و غیره   میباشد.

آثار تاریخی و جاذبه های گردشگری

قلعه تاریخی حاجی آباد

این قلعه در ورودی شهر حاجی آباد قرار دارد و قلعه مذکور در دوره صفویان نیز مورد استفاده قرار می گرفته است، این قلعه روی صخره ای در جنوب غربی شهر قرار دارد، ارتفاع آن بین 30- 27 متر و طول و عرض80 متر می باشد و دارای چهار برج است، ظاهراً این قلعه در روزگار دولت های قبل از اسلام بنا شده و بعدها توسط پادشاهان هرمز بازسازی گردیده است.
قلعه کهن حاجی آباد به دلیل موقعیتی که داشته توسط سپاهیان تیمورلنگ تخریب و پس از قتل عام اهالی به آتش کشیده شده سپس به وسیله سیفین یکی از پادشاهان هرمز بازسازی می گردد، و به نام قلعه سیفین (دو شمشیر) نامگذاری می شود.

شهرحاجی آباد در اطراف همین قلعه بوجود آمده و رشد کرده و درحال حاضر یکی از محلات قدیمی این شهرستان به نام پای قلعه مشهور می باشد.
این قلعه یکی از جاذبه‌های گردشگری استان هرمزگان می‌باشد و هر ساله افراد زیادی را برای تماشا به سوی خود می‌کشد.

آستانه امامزاده سیدمحمد

امامزاده سیدمحمد از نوادگان امام موسی بن جعفر(ع) است. بقعه این امامزاده در ورودی شهر حاجی آباد قرار دارد. باتوجه به همجواری با گلزار شهدای شهر، یکی از مراکز مورد توجه مردم این شهرستان است.

آستانه امامزاده امیرنظام الدین

این امامزاده منسوب به امام محمدباقر(ع) است و در ورودی شهر حاجی آباد در جوار مقبره امامزاده سیدمحمد واقع شده است.

چشمه بالنگان حاجی آباد

چشمه بالنگان یکی از چشمه‌های استان فارس است که در نزدیکی روستاهای حاجی‌آباد و آسپاس از توابع بخش سده در شهرستان اقلید قرار دارد. این چشمه یکی از سرچشمه‌های رود کُر است. در سال‌های اخیر به دلیل بارش کم، آبدهی این چشمه تا حدّ زیادی کاهش یافته اما با وجود پوشش گیاهی زیبا در این منطقه که از درختان بید تشکیل شده و وجود یک آبگیر عمیق در میان درختان بید که محل زندگی چند نوع ماهی می‌باشد، گردشگران بسیاری به این منطقه مراجعه می‌نمایند که متأسفانه همین امر سبب تخریب طبیعت زیبای این منطقه و سنگ‌نوشته ساسانی (متعلق به شاهپور یکم) شده است.

آبشار تزرج

یکی از زیباترین و مهمترین جاذبه های شهرستان حاجی آباد است که توجه گردشگران زیادی را جلب می کند. این آبشار در منطقه ای زیبا، سرسبز، خوش آب و هوا، در میان نخلستان های روستای تزرج در جنوب غربی شهر حاجی آباد واقع شده است.

اين محل، منطقه ای ييلاقی و دارای رودخانه و آبشاری فصلی است. شهرستان حاجی آباد به واسطه داشتن نخلستان های وسيع و سرسبز، مشهور است. در ۱۷ کيلومتری جنوب حاجی آباد به سمت بندرعباس، جاده ای فرعی جدا می شود که پس از طی مسافت حدود ۱۰ کيلومتر در جوار رودخانه حاجی آباد و ادامه مسير از دوراهی تزرج به سمت راست به مسافت يازده کيلومتر به روستای تزرج خواهد رسيد. اين مسير با گذر از روستای معدنوييه به محلی زيبا با نخلستان هايی انبوه و مردمانی خونگرم و اقامتگاهی وسيع که در جوار آبشار زيبا و خروشان است منتهی می شود. پلکانی سبز شما را به بالای آبشار هدايت می کند.

