توتکابُن شهری در شهرستان رودبار در استان گیلان در ایران است. توتکابن مرکز بخش رحمتآباد و بلوکات بوده و «توتکابن» زمانی مرکز پرورش کرم ابریشم بود و درخت توت زیادی در این منطقه کاشته میشد و نام توتکابن نیز از نام درخت توت گرفته شده است.توتکابن از زیباییهای طبیعی و خدادادی برخوردار بوده و یکی از شهرهای با جاذبه گردشگری در رودبار است که هر ساله بسیاری از مسافران و گردشگران را به طرف خود میکشاند.توتکابن از دو بخش بالامحله و پایینمحله تشکیل شده و با پلی که روی سفیدرود احداث شده به راه اصلی قزوین ـ رشت متصل است و پیش از ساخت پل، راه پیوند توتکابن با جاده اصلی با قایق طی میشد.
مردم توتکابن به گویش تاتی رودبار سخن میگویند که از زیرمجموعههای زبان گیلکی است.
جاذبه های توتکابن
غار دربند رشی
غار دربند رشی یکی از برجستهترین دیدنی های رودبار به شمار میرود که در جنوب روستای رشی در بخش رحمت آباد و بلوکات این شهرستان واقع شده است. این غار باستانی که در ارتفاع 750 متری از سطح دریا قرار دارد، یکی از مهمترین جاذبه های تاریخی رودبار محسوب میشود.جالب است بدانید که غار دربند رشی تنها غار شناخته شده در ایران به میرود که بقایای باستانشناختی از عصر پارینه سنگی کهن را در دل خود دارد و همین امر فرصت خوبی برای علاقهمندان به تاریخ فراهم میکند تا با تاریخ و پیشینه رودبار آشنا شوند.
هر ساله طبیعت گردان و ماجراجویانی که به دیار رودبار سفر میکنند، بازدید از غار باستانی دربند رشی را در برنامه سفر خود قرار میدهد تا هم با تاریخ و فرهنگ رودبار آشنا شوند و هم گذری به طبیعت بکر و سرسبز منطقه دربند رودبار داشته باشند. دربند رشی از دو غار به نامهای کویل گر (با طول 60 متر) و جوکویله (با طول 30 متر) تشکیل شده است؛غار جوکویله در سال 1384 در پی بررسیهای باستانی شناسی توسط دکتر ولی جهانی شناسایی گردید و طی آن بقایایی از استخوانهای انسان و جانوران به همراه تعدادی اشیا سفالی (که قدمت آنها به هزاره اول قبل از میلاد میرسد) کشف شد؛ همچنین در بررسیهای غار کویل گر نیز اشیا سفالی مشابهی به دست آمد. بعدها چندین مرحله کاوش در غارهای دربند رشی صورت گرفت، با بررسیهای باستان شناسانی چون بیگلری، شیدرنگ و جهانی مجددا سنگوارههای جانداران مختلف و ابزارهای سنگی مانند ساطور پیدا شد که قدمت آنها به دوران پارینهسنگی قدیم میرسد و این کشفیات عظیم دریچهای جدید رو به دنیای باستان شناسی گشودند.
جالب است بدانید، کوه درفک نیز در نزدیکی این غار قرار دارد که کوهنوردان و طبیعتگردان بسیاری را مجذوب خود میکند. مسیر غار دربند رشی نیز با آب و هوای مطبوع و مناظر دیدنی خود لذت پیادهروی در ارتفاعات رودبار را دو چندان خواهد کرد پس پیشنهاد میکنیم هنگام سفر کوله پشتی و کتانیهایتان را با خود ببرید. نیمه اول سال بهترین زمان سفر به ارتفاعات رودبار است چرا که طبیعت سرسبزی پیش چشمانتان قرار میگیرد و مه بهاری صورتتان را در فصل بهار مینوازد.
اگر میخواهید سفری هیجانانگیز به ارتفاعات رودبار داشته باشید و از این غار جذاب و مرموز دیدن کنید.
