فریم از شهرهای استان مازندران در شمال ایران است. این شهر، در بخش دودانگه شهرستان ساری قرار دارد. مردم اين شهر به کار کشاورزی و دامداری مشغول هستند. در اين شهر واحدهای اداری و تجاری زيادی وجود دارد و همين امر باعث شده که مردم از روستاهای اطرف برای رفع نياز و تهيه ملزومات زندگی به اين شهر رفت و آمد داشته باشند. امروز به سبب افزايش جمعيّت و رشد بافت انسانی جوامع، ساختار تقسيمات جغرافيايی و اقليمی نيز به فراخور آن دست خوش دگرگونی می شوند.
پریم منطقه‌ای کوهستانی-جلگه‌ای است. از سویی در حصار رشته کوه‌های البرز درآمده و از سویی دیگر دشت‌های حاصل خیز و چشم‌نواز خود نمایی می‌کند. رودخانه‌ها و جنگلش با زیبایی طبیعی دل از هر بیننده‌ای می‌رباید.
فریم بر گرفته از پریم که یکی از کانونهای نخستین زندگی اجتماعی در پهنه مازندران بوده و در قبل از حمله اعراب به این منطقه و تصرف آن ، شهر باستانی فریم ، پریم نام داشت پس از آن و پذیرش مردم این دیار به اسلام علوی به جهت عدم وجود حرف «پ» در لسان عربی پریم به فریم تغییر نام یافت و از آن تاریخ در محاورات و کتب”فریم” بکار می رود. این شهر در منابع تاریخی کهن به نام پریم ، پات شوارش یا جبال قارن یا فریم یاد شده است در کتاب مازندران و استرآباد تألیفﻫ.لرابینو و سایر منابع آمده؛ فریم یا پریم شهر کوچکی بود با حصار آجری شبیه به قلعه و اقع در جلگه موسوم به پریم جنب رودخانه اشک قسمت شمال شرقی که آن محل اکنون معروف به شهردشت است در تاریخ آمده است.
گویشوران این منطقه به زبان تبری ( که زیرمجموعه‌ی زبان‌های شمال غربی ایران است) و با لهجهٔ پریمی سخن می‌گویند، البته در لهجهٔ روستاها به فراخور پراکندگی و به میزان دوری از هم نیز رنگارنگی و تفاوت‌های آوایی و کلامی دیده می‌شوداما این گوناگونی سبب نابسانی و اختلال در پیام‌رسانی و ارتباط زبانی نمی‌گردد.
زمین‌لرزه‌های تاریخی
برای نمونه در قرن پنجم هجری برابر سال ۱۱۲۷ میلادی زمین‌لرزهٔ بزرگی در منطقهٔ هزار جریب جنوبی سبب ویرانی سراسری روستاهای منطقهٔ پریم که در درهٔ پهناوری در کوه‌های خاوری پل سفید واقع است، شد. همچنین در سال ۶۰۰ قمری برابر ۱۳۰۹ میلادی زمین لرزه‌ای روستاهای فراوانی را در مازندران تقریباً به‌طور کامل نابود کرد و سبب از رونق افتادن منطقهٔ پریم گردید.
جغرافیای تاریخی فریم
به هر روی، دودانگه به عنوان بخشی از هزار جریب و درعصر «اسپهبدان» وقایع و رویدادها و فراز و فرودهای فراوانی به خود دیده‌است. اتفاقاً در همین ایّام «دشت فریم» یکی از قسمت‌های مهم دودانگه به‌شمار می‌رفت و در زمان هارون الرشید، هزار جریب «پریم» در دست «اسپهبد شروین باوند» بود.در تقسیمات «تاریخ طبرستان» تألیف اسفندیار کاتب، که طبرستان را به دو پاره «هامون» و «کهستان» قسمت کرده‌است، «پریم» را در ردیف کهستان آورده‌است.در جای دیگر «ابن اسفندیار» می‌نویسد: فریم که کوه قارن می‌خوانند به برادر کهتر «قارن» سپرده شد.
دودمان‌های حاکم
آل گاوباره که از سال چهل تا صد و چهل و چهار قمری (۱۴۴–۴۰ هـ. ق) در دشت مازندران و استرآباد (گرگان) فرمانروایی داشتند.