در کنار آبشار آثاری از آسياب های آبی که روزگاران نه چندان دور جهت تهيه آرد مورد استفاده قرار می گرفته، ديده می شود. منطقه حاجی آباد طبيعتي زيبا و دلنشين دارد. نخلستان هایی را می بينيد که تا دوردست ها در حال تسبيه خدايند، در کوهپايه ها درختان صدر، کنار و انجير به همراه گياهان سرسبز، مناظری بکر و تماشايی ايجاد کرده اند.

روستای بخوان و فارغان

روستای نمونه گردشگری بخوان، روستایی سرسبز با باغ های وسیع مرکبات و درختان سردسیری و تنوع گیاهی زیباست که در دره کوه های سربه فلک کشیده بخوان و در فاصله 85 کیلومتری شهرستان حاجی آباد قرار دارد. در میان باغ های بخوان، چشمه های آب فراوانی جاری است که آب زمین های کشاورزی منطقه را تامین می کند. در فصل زمستان ارتفاعات آن پوشیده از برف می شود.

فارغان به دلیل هم مرز بودن با استان کرمان دارای آب و هوای متفاوت و دارای مکانی امن ،دلنشین و خوش منظر و دارای آبهای گوارا و خنک بوده و مردمان فارغ از هیاهو و مشکلات در این سامان به استراحت و خوشی می پرداختند لذا کلمه فارغان به معنی کسانی که آزاد و رها هستند در مورد این سرزمین به کار رفته است.

روستای اردکول

روستای اردکول از توابع بخش مرکزی شهرستان زیرکوه در ۱۵ کیلومتری شهر حاجی آباد (مرکز شهرستان زیرکوه) و ۱۰۰ کیلومتری قاین قرار دارد که به دلیل کوه های سر به فلک کشیده، آب فراوان و خاک حاصلخیز روستایی خوش آب و هوا و سرسبز است.خونگرمی و میهمان نوازی از ویژگی های مردم مومن و فعال این روستاست و تقدیم ۱۲ شهید ثمره فعالیت های انقلابی اهالی اردکول است.

آسیاب های آبی حاجی آباد

آسیاب های آبی حاجی آباد به صورت غیرفعال و متروکه در تعدادی از آبادی ها به چشم می خورند. به دلیل آب های زیرزمینی و روزمینی فراوان در حاجی آباد، آسیاب های آبی در گذشته مورد استفاده مردم بوده اند. آسیاب های تزرج، آسیاب های فارغان، آسیاببرغنی، آسیاب سه چشم و آسیاب سعادت آباد از مهمترین آسیاب های آبی حاجی آباد هستند.

چشمه های آب گرم حاجی آباد

چشمه های آبگرم یکی از ظرفیت های جذب توریسم به شمار می رود که برخی از مناطق کشور با برخورداری از این ظرفیت طبیعی و فراهم کردن زیرساخت های لازم به رونق گردشگری و بهبود اقتصاد ساکنان منطقه کمک کرده اند.

سالانه میلیون ها مسافر برای برخورداری از خواص درمانگر آبگرم روانه مناطق مشهور و به نام کشور می شوند که نشان از جایگاه ویژه این ظرفیت در بحث درمان وسلامت است که استان هرمزگان نیز با وجود چندین چشمه آبگرم گردشگران بسیاری را به سمت خود جذب می کند.

وجود دهها چشمه آبگرم طبیعی با خواص منحصر به فرد درمانی موجب شده تا استقبال گردشگران برای آب درمانی مضاعف شود اما کمبود امکانات رفاهی و ضعف زیرساخت ها موجب شده تا این ظرفیت بی نظیر اقتصادی در تنگا قرار بگیرد.

