بیارجُمَند ، بخش و شهری در استان سمنان است.بیارجمند سرزمینی با قدمت بسیار زیاد بوده و در طول تاریخ تغییرات بسیاری را نیز به خود دیده است كه نام این دیار را می توان شاهدی بر این تغییرات دانست. بیارجمند تركیبی از دو منطقه \’بیار\’ به معنای چاه ها و \’جمند\’ بوده است. اما بیارجمندی كه زمانی چاه های آب فراوان داشته اكنون مانند بسیاری از مناطق ایران، با مشكل كم آبی رو به رو است.
آب و هوای این شهر معتدل و خشک و نزدیک به آب و هوای کویری است.
بیشتر مردم این بخش شیعه دوازده امامی و گروهی نیز حنفی مذهب‌اند.
اقتصاد این بخش برپایۀ کشاورزی و دامداری استوار است که به علت خشکی هوا بازدهی متوسطی دارد. آب کشاورزی بخش بیارجمند از کاریز و چاه‌های ژرف و نیمه‌ژرف تأمین می‌گردد و از مهم‌ترین محصولات آن گندم، جو، تره‌بار، پنبه، زیره، انگور، هلو، زردآلو و خرما را می‌توان نام برد.
جاذبه های بیارجمند
غار ملحدو
غار ملحدو از جمله غارهای تاريخی استان سمنان است. اين غار يکی از زيباترين غارهای ايران است که از لحاظ زمين شناسی از غارهای مهم سمنان به شمار می رود. غار ملحدو در ۱۷ کیلو متری بیارجمند و در ۴ کیلومتری جاده ای در سینه کش کوه قرار دارد. دهانه این غار به شکل طاق تراشیده شده و مشرف به کل منطقه است؛ همچنین در داخل این غار آب جریان دارد.
روستای قلعه بالا
روستای قلعه بالا در حدود 15 کیلومتری بیارجمند قرار دارد با کوچه ها و خیابان های سنگ فرش و مارپیچ که شکل پلکانی روستا را تا بالای کوه می پیمایند و منظره ای زیبا و بکر در دل کویر به نمایش می گذارند. باغ های کوچک و بزرگ داخل روستا با درختان میوه که بعضی به بار نشسته اند زیبایی زاید الوصفی به روستا بخشیده است.
خانه های سنتی ساخته شده از بن مایه سنگ و دیوار های کاهگلی، دیوارهایی که درختان مو از آن ها بالا رفته اند و زیبایی خیره کننده ای به آن ها بخشیده اند، خانه هایی که حیاطش که پشت بام خانه پایین است و تنورهایی که بین دو خانه مشترک است مسحورت می کند.حمام قدیمی شهر با گنبدی های زیبایش سنتی است که با باتری های خورشیدی روی سقفش با مدرنیته عصر جدید در آمیخته و جلوه ای زیبا از هماهنگی سنت و مدرنیته به نمایش گذاشته است.
کوچه های سنگفرشی که از کنار باغ ها می گذرد و انسان را وا می دارد تا ساعت ها پیاده روی بدون خستگی را تجربه کند، جلوه ای دیگر از طبیعت قلعه بالا در دل کویر است.
کودکانی که با دیدن توریست ها در روستای خود گویی به روستا زاده بودن خود می بالند و با نگاه هایشان فخر زیبایی و طراوت روستایشان را به گردشگران دود زده شهری می فروشند هم برای خود جاذبه ای دیدنی به شمار می رود.
کویر زمان آباد
کویر زمان آباد مرکز دهستان خارتوران از توابع بخش بیارجمند شهرستان شاهرود در فاصله ۱۳۰ کیلومتری جنوب شرق بیارجمند و ۲۴۰ کیلومتری جنوب شرقی شاهرود قراردارد. دراین منطقه می توان لایه هایی را از دوره کربونیفر مشاهده کرد و علت آن فرسایش بادی است که در منطقه وزیدن دارد. بیشتر منطقه از ماسه ای تشکیل شده که دانه های سیلت نیز درآن دیده می شود.
