تورنگ تپه یکی دیگر از جاذبه های تاریخی گرگان در استان گلستان است. تورنگ تپه، تپه‌ای باستانی با شهرت جهانی است که در نزدیکی شهر گرگان در روستایی به همین نام قرار گرفته است و از مهم‌ترین جاذبه‌های باستان‌شناسی کشور محسوب می‌شود.
تورنگ تپه از مجموعه چند تپه یا برجستگی نزدیک به یکدیگر تشکیل شده است ،که بزرگترین آنها ، یعنی تپه الف ۳۴.۵ متر از سطح زمینهای دشت اطراف آن بلندتر است.تورنگ تپه ملک محمد ناصرخان بود و او برای نخستین بار شروع به حفاری کرد، شروع کاوش تورنگ تپه به زمان محمد شاه قاجار می رسد، در سال ۱۲۱۹ خورشیدی (۱۸۴۱ میلادی)، هیئت حفاری مستقر در تورنگ تپه، اشیاء طلایی، نقره ای، مفرغی و برنزی مانند آبخوری طلا، ابزاری از سنگ زرد، ظروف سنگی، سلاح های جنگی، تبر و دشنه مسی پیدا کردند.
این هیئت به این نتیجه رسید که تمدن تورنگ تپه به قدمت شهر سوخته سیستان ، تپه یحیی و آلتین تپه می رسد و همگی را جزو گنجینه و غنای فرهنگی نیمه شرقی ایران دانسته اند، آنان به این نتیجه رسیدند که مردم آن دارای سیستم آبیاری، کشاورزی و صنعت سفال سازی و فلز کاری بوده اند. تپه تاریخی تورنگ در نتیجه کاوشهای علمی باستان شناختی ، آثار استقراری از هزاره ششم پیش از میلاد به دست آمده و گواه سکونت انسان عصر پیش از آریاییهاست. بزرگترین برجستگی تورنگ تپه ارتفاعی نزدیک به ۵/۳۴ متر از سطح دشت های اطرافش دارد و در اولین فصل حفاری که بهار ۱۳۱۰ توسط «وولسین» در آن انجام شد، باستان شناسان سه طبقه را شناسایی کردند.اهمیت تورنگ تپه با کشفِ اتفاقی مجموعه اشیایی معروف به گنج استرآباد در سال ۱۸۴۱ میلادی آشکار شد که برخی از اشیای این مجموعه را،به دربار محمدشاه قاجار فرستادند.
در تورنگ تپه گرگان آثاری از دوره‌ی برنز، آهن و نیز آثاری از دوره‌های هخامنشی، هلنیسی، اشکانی، ساسانی و اسلامی به‌دست آمده است.سی سال بعد در دهه ۱۳۴۰، «ژان» حفاری را در این تپه آغاز کرد و ۱۳ فصل کاوش انجام داد که در نتیجه آنها ۹دوره فرهنگی را در این مکان، باستان‌شناسی کرد که قدیمی‌ترین لایه آن با سفال‌های فرهنگی جیتون ترکمنستان و فرهنگ اسماعیل‌آباد مقایسه شده است و از نظر زمانی به هزاره پنجم پیش از میلاد تعلق دارد و آثار پیدا شده در آن تا دوره ایلخانی در سده هفتم هجری بوده اند.
تپه تاریخی – فرهنگی تورنگ تپه به شماره ۶۶ تاریخ ۱۵ دیماه ۱۳۱۰ خورشیدی و با قدمت هزاره سوم و دوم پیش از میلاد در فهرست آثار ملی کشور به ثبت رسیده است.
بهترین زمان سفر
در تمامی ایام سال می توان از تورنگ تپه بازدید کرد. البته در فصل بهار طبیعت اطراف این تپه طراوت و زیبایی بیشتری پیدا می کند.
مسیر دسترسی به تورنگ تپه گرگان
برای دسترسی به تورنگ تپه باید به گرگان رفت. از گرگان وارد جاده گرگان – مشهد شوید و با دیدن تابلوی روستای تورنگ تپه مسیر خود را به سمت این روستا تغییر دهید. در این مسیر نابلوهای راهنما، شما را به مقصدتان هدایت خواهند کرد.پس از بازدید از تورنگ تپه گرگان، می توانید از شهر زیبای گرگان، جنگل زیبای النگدره، ارتفاعات هزارپیچ، پارک جنگلی ناهار خوران و دیگر جاذبه های نزدیک به این تپه دیدن کنید.
