روستای «پیران» از توابع بخش مرکزی و جاهای دیدنی شهرستان سرپل ذهاب استان کرمانشاه، با مختصات جغرافیایی ۴۵ درجه و ۵۸ دقیقه طول شرقی و ۳۴ درجه و ۲۹ دقیقه عرض شمالی.
روستای پیران، یکی ازروستاهای هدف گردشگری از توابع بخش مرکزی شهرستان سرپل ذهاب ،است.این روستا از شمال وشرق به کوه بان زرده،از جنوب به کوه پلتوی کری محدود میشود.این روستاازسطح دریا۹۲۰ مترارتفاع داردوآب وهوای آن معتدل و گرم است.رودخانه پر آب وزیبای الوند در جنوب این روستا جریان دارد.آبشار بلند پیران و چشمه های جوشان در کنار درختان کهنسال و گیاهان خودرو در اطراف آنها از مناظر بدیع روستا به شمار می رود.
شهرستان سرپل ذهاب که در محدوده جغرافیایی استان کرمانشاه قرارگرفته قدمت طولانی دارد.نزدیکی روستای پیران به این شهر پیوستگی قدمت و پیشینه تاریخی آن را نشان میدهد.مردم روستای پیران به زبان کردی به لهجه کردی کلهری سخن میگویند.مردم این روستا مسلمان و اهل تسنن هستند.
از انواع موسیقی مقامی رایج روستای پیران می توان به همنوازی ساز و دهل اشاره کرد.در جشن های عروسی نیز استفاده از انواع سازهای ضربی و اجرای ترانه ها و آوازهای محلی رواج دارد.در بیشتر مناطق کردنشین از جمله روستای پیران از لباس های محلی کردی با طرح ورنگهای متنوع استفاده می شود . ازعمده ترین غذاهای گردشگرپسنداین روستا می توان به بامیه و تماته ،بامیه بادمجان اشاره کرد. از مهمترین صنایع دستی این روستا انواع گلیم با طرح های کردی را نام برد.
سوغاتی عمده این روستا شامل انجیر،گوجه سبز و سایر محصولات تولیده شده در روستا است، روستای پیران از طریق شهرهای قصرشیرین،سرپل ذهاب،دالاهوو وگیلان غرب از استان کرمانشاه قابل دسترسی است.
این روستادارای آب وبرق—مغازه – دهیاری-خانه بهداشت وشرکت تعاونی روستایی می باشد.
از آنجایی که جاذبه های گردشگری بسیاری در شهرستان سرپل زهاب وجود دارد لذا روستای پیران به دلیل اینکه به عنوان روستای هدف گردشگری مد نظر می باشد، تدابیر و اقدامات بسیاری در این روستا تدارک یافته است.
به جهت راهنمایی مسافران نوروزی و کاروانهای راهیان نور درمحل ورودی شهرستان ، اثر تاریخی آنوبانی نی و قلعه گبری تعدادی از راهنماهای اداره میراث فرهنگی و امور گردشگری شهرستان حضور خواهند داشت.
مسیرهای دسترسی
روستای پیران از طریق شهرهای قصرشیرین، سرپل ذهاب، دالاهو و گیلان غرب از استان کرمانشاه قابل دسترسی است.
مسیرهای آبشار پیران
برای دیدن این آبشار از دو مسیر میتوان استفاده کرد. مسیری که به پای آبشار منتهی میگردد از شمال شهر سر پل ذهاب به سمت روستای پیران رفته و با دور زدن این روستا به پارکینگی در شرق آن ختم میشود. از این نقطه تا پای آبشار هم مسافتی در حدود ۱۵۰۰ متر را باید با پای پیاده طی کرد که در حال حاضر حدود دو سوم از آن به صورت سنگفرش مناسبی بهسازی شده است.
مسیر دیگر از منطقه ریجاب گذشته و در کنار روستای ژالگه به بالای صخره های مشرف بر آبشار ختم میشود. موقعیت مکانی این نقطه به گونه ای است که منظره و نمایی بسیار زیبا از آبشار را از روبروی آن به نمایش می گذارد.