چشمه‌های آب گرم آب سرد زاکین سیاهو، آب گرم سرخاء سیاهو، چشمه آبگرم روستای نیمه کار ،چشمه آبگرم سایه خوش،چشمه آبگرم خمیر ،آب گرم گنو ، آبگرم آسک ،چشمه چاه احمد، آبگرم بادون ، آبگرم ملایجی، آبگرم چارک ،چشمه آبگرم حاجی آباد، فاریاب ، آب گرم فتویه، آبگرم باری، آبگرم سرخان، آبگرم تودولویه، آبگرم کشکو، آبگرم خورگو، آبگرم نیان،آبگرم خص،آبگرم ده شیخ، آبگرم چستانه و آبگرم معدنوئیه از جمله چشمه های طبیعی استان با خواص درمانی هستند که اغلب آن ها به دلیل ناشناخته بودن بین عامه مردم و گردشگران ظرفیت مغفول مانده استان در حوزه‌ی گردشگری سلامت به شمار می‌آیند.

در بین لیست بلند بالای چشمه های آبگرم در هرمزگان تنها آبگرم گنو، خمیر خورگو و فاریاب نام آشنا هستند که دراین بین نیز فقط آبگرم گنو که در 25کیلومتری بندرعباس واقع شده مورد توجه مسئولان بوده و در سال های اخیر با توسعه زیرساخت ها و ارائه امکانات مناسب به مرکز گردشگری حوزه سلامت تبدیل شده است.

آب گرم ده شیخ

این آب گرم در مسیر جاده حاجی‌آباد به سمت دولت‌آباد و در جنوب شرقی روستای ده شیخ در دامنه کوه قرار دارد. سرچشمه آن در شرق حاجی‌آباد واقع شده‌است. آب چشمه از شکاف سنگ‌های آهکی بیرون می‌آید و در ردیف آب‌های گوگردی است.

آب گرم معدنوئیه

این آب گرم در مسیر جاده حاجی‌آباد به سمت بندرعباس و در جنوب غربی در روستای معدنوئیه در دامنه کوه قرار دارد. سرچشمه آن از چشمه‌های زیر زمینی منطقه و شمال روستای معدنوئیه واقع شده‌است. آب چشمه دارای خواص درمانی منجمله درمان بیماری‌های پوستی می‌باشد و در ردیف آب‌های گوگردی است.

کوه فارغان

یکی از مناطق خوش آب و هوای شهرستان حاجی آباد، بخش فارغان و کوه های هماگ، زردکوه، فارغان، کوشا و کافری است. این منطقه کوهستانی از طبیعت بکر و زیبایی بهره مند است و انواع پرندگان و حیوانات در آن یافت می شود.

زیارتگاه و کوه بی بی دختران

این زیارتگاه آرامگاه بانوی بزرگی است که شجره اش مشخص نیست. این زیارتگاه در دامنه کوهی است در شمال حاجی‌آباد و رشته قنات و باغ‌هایی که در اطراف آن وجود دارد به یمن وجود این زیارتگاه همگی به این نام خوانده می‌شوند. این زیارتگاه بعلت قرار گرفتن در میان کوه و باغ‌های میوه یکی از اماکن تفریحی نیز محسوب می‌شود و در میان اهالی بیشتر به کوه بیبی دختران مشهور است.

سایر آثار تاریخی و جاذبه‌های گردشگری شهرستان

قلعه‌های کافران، احمدی، طارم، طاشکوئیه، باینوج، گلشن، سرخ، و … منطقه حفاظت شده و محوطه تاریخی طارم، گورستان‌های تاریخی، چشمه‌های آبگرم معدنوئیه، چاهو، قارقارو، استکی، قلاتوئیه، کوه سیروئیه، کاروانسرای گهکم، برج فارغان، غار گیس (روستای گیس)، نخلستان‌ها و غارهای هزاربری در روستای شهدادی، غار سرباغ در کوه ملوس، باغات، قنات گهکم، منطقه شکار و تیراندازی ممنوع گلزار و نیزار، روستاهای باغان، سیرمند و …