پادوسپانان که در حقیقت شاخه‌ای از آل گاوباره بودند که از سال ۴۰ تا ۱۰۰۴ قمری حدود یک هزار سال تا عصر شاه عباس صفوی بر منطقه غربی مازندران و رویان حکومت کردند.
آل وشمگیر یا آل زیار که از ۳۱۶ تا ۴۷۰ هـ. ق در شرق مازندران حضور داشتند.
آل قارن که حدود ۵۰ پیش از هجرت تا سال ۲۴۴ هـ. ق بر قلمرو جبال مازندران فرمانروایی کردند.
آل باوند یا اسپهبدان که از سال ۴۵ تا ۳۹۷ هـ. ق در منطقه جبال مازندران یعنی در بخش سوادکوه و هزار جریب پریم (فریم یا دودانگهٔ امروزی) حکومت داشتند. به همین سبب به اینان «ملک جبال» هم گفته‌اند. «اسپهبد شروین» از فرمانروایان مشهور آنان بود.
دشت فریم
دشت فریم سرا از کهن ترین دشت‌های میان کوهی به لحاظ قدمت تاریخی در این منطقه است که از شالیزارها، برکه‌ها و آب‌بندان‌ها و کوه‌های صخره‌ای که در حد فاصل دودانگه، سوادکوه و سمنان قرار دارد، تشکیل شده و سبب شده در برخی از فصلهای سال، شاهد برف در کوه‌های صخره‌ای باشیم. این امر جذابیت این منطقه را دو چندان کرده است.
برج رسکت
در سال ۲۳۱ خورشیدی برابر با ۲۳۷ قمری شهاب سنگی در منطقه فریم سقوط کرد که به نام شهاب سنگ اسپهبد شروین خوانده شد. برخی پژوهشگران برج رسکت را یادمانی در نزدیکی محل سقوط این شهاب سنگ می‌دانند. برج رسکت از بناهای قرن پنجم هجری قمری است. این اثر در تاریخ ۹ مرداد ۱۳۱۲ با شمارهٔ ثبت ۱۹۳ به‌عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده‌است و حدود شصت کیلومتری جنوب غرب شهر ساری قرار دارد.
برج رسکت، افزون بر معماری شگفت، دو سنگ نگاره به خط کوفی گلزار و پهلوی ساسانی دارد که بر ارزش هنری آن افزوده است. برج رسکت با نقشهٔ مدور از آجر بنا شده‌است. ورودی بنا در جهت خاوری و در بالای طاق‌نمای ورودی دارای نگاره‌های چشم‌نواز گچی مقرنس کاری است و چهار سر کتیبه کوفی گلزار و خط پهلوی ساسانی به طرز زیبایی گچ‌بری شده‌است که مشتمل بر آیه‌های قرآنی و مطالب تاریخی است. برج رسکت در شیب تند کوهی سنگی بنا شده و همواره این سئوال مطرح بوده که این بنای آجری چگونه در این شیب تند ایستاده است؟ برج آرامگاهی رسکت در زمان غزنویان ساخته شده‌است اما در این زمان خاندان باوندیان که از اسپهبدان ساسانی بودند در مازندان حکومت می‌کردند.
این خاندان از دوره ساسانی در این منطقه از کشور بوده‌اند اما با ورود اسلام، مسلمان شده و حدود ۷۰۰ سال در مازندران حکومت کرده‌اند. برج رسکت آرامگاه «شهریار ابن قارن»، و یکی از اعضای خاندان باوندیان است.
مسیر دسترسی:
برج رسکت در ۴۰ کیلومتری جنوب غرب شهر ساری در بخش دودانگه ساری، روستای رسکت واقع شده است. مسیر دسترسی به آن از ساری آغاز و پس از عبور از دو راهی کیاسر و سد سلیمان تنگه به جانب غرب منحرف می شود که بیشتر قسمت های آن آسفالت می باشد. دسترسی به روستای رسکت و دیدن طبیعت بسیار زیبا و کم نظیر آن از طریق جاده ساری، پائین هولار، فریم مقدور است.
