قیر شهری است در استان فارس در جنوب ایران. این شهر در بخش مرکزی شهرستان قیر و کارزین قرار گرفته و مرکز شهرستان میباشد. این شهر در ۱۸۵ کیلومتری شهر شیراز مرکز استان فارس واقع گردیدهاست.شهرستان قیروکارزین به پایتخت لیمو ترش کشور معروف است و سالانه حدود ۲۵۰هزارتن لیمو ترش از این شهرستان برداشت میشود.
وجه تسمیه
وجه تسمیه شهر قیر را به دلایل وجود جوشش قیر، داشتن درختان انبوه و فشرده که از دور به صورت سیاهی بزرگ به نظر میرسیده یا روایتهای دیگر نسبت میدهند مانند جمعیت بسیار زیاد. با توجه به آثار باستانی و تاریخی بجا مانده از عهد ساسانیان و قدمت این شهر نقل میکنند از دلایل انتخاب اسم «قیر» برای آن این است که در گذشتههای دور نیز این شهر همواره دارای جمعیت زیاد و درخوری بودهاست بهطوریکه نمای این شهر از دور به سیاهی و انبوهی میزدهاست و به همین دلیل نام قیر را برای آن برگزیدهاند.
تاریخچه
شهرقیر سابقهای نسبتاً کهن دارد و مورخین و سیاحانی همچون ابن حوقل بغدادی، اصطخری، ابن بلخی، مستوفی و… بدین شهرستان اشاراتی داشتهاند
نقش پارتی در فاصله ۳ کیلومتری قیر مربوط به دوره پارتها و قلعههای به جامانده از زمان پیش از اسلام نشان دهندهٔ قدمت این شهر است. (قلعهٔ شاپریون (=پرگون) و قلعه گبری)
جاذبه های دیدنی قیر
تفرجگاه و چشمه سرآسیاب
یکی از مکان های زیبا برای تفریح و گذراندن لحظات خوش و لذت بخش ، چشمه ی زلال با مناظر دیدنی «سرآسیاب» در قیروکارزین است.این چشمه ی طبیعی در ورودی شهر قیر و در کنار تپه ی شهدای گمنام این شهر واقع شده است. سرسبزی اطراف این چشمه ی قدیمی مانند مخمل سبزی در میان دشت های قیروکارزین خودنمایی می کند.
این چشمه ی زیبا و چشم نواز به صورت کانال کشی از بالای کوه به طرف شهر قیر سرازیر می شود و برای مصارف کشاورزان این منطقه نیز مورد بهره برداری قرار میگیرد.این کانال کشی نیز مناظر زیبایی را در کنار مناظر طبیعی رقم زده است که مطمئناً از تماشای آنها سیر نمی شوید.از کانال کشی ها عبور می کنیم. هرچه به سرچشمه نزدیکتر می شویم ، صدای آب گوش نوازتر می شود و صحنه ها نیز چشم نواز تر می شوند.در قسمت جنوبی چشمه نیز به همت مسئولان شهر قیر پارک تفریحی زیبا و مجهزی آماده است تا لحظات خوبی را برای مسافران نوروزی در دفتر خاطراتشان رقم بزند.
و در پایان آنچیزی که چشم نوازی میکند ، گنبد فیروزه ای متعلق به 5 شهید گمنام است که آرامش بخش روح است و لحظات معنوی را برای شما رقم خواهد زد.
نقش رستم (قیر) یا نقش برجسته سرباز پارتی
نقش برجسته را می توانید درفاصله حدود3 کیلومتری درجاده قیر به فیروزآباد ، درسمت راست جاده مشاهده کنید. که البته حدود 100 مترتاجاده اصلی فاصله دارد وهیچ تابلویی برای راهنمایی وجودندارد. تنهاراهنمایی تابلویی زردرنگ برای معرفی پروژه جاده ای جدید است که فعلا هیچ عملیاتی برای آن انجام نشده ودقیقا ازکنار این نقش عبور می کند. نقش برروی تکه سنگی بزرگ تراشیده شده وزیرآن را جستجوگران گنج حفاری کرده اند. وعده ای دیگرنیز درتلاش برای ازبین بردن این اثر برروی آن حکاکی کرده اند. هیچ تلاشی برای نگهداری ازنقش انجام نشده.
نقش سربازی رانشان می دهد که درحال تیراندازی باتیروکمان نشان می دهد. چهره سربازنامشخص است وپوشش اونیزقابل تشخیص نیست. شاید40سال پیش چهره وپوشش اوقابل تشخیص تربوده. این مطلب نشان می دهدکه اگرازاین آثار عکس نداشته باشیم شاید 10سال دیگر ازاین آثاربه جزخاطره چیزدیگری نخواهد ماند. عزیزانی که به بازدید این نقش می روند خواهش می کنم درحفاظت ازآن تلاش کنند. اکثر این تخریب هاراخودماانجام می دهیم.
روستای تنگروئين
این روستا ازتوابع بخش مرکزی شهرستان قیروکارزین و درفاصله ۴۰کیلومتری ازمرکزشهرستان قراردارد. این روستاهم تنگروده وهم تنگروئین گفته میشود.
رشته کوه هلیگان درجنوب جلوه خاصی به این روستاداده است،درشمال آن رشته کوهی ست که این روستارا ازعشایر شولی جدا میکند. این کوه امتداد رشته کوه جنوب شهرمبارک آباداست که به این روستا ختم میشود.
روستای علی آباد
روستای علی اباد از توبع استان فارس بوده ودر ۱۸۰ کیلومتری جنوب شهرستان شیراز واقع شده است از محصولات کشاورزی این روستا کندم برنج کاری باغات مرکبات جو ذرت کاری وغیره…..میباشد ودر ۲۵کیلو متری مسیر جاده قیر به جهرم واقع شده است.
روستای قلات
روستای قلات یکی از زیباترین روستاهای استان فارس می باشد که درفاصله ۳۰ کیلومتری جنوب شرقی شهر قیر واقع شده است.شغل مردم شریف این روستا اغلب کشاورزی می باشد وافراد تحصیلکرده زیادی نیز در این روستا در مشاغل گوناگون دولتی وغیر دولتی مشغول به فعالیت می باشد.مردم این روستا خونگرم ومهماندوست می باشند وتمامی جمعیت این روستا خویشاوند می باشند.