هیدج یکی از شهرهای استان است که بخشی از جاهای دیدنی زنجان را تشکیل می دهد .این شهر کوچک اما باصفا در فاصله ۷۵ کیلومتری شهر زنجان قرار داردو از غرب به صائین قلعه از شرق به خرمدره متصل میشود زبان مردم این شهر ترکی آذربایجانی با لهجهٔ خاص هیدج است. این شهر زادگاه حکیم هیدجی است.با ما جاهای دیدنی هیدج و زنجان را بیشتر بشناسید.
جمعیت
این شهر واقع در بخش مرکزی شهرستان ابهر، بر اساس سرشماری مرکز آمار ایران در سال ۱۳۹۰، جمعیتی بالغ بر ۱۳٬۰۰۳ نفر، متشکل از ۶٬۶۶۱ مرد و ۶٬۳۴۲ زن در قالب ۳٬۷۶۴ خانوار داشتهاست.ولی از نظر خدماتی در رده چهاردهم استان و پایینتر از خدابنده قرار دارداین شهر در بین شانزده شهر استان رتبه پنجم جمعیتی بعد از مراکز شهرستانهای زنجان، ابهر، خرمدره و قیدار (خدابنده) را داراست.
صنایع
شهر هیدج جزء بزرگترین تولیدکنندگان کفش کشور میباشد که البته در زمینه تولید کفش بچه گانه مقام اول را در کشور دارد شهرک صنعتی هیدج دارای شرکتهایی تولیدی در زمینه بستهبندی و بوجاری حبوبات و غلات و خوراک دام – تولید لوله – سیم و کابل – صنایع چوب دستمال کاغذی و… میباشد.
همچنین هیدج در سالهای اخیر دارای چند کارخانه بزرگ ریسندگی و بافندگی بوده که به دلیل نبود علم و منابع همگی از چرخه تولید خارج شدهاند
پیشینه – وضعیت
این شهر دارای حوزهٔ علمّیهٔ دینی است که قدمت بنای آن به بیش از یک ونیم قرن میرسد (مدرسه علمیه هیدج مربوط به اواخر دوره قاجار است و در شهرستان ابهر هیدج، داخل شهر واقع شده و این اثر در تاریخ ۲ شهریور ۱۳۷۸ با شمارهٔ ثبت ۲۳۸۷ به عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.) و در دوران فعالیت خود منشأ خیر و برکت فراوان بوده و مردان فاضل و ادبای فر هیختهای را در دامان خود پروردهاست که از جملهٔ آنان میتوان به مرحوم حکیم هیدجی، مرحوم ملا غلامرضا اصولی، مرحوم ملا نظر علی هیدجی، مرحوم حاج ملا محمد حسین فخیمی (معروف به حاج آخوند) مرحوم حاج شیخ عبدالرحمان محمدی، مرحوم حاج شیخ فضایل فاضلی و شیخ کاظم صدیقی شیخ فرج اله واعظی و … اشاره کرد. این شهر دارای افراد رده بالایی در عرصه سیاست و نظامی و فرهنگی و مذهبی همچون امیر سرتیپ آراسته معاون اماد اجا و شیخ یونس صالحی و مصطفی مرسلی، دکتر اصغر مهاجری و ادبا و شاعرانی مانند ملا محمد علی معروف به حکیم هیدجی، عوضعلی صالحی معروف به رهگذر هیدجی و شاعرانی چون ملا قربان مرسلی، علی کیانی (کیان)، محمد هادی نیا، نعیمه مرسلی (ن.م. رها) میباشد .
در گذشته مردمان آن را «هیه» مینامیدند که در آن دروازه و کاروانسرا برای استراحت کاروان بوده، نام هیدج از هودج یا محمل گرفته شده که در زمانهای گذشته برای حمل بزرگان استفاده میشده، (نام هیدج را با هودج (کجاوه) سنجیدهاند ولی این نام به صورت هودژ (شکلی از هودج) به معنی محل دژ خوب است.) قدمت این شهر به زمانهای دور برمی گردد ولی از زمانی که دختر شاه خدابنده سلطان محمد خدابنده که مقبره آن در گنبد سلطانیه است، هنگام عبور از آن شهر که آن زمان روستایی دور بوده، دخترش دچار بیماری شدیدی شده و بعد از مداوا در همان مکان فوت میکند. از آنجا که این منطقه آب و هوایی بسیار مطبوع داشته در همانجا دخترش را دفن و مقبرهای زیبا از سنگ مرمر سفید برایش میسازد که مقبره و سنگ قبر به سرقت رفت و مابقی آرامگاه به دست شهردار وقت تخریب شد که این محل به هی مردان معروف بود که اکنون اثری از آن نیست.
این شهر دارای حوزهٔ علمّیهٔ دینی است که قدمت بنای آن به بیش از یک ونیم قرن میرسد که از استادان معروف آن میتوان به ملا علی جان اشاره نمود.