گیوی شهردیدنی است در بخش مرکزی شهرستان کوثر استان اردبیل ایران که از مناطق گردشگری اردبیل در همه ی فصول سال به حساب می آید.شهر گیوی شامل دو منطقه بنامهای گیوی علیا و گیوی سفلی میباشد.شهر بکر گیوی از مناطق کوهستانی خوش آب و هوای شمال غربی ایران به حساب می آید که بخاطر وجود چشمه های آب گرم و معدن و کوه های سر به فلک کشیده سالانه عده ی زیادی را به سوی خود و طبیعت وصف نشدنی اش سوق میدهد.
طبق سرشماری سال 1385 خورشیدی جمعیتی آن به 6467 نفر در 1721 خانواده می رسد و تقریبا 7 درصد از استان اردبیل را به خود اختصاص داده است.
ـ زبان اهالی شهر گیوی (ترکی آذربایجانی)
ـ مذهب (شیعه)
ـ حرفه اغلب مردم گیوی(کشاورزی ، دامداری ، پروش زنبور عسل و صنایع وابسته به آن )
مناطق دیدنی گیوی
آبگرم گیوی
آبگرم زیبای گیوی به دلیل ویژگی های آب این منطقه به یکی از معروف ترین آبگرم های کشور تبدیل شده است. این آبگرم در درمان بیماریهای پوستی، مفصلی، رماتیسم، اعصاب، متابولیکی و گوارشی تاثیر فراوانی دارد.دمای آن چیزی در حدود 50 درجه سانتی گراد است و به میزان 5/2 لیتر در ثانیه میزان آبدهی دارد. آب این مجموعه از رشتهکوههای آهکی و توده آذین سرچشمه میگیرد.
دلیکی داش ( سنگ سوراخ )
این سنگ از نظر موقعیت جغرافیایی در شمال شرقی شهر در قسمت پایین جاده گیوی به خلخال در میان باغات (دربند) شهر واقع شده است. در این محل در آخرین چهارشنبه سوری دخترانی که عروسی نکردهاند و زنانی که صاحب فرزند نمیشوند جمع میشوند و نیّت میکنند و از این سوراخ عبور میکنند و اگر به آرزوهای خود رسیدند، سال بعد در همان محل وهمان زمان (آخرین چهارشنبه سوری) به رقص و شادی میپردازند و شیرینی میدهند. از سوراخ این سنگ باغداران آب مورد نیاز خود را جهت آبیاری باغات خود عبور میدهند.
پل فیروز آباد
ین پل در بخش فیروز و ورودی روستای فیروزآباد در تاریخ 1312 ه.ش در زمان رضاخان توسط آلمانیها طراحی و ساخته شده است. مصالحی که در ساخت این پل به کار رفته، سیمان، آهن، آرماتور، شن و ماسه است. رودهای روستاهای لیکوان، ایلخچی، سنگآباد، شهر کیوی، هریس در روستای فیروزآباد به هم متصل شده و از زیر پل فیروزآباد میگذرند.
داش حمام ( حمام سنگی )
در قمست جنوب شرق شهر گیوی سفلی و در تراس رودخانه ی گیوی چایی و در میان باغ های ساحل رودخانه، داش حامامی واقع شده است. حمام مذکور در دامنه ی کوه و به صورت غاری است که از یک فضای مستطیل شکل به ابعاد تقریب ٤ × ١٠ متر تشکیل شده که در دل یک صخره طبیعی کنده شده است. محلی که حمام در آن ایجاد شده، در اصل یک چشمه بوده که با گسترش محدوده ی جشمه و ایجاد سکو و یک حوضچه مرکزی با کنده کاری در بستر سنگی تبدیل به فضایی جهت استحمام شده است.
آب این حمام از سه نقطه تامین می شود که درجه حرارت های هر کدام با دیگری فرق می کند. در دو گوشه ی شمال شرقی و شمال غربی حمام حوضچه های کوچکی با ابعاد حدود نیم در نیم متر ایجاد شده که آب آن تراوش شده از دل دیواره ی سنگی ابتدا در این حوضچه ها جمع شده و سپس وارد حوض مرکزی می شود.
وسط دیواره ی شرقی حمام نیز سومین سرچشمه ی آب حمام می باشد که سردتر از دو سرجشمه ی دیگر است. گرمترین آب جشمه ی حمام بیشتر از ٣٠ درجه ی سانتیگراد دما ندارد. با این همه استحمام با آن بسیار آرام بخش و دلچسب می باشد.
کورپی قولاغی
این پل قدیمیترین پلی است که بر روی رودخانه کیوی چایی بسته شده است، این پل در سال 1359 توسط حقبین و با کمک اهالی شهر تجدید بنا شد و در قسمت جنوبی شهر و در میان باغها قرار گرفته است.
