در متون جغرافیایی قدیم، از محل فعلی یاسوج به عنوان «تل خسروی» یاد شده است. به این منطقه، تل خسرو هم می‌گویند. امروزه تل خسرو در جنوب شهر یاسوج قرار دارد و بنا به گفته‌های مردم محلی، کیخسرو کاخی روی این تل بنا کرده بود که پرفسور گاوبه(Professor Heinz Gaube)، آثار آن را به شکل عمارتی به همراه آجرهای زرد چهارگوش و آجرهای سرخ (از نوع آجرهای پل علیایی بهبهان) مشاهده کرده و عقیده دارد این بنا متعلق به پیش از دوران هخامنشیان است و گفته می‌شود بیش از ۲ هزار سال قدمت دارد.
تل خسروی یکی از جاذبه های تاریخی یاسوج است. اين تل که به هزارهٔ سوم پيش از ميلاد و سدهٔ نهم و دهم هجرى قمرى تعلق دارد، در ۴ کيلومترى جنوب شهر ياسوج، در نزديکى روستاى تل خسرو واقع شده است. اين اثر با تل شهدا، قبرستان پاى چال، تپه دم چنار، تل مهره‌اى و تپهٔ ملاکانيه قابل مقايسه مى‌باشد. اين تپه از آثار پيش از تاريخ ايران است که در سده‌هاى نهم و دهم هجرى، محل استقرار جوامع روستائى بوده است.
ارتفاعات زاگرس جنوب و جنوب غربی ایران و دشت‌ها و دره‌هایی که در دامنه جنوبی آنجای دارند دو حوزه مهم فرهنگی نزد باستان‌شناسان شمرده می‌شوند که به سبب بر همکنشی که بر همدیگر در طی هزاره‌های دور تاکنون داشتند به عنوان یک حوزه فرهنگی بزرگ شناخته می‌شوند. دره بشار در استان کهگیلیویه و بویراحمد یکی از مهم‌ترین این مناطق است که به سبب بقایای فرهنگی و باستانی که دارد از اهمیتی ویژه برخوردار است. در این دره بزرگ سرسبز و پرآب بجز تپه معروف به «تل خسرو» شواهدی از استقرار دایم در گذشته دیده نمی‌شود زیرا اساس و الگوی استقراری و معیشتی جامعه بر جوامع کوچرو و متحرک استوار بود. فراوانی گورستان‌های باستانی چون لما، تاج‌امیر، ده دومن، دینگو و… از این مهم حکایت دارد.
«تل خسرو» با ارتفاع نزدیک به بیست متر نه تنها بلند‌ترین و مهم‌ترین محوطه باستانی این دره شمرده می‌شود که تنها محوطه استقراری و سکونت دایم این دره به حساب می‌آید.
این تپه باستانی با شماره ۱۵۵۲ در سال ۱۳۷۶ در فهرست آثار ملی ثبت شده است.
پیش‌تر دامنه تپه بوسیله کشاورزان تخریب و به زمین‌های کشاورزی افزوده شد. همچنین در اطراف تپه‌ای که تا یک دهه پیش هیچ خانه‌ای ساخته نشده بود به دلیل تعلل اداره کل میراث استان کهگیلویه و بویراحمد بتازگی خانه‌های بزرگ چند طبقه قد کشیده‌اند.
یاسوج شهری است که هیچگونه پیشینه شهری ندارد و تنها از دهه ۴۰ خورشیدی و با ساخت کارخانه قند برای ایجاد یک مرکز شهری در دامنه‌های جنوبی دنا برای ایجاد یک فرمانداری کل بنیان گذاشته شد. پیش از آن مرکز سیاسی و اداری منطقه روستای تل خسروی بود که درست در اطراف همین تپه پراکنده بود اما امروزه به سبب ساخت و سازهای مسکونی بکلی ویران شد و هیچگونه بقایایی از آن بر جای نمانده است.