روستای دیورش
روستای دیورش در ۳.۵ کیلومتری روستای شیرکوه و ۷ کیلومتری مرکز بخش یعنی توتکابن واقع گردیده و ریشه قدیمی دارد و بعضی از ریش سفیدان بر این اصل معتقدند که قبل از اینکه روستای مجاور (شیرکوه) وجود داشته باشد روستای دیورش آبادی بود ه است و دارای قدمت طولانی سکونت افراد بوده است.
روستای دیورش به دلیل داشتن سرچشمه سفید آب و غار طبیعی نور چشمه و پل قدیمی گلی ( گل پل ) با کوههای مثل پلنگ کول که در بالای آن ییلاق لارنه با طبیعت زیبا از جنگلهای گسترده و متراکم از گونههای مختلف درختان و قله درفک با ارتفاع ۳۵۰۰ متر با یخچال طبیعی میباشد.
شرح مختصری از تاریخ روستا روستای قدیمی و باستانی که تمامی آثار موجود در روستا بیانگر این است که دیورش دارای قدمتی دیرینه است که با دامداری و کشاورزی و کورهای زغال گیری و نجاری در جنگل ایجاد شده است .قدمت این روستا حدوا به بیش از ۵ قرن میرسد .
روستای دیورش بصورت کوهپایه ای میباشد که (شامل ۱۱محله کوچک و پراکنده) و دارای پستی و بلندیها، درهها، تپههای متعدد میباشد وضعیت توپولوژی روستا بصورت پراکنده میباشد و رودخانه ای که اصلیترین شاهرگ حیاتی این روستاست، از سرچشمه سفید آب، چشمهها و رودخانههای بالادست تشکیل شده، از سمت شمال به جنوب روستا را به دو قسمت مساوی تقسیم کرده است. روستای دیورش ازسمت غرب به روستا پنجخاله ( بصورت راه مالرو و پیاده رو است ) ازسمت جنوب به روستای شرکوه با جاده خاکی که تنها راه ارتباطی به روستا است. ضمنا از سمت شمال و شرق به جنگل متصل شده است.
آب و هوای روستا مرطوب کوهستانی است، ییلاق موجود در روستا که در بالادست آن قرار دارد لارنه نام دارد که در پای قله درفک است و از دیگر ییلاقات : چالسراکی، زردگلی ، دیوخانی، لنگه میباشد که در منطقه عمارلو قراردارند و اهالی در فصل بهار و تابستان به آنجا کوچ میکنند.
بادهای قالب روستا از سمت شما به داخل روستا میوزند و جنگل انبوه با گونههای بلوط، توسکا ،افرا راش،چنار و گیاهان میوهای جنگلی مثل ازگیل ،آلوچه ،گالبی وحشی، زالزالک، خرمالو و…. میباشد که دارای طبیعت بکر با درختانی سر به فلک کشیده ، چشم انداز طبیعی زیبایی است .
ازجانوران موجود در جنگلهای روستا گراز وحشی ، جوجه تیغی ، خرس ، روباه ، و گرگ میباشد که ازجمله زیانهای وارده به روستا توسط گراز حمله به محصولات کشاورزی و باغی میباشد و دیگر حیوانات مانند خرس و گرگ با دریدن دامها خسارات جبران ناپذیری را به اهالی روستا وارد میکنند
از جمله مناظر طبیعی موجود در روستا:
سرچشمه سفید آب و غار نور چشمه ، ییلقات لارنه ، کوهها و تپههای سرسبز و جنگلهای متراکم میباشد.
مسکن در روستا : بافت خانههای روستایی بصورت پراکنده و نوع مساکن عموما کرسی بلند در یک طبقه – بندرت خانههای قدیمی ۲ طبقه اند که اکثر صالح مورد استفاده شده چوب و گل و سنگ با سقف شیروانی اند. مصالح ساختمانی استفاده شده درساخت ساختمانهای روستا از چوب و گل و گچ و بلوک و سیمان و حلب میباشد.