پارک شهر واقع در شهرک فرهنگیان
در قست جنوبی شهر واقع در شهرک فرهنگیان با مساحت 1500 متر مربع در زمان آقای مختار جمیلی (شهردار وقت) احداث و در بیست ودوم بهمن 1380 افتتاح شد. این پارک در فصول بهار و تابستان تا اواسط پاییز از صبح تا ساعت 5/9 شب مورد استفاده بچهها و خانمها (ساکنین شهرک) و از ساعت 5/11 شب به بعد مورد استفاده آقایان قرار میگیرد. آقایان روی چمن یا روی صندلیهای پارک نشسته و تا ساعت یک نصف شب به صبحت و گفتگو میپردازند.
آسیابهای آبی کیوی
از آب رودخانه کیوی چایی علاوه بر استفاده در آبیاری مزارع و باغات، در قدیم برای به کار انداختن آسیابهای آبی نیز استفاده میشده است. کیوی به خاطر داشتن آسیابهای آبی متعدد در منطقه خلخال و اردبیل ممتاز بوده است. آسیابهای آبی شهر کیوی در قدیم عبارتند از : – عباس قوشا دگیرمانی – اورغوّری پیرجان دگیر مانی – کرم دگیرمانی – ایوب دگیرمانی – شاه دگیر مانی – مَشَد دگیر مانی – زنبورک دگیر مانی – آسیاب مشهدی ابوالفضل بشارتی – آسیاب مشهدی حیدر صادقی این آسیابها، گندمهای اهالی شهر و روستاهای اطراف را آرد میکردند. با وجود چنین آسیابهایی میتوان تخمین زد که آب رودخانه گیوی چایی چقدر بوده است.
مرداب گنجگاه (گنجاه گولی)
این مرداب در فاصله 16 کیلومتری شهر کیوی و در شمال غربی روستای گنجگاه واقع شده است و از مناظر دیدنی منطقه به شمار میرود. این مرداب به صورت فصلی است و آب آن در تابستان خیلی کم میشود از آب آن برای آبیاری زمینهای زراعتی استفاده مینمایند. در فصل تابستان، جوانان روستاهای همجوار مثل گنجگاه، نصیرآباد، نیلق، ابلی علیا و سفلی و شهر گیوی در این مرداب شنا میکنند.
سد خاکی قره قشلاق
این سد در سال 1379 در شمال روستای قره قشلاق با مدیریت جهاد کشاورزی گیوی و با نظرات مدیریت آب و خاک استان اردبیل و با پیمانکاری شرکت خدمات مهندسی آب و خاک اردبیل احداث شد. از آب این سد زمینهای زراعی اطراف روستای قره قشلاق آبیاری میشود و نقش خاصی در عمران آبادی و تولیدات کشاورزی این روستا دارد.
سایر جاذبه شهرستان گیوی
منظره سرمستان (سلمستان) سرمستان یکی دیگر از مناظر دیدنی و طبیعی شهر کیوی است و در فصل بهار شکوفههای رنگارنگ، گلهای طبیعی و عطرآگین محیط آنرا دلپذیر و خوشبو میکنند. آب آنجا خیلی سرد است و در اینجا شنگ (یملیک)، سبزیهای وحشی مثل (چول کاواری، چون گشنیجی، چول مرزهسی) و قارچ خوراکی (گوبه لک)، آویشن (کهلیک اوتی)، و ریواس (اوشقون) میروید. سرمستان محل اتراق چوپانها هنگام ظهر و گشت و گذار جوانان میباشد، و از نظر موقعیت جغرافیایی در شمال شهر بالای چشمه نزدیک کوه گوی یال (یال سبز) و درختان بید کربلایی رحیم (کلبه رحیم سویودی) قرار دارد.
من اينجادر تعطيلات ميرم و خيلي جاهارو يادتون رفته بگيد
خيلي جاها يادت رفت بگي
مثلا کجا ها را یادشون رفته بگن
منم رفتم ولی همه جاهایی که رفتم اونا گفتن
چرا باید رضاخان خائن باشه اگه خائن بود تو یه روستای دور افتاده چرا باید دستور احداث این پل رو میداد که اگه مردم این منطقه بودن همین پروژه رو تو مازندران انجام نمیدادن، بدون اینکه به گویش و زبان و نژاد توجه داشته باشه برای ایرانیها بهترینها رو میخواست بهتره قضاوت در این زمینه رو به عهده مردم بگذارید و فقط به معرفی منطقه و جاذبههای گردشگری بپردازید