یخچال بیارجمند
ساخت یخچالها در ایرانزمین بسیار متداول بوده است و بسیاری از مردم با یخچال شهرهای گردشگری همچون یزد و کرمان آشنایی دارند. یخچال بیارجمند نیز با همان کارکرد ایجاد شده و سالهای سال یخ مورد نیاز فصل گرم را برای مردم روستا تامین می کرده است. در فصل سرما آب کاریز را روانه این یخچال می کرده اند و منتظر می شده اند تا یخ بزند و پس از یخ زدن مقدار دیگری آب را اضافه می کرده اند . اگر به یکباره آب را وارد گودال یخچال می کردند با یخ زدن روی آن دیگر امکان یخ زدن لایه زیرین وجود نداشت چرا که یخ خود بصورت یک لایه عایق حرارت کار می کند. سالهای سال بود که یخچال بیارجمند کارایی خود را از دست داده بود و بدلیل فرسایش ساختمان آن نیز دچار ریختگی شده بود (عکس زیر) هرچند این فرسایش نمای خاص و زیبایی به آن داده بود ولی شدت آن بیش از آن بود که این سازه تحمل ان را داشته باشد.
درانی
درانی از بخشهای قدیمی شهر بیارجمند است و در قسمت جنوبی شهر قرار دارد. این بخش شامل زمینهای کشاورزی و باغ و بوستانهای اهالی است. آب آن از راه قناتی به همین نام تامین شده و به گفته اهالی آب گوارایی است. گرچه در زمانهای نچندان دور ساختار این محل کاملا سنتی و بصورت کوچه باغی بوده است اما اکنون به جای کوچه باغ، خیابان لختی وجود دارد که نشانی از زیبایی گذشته را در خود جای نداده است. اکنون نه از جویهای سرسبز پوشیده از علف خبری است و نه از درختان توت سر به فلک کشیده و نه از دیوارهای کاهگلی. گویی زیباییهای طبیعی و ظاهر سنتی بیارجمند با حذف نهاده هایی همچون درانی، برج و باروهای دور بخش قدیمی شهر (کنار خندقها)، سازه یخچال، ساباتها و حتی خانهای قدیمی رو به فراموشی و نابودی است.
اقامتگاه بومگردی بی بی زهرا
اقامتگاه بومگردی بی‌بی زهرا در روستای توریستی قلعه بالا بخش بیارجمند شهر شاهرود استان سمنان قرار گرفته است. دو کیلومتر که از باغ‌های حاشیه روستا بگذریم به اقامتگاه بی‌بی زهرا می‌رسیم. از پله‌ها که بالا می‌رویم در طبقه اول سمت راست فانوسی به چشم می‌خورد که در کنار آن فلفل‌های رنگی تزیین شده و در سمت چپ راهرویی وجود دارد که از آن به اتاق‌های اقامتگاه می‌رسیم.
خانه سنتی بی‌بی زهرا دارای دو اتاق 12 متر مربعی و یک اتاق 24 متر مربعی می‌باشد که ظرفیت پذیرش 25 نفر را دارد. در حیاط پشتی اقامتگاه نیز دو حمام و سرویس بهداشتی مشترک که یکی از آن ها فرنگی می‌باشد آماده استفاده گردشگران است. قدمت اقامتگاه به 35 سال می‌رسد که جالب است بدانید در چند سال اول اهالی خانه برای گرم کردن خانه از بخاری چوبی استفاده می‌کردند.
آتیشونی یا همان شب نشینی شبانه، نی نوازی محلی، کوه نوردی در میان پلکان های روستا، کوچه‌گردی ، کویرگردی و آفرود در دل کویر توران از برنامه هایی هستند که گردشگران می توانند در صورت اقامت در خانه روستایی بی بی زهرا از آن بهره مند شوند. سرو غذای محلی با دستپخت زنان روستا، چای و سیب زمینی آتشی از قسمت های خاطره انگیز اقامت در بی بی زهرا می‌باشد. از جاذبه‌های نزدیک به اقامتگاه بی بی زهرا نیز می‌توان به پارک ملی خارتوران(آفریقای ایران) اشاره کرد.
اقامتگاه بومگردی توران گشت بیارجمند
اقامتگاه بومگردی توران گشت در روستای گردشگری قلعه بالا شهرستان شاهرود واقع شده است. با طراحی یک اقامتگاه سنتی و فراهم نمودن امکانات رفاهی و خدماتی برای گردشگران زمینه یک اقامت خاطره انگیز و به یاد ماندنی در این اقامتگاه فراهم شده است.
ضمن اقامت شما می توانید با روستا و پارک ملی توران و اقامتگاه سنتی و پتانسیل های موجود گردشگری روستا بیشتر آشنا بشوید و لذت ببرید.
