جاذبه های دیدنی شهر چلیچه

چلیچه نام شهری است در بخش جونقان از توابع شهرستان فارسان در استان چهارمحال و بختیاری ایران است. چلیچه در ۳۰ کیلومتری شهرکرد قرار دارد.مردم این شهر از قوم بختیاری هستند و به زبان فارسی میانه سخن می‌گویند.

درباره وجه تسمیه این شهر اسناد معتبری در دست نیست. در یادداشتها و خاطرات سردار ظفر بختیاری از چلیچه با نام «چُلچه» نام برده شده‌است.

در لغت نامه دهخدا اینگونه‌است:

چلیچه. [ چ ُ چ َ ] (اِخ) مؤلف مرآت البلدان نویسد: «قریه‌ای از قریه‌های چهارمحال اصفهان است». و در فرهنگ جغرافیایی آمده‌است: دهی از دهستان می‌زدج بخش حومهٔ شهرستان شهرکرد که در ۲۷ هزارگزی جنوب باختر شهرکرد، کنار راه بردنجان به جونقان واقع است. دامنهٔ کوه و هوایش معتدل است و ۱۷۰۴ تن سکنه دارد. آبش از رودخانهٔ می‌زدج و قنات. شغل اهالی زراعت، صنایع دستی زنان قالی بافی و راهش مالرو است. این آبادی یک دژ قدیمی به نام قلعه اسعد دارد.

بنا بر گزارش تاریخ نویسان و بزرگان و ریش سفیدان و به باور اهالی، چلیچه از زمان‌های خیلی دور وجود داشته است و اولین خانواری که صدها سال پیش در این منطقه که امروز چلیچه نامیده می‌شود سکنی گزیده اند جده صادق خان بزرگ که از ایل چهار لنگ محمد صالح بختیاری بوده سنگ بنای چلیچه را نهاده است و با طایفه‌های هفت لنگ هم خویشاوندی‌های زیادی دارند که هم اکنون در خوزستان، لالی، ایذه، ماهشهر، قلعه تُل و الیگودرز زندگی می‌کنند و بیشترین خویشاوندی را با طایفه اسیوند(گاودوش)دارند. طایفه چلیچه از پنج قوم تشکیل شده است:

شاخه‌ای از کلنگیر ها

شاخه‌ای از لوگری ها

شاخه‌ای از نوذری ها

شاخه‌ای از اقلی ها

شاخه‌ای از کاوه ها

اسامی چشمه‌ها و گردشگاه‌های چلیچه

در چلیچه وفور چشمه‌ها در فصل بهار بسیار چشم انگیز است چشم گیرترین این چشمه‌ها در سطح می‌زدج عبارتند از: چشمه سوزنک، چشمه بلبل، چشمه میانکوه، چشمه چال ملو، چشمه دره راز، چشمه امیر قلی، چشمه گردنه، چشمه آب مراد، چشمه عبدل، چشمه گرداب، چشمه باغ مظفر، چشمه چال غلا، چشمه باغ سید جواد، چشمه دره شهریار، چشمه درخت یتیم، چشمه اسیاب

اسامی موقعیت‌های جغرافیایی

کوه جهانبین، دره سوزنک، دره لاسیر، میانکوه، شوره گاه، چال ملو، چال زرد، دره راز، چال غلا، کفت گردنه، گر کافر، آستون پلنگی، بانه، ریز برده، تنبلی، دره گپه، چال گردل مالی، آسیاب بادی، تخت سنمبر، مله ارزنا، اُر چینه روباه، چال بردلا، چال تختی‌ها، جا گله گا

اسامی شش دانگ کشاورزی چلیچه

دانگ سلطان

دانگ لوگری

دانگ خانی

دانگ نوذری

دانگ اقلی

دانگ حاج همت

اسامی زمین‌های کشاورزی

شاه آباد، محمد قلی بگ، بالو، بانه، جاسربازها، غلاتک، پندمه، دَمرغا، پل پلنگی، کوتون، کرد آباد، می‌زدچه، بیشه خان، ده ِگاه، قبر لَر، صالح آباد، چقای صالح آباد، پشت چقا، هسته چه، چن گلستان، جَرکی، کرمله گاه، سر کیره ها، سر چقا، باریکه ها، جاره زار، گینه ای، بالا آسیاب، چال روباه، چُل، چُل پشتی.

ایل راه‌های چلیچه در زمان دزپارت

ایل راه شوره گاه

ایل راه گردنه

که عشایر از این دو ایل راه مهم و تاریخی استفاده می‌کرده اند و هم اکنون هم مورد استفاده عشایر بختیاری و گله دارهای دهکردی می‌باشند و این دو ایل راه مهم شاهراه قدیم جاده دزپارت بوده است. فضاهای  چلیچه به علت دارا بودن ویژگیهای منحصر به فرد قابلیت جذب جهانگرد و توریست را دارد به علت موقعیت خاص استقراری که در دشتی میان رشته کوههای جهانبین واقع شده و عشایر بختیاری از ایل بزرگ اسیوند (طایفه گاودوش) هنوز به صورت عشایر کوچ می‌کنند و در زمین‌های آبا و اجدادی خود در دره راز چلیچه چادر می‌زنند. ارتفاعات دامنه‌های شرقی جبال زاگرس چراهگاههای بهاره و تابستانی گله‌های عشایر اسیوند را تشکیل می‌دهند.

قلعه اسعدیه

قلعه اسعدیه در دامنه کوه جهان‌بین و در فاصله ۲ کیلومتری چلیچه قرار دارد.قلعه اسعدیه در واقع شامل دو ساختمان خان‌نشین می‌باشد که در دوره قاجاریه به دستور سالار اعظم و خان بابا خان ساخته شده و در نوع خود زیبا و بسیار مصفاست. این مجموعه به ترتیب از بالا عمارت خان بابا خان، اندرونی کوشک محمدخان سالار اعظم می‌باشد که شباهت زیادی با کوشک جونقان دارد.

این کوشک با باغی که در پیرامون آن قرار دارد، در سال‌های اخیر به بخش خصوصی فروخته شد. این کوشک زیبا در سال ۱۳۸۸ به دست افراد ناشناس به آتش کشیده شد و در حال حاضر چیز زیادی از آن باقی نمانده است. در حال حاضر کاخ بیرونی یا امارت پایین که در نزدیکی جاده کنونی راستاب به چلیچه واقع شده بود، به طور کلی ویران شده و به جای آن بیمارستان ساخته شده است.