صوفیان یکی از شهرهای استان آذربایجان شرقی که در بخش صوفیان شهرستان شبستر واقع شدهاست. این شهر مرکز بخش صوفیان است. طبق آخرین سرشماری مرکز آمار ایران که در سال ۱۳۹۵ صورت گرفتهاست، صوفیان با جمعیتی بالغ بر۹۹۶۳ نفر، بیست و پنجمین شهر پرجمعیت آذربایجان شرقی و دومین شهر پرجمعیت شهرستان شبستر محسوب میگردد. شهر صوفیان در بین محور ارتباطی تبریز به مرند و تبریز بهشبستر واقع شدهاست. این شهر در ۳۰کیلومتری شرق شبستر، ۳۵ کیلومتری شمال تبریز و ۶۷۹ کیلومتری شمال غرب تهران واقع شدهاست.
آب و هوای شهرستان صوفیان
از نظر آب وهوایی معتدل است. بادهایی که در شهر بیشتر مواقع میوزند مه یل وآغ یل نام دارد مه یل که از طرف شمال میوزدبادی است مرطوب، سرد و خنک که باعث بارش باران در فصل بارش و خنکی هوا در تابستان است. آغ یل که از طرف جنوب میوزد نمک دریاچه اورمیه را با خود دارد بادی است گرم و خشک که در اواخر زمستان باعث ذوب شدن برفها و دراواخر بهار باعث نارس شدن برخی محصولات کشاورزی از جمله گندم است.با توجه به وجود سنگ آهک و سنگ گچ در کوههای منطقه میتوان گفت این کوهها در دوران سوم زمینشناسی شکل گرفتهاند. وجود گنبد نمکی در کوههای کلاش وقره آغاج که از سر شاخههایی رود فصلی شور آلی هستند باعث شوری خاک و آبهای زیر زمینی در این منطقه شدهاست. مناطقی که با رود شیرین چایی وآرپان چایی آبیاری میشوند دارای خاک حاصل خیز است و باغات انگور آن مشهور است.
اقتصاد صوفیان
در حومه شهر صوفیان، به دلیل نزدیکی به کلانشهر تبریز، صنایع بسیار بزرگی فعالیت میکنند. صنایعی مانند کارخانه سیمان صوفیان، کارخانه آذریت، کارخانه آجرماسه آهکی آذربایجان، کارخانه گچ گروس، کورههای آهکپزی، شهرک مصالح ساختمانی با تولید انواع آجرهای ساختمانی و نما و سایر مصالح ساختمانی و نیز شهرک سرمایهگذاری خارجی که درآن انواع کارخانجات از قبیل کامیونسازی، خودروسازی، لوازم خانگی، گونیبافی، تولید کنسانتره و سایر صنایع از این قبیل هستند.
از لحاظ کشاورزی، کشت گندم، جو، آفتابگردان و پیاز در منطقه رواج دارد. برزگترین سیلوی استان، در این شهر قرار دارد. از صنایع غذایی صوفیان میتوان به کارخانههای ماکارونی، کیک، لواشک و آردسازی اشاره کرد. این شهر به لحاظ موقعیت جغرافیایی و قرارگرفتن در تقاطع مسیر شبستر و مرند و تبریز و جاده ترانزیتی ایران و اروپا و مسیر تردد زائران سوریه، دارای اقتصاد توریستی نیز است.
جاذبه های شهر صوفیان
امامزاده ابراهیم خلیل صوفیان (مزار باله خلیل عارف نامی قرن ۵)
مجسمههای سنگی (قویون)
پارک ملت صوفیان
مسجد جامع صوفیان
مسجد ولیعصر صوفیان
مسجد گلزار صوفیان
ساختمان شهرداری صوفیان
حمام تاریخی شهر صوفیان که هم اکنون در خیابان شهدا مدفون است .
جاهای دیدنی صوفیان
چشمه معدنی تاپ تاپ صوفیان
چشمه آب معدنی 5 کیلومتر تا صوفیان مسافت دارد ، به طوری که اگر از جاده صوفیان به سمت مرند حرکت کنید این چشمه به چشم میخورد . اگر ارتفاعات سمت چپ جاده را مشاهده کنید ، میبینید که کنار یک تپه از چند جا آب گازدار بیرون میریزد . یكی از این جلوه ها كه از همه بزرگتر می باشد یك حوضچه طبیعی به وجود آورده است .
آبدهی چشمه کم است و در دامنه های تپه به تدریج به زمین فرو می رود. آب این چشمه از نوع آب های معدنی هیپرکلروره و بیکربناته مخلوط و سولفاته کلسیک گازدار و آهن دار سرد است که حدود ۵/۷۳ گرم در لیتر کلرور سدیم دارد. مزه آب بسیار شور، حرارت آن ۱۶ درجه سانتیگراد و ارتفاع محل از سطح دریا ۱۴۶۰ متر است.
کلیسای هریپسیمه مقدس صوفیان
این کلیسا در پایینترین نقطه روستای موجومبار، سر راه صوفیان در ۴۵ کیلومتری تبریز در استان آذربایجان شرقی واقع است. بنای این کلیسا در سال ۱۶۹۱ میلادی توسط اهالی ارمنی ساکن روستای موجومبار ساخته شده ولی بقایای آثاری از قرون ۱۲ و ۱۳ میلادی نیز در آن به چشم میخورد. این کلیسا تا سالهای ۱۳۳۰ شمسی و تخلیه روستا از سکنه ارمنی آن دایر بوده است. مصالح بکار رفته در ساخت دیوارها و سقف آن سنگ لاشه و ملاط بوده و برای بعضی قسمتها از سنگهای بازالت خوش تراش استفاده شده است. کلیسا دارای پلان مستطیلی شکل (بازیلیک) با سمت شرق به غرب است که سقف آن بر روی چهار ستون با برش صلیبی شکل قرار گرفته است. هر ستون توسط چهار قوس در چهار جهت به یکدیگر و دیوارهای بنا متصل شده اند. ارتفاع قوسها از سطح زمین متفاوت است باین صورت که قوسهای شرقی و غربی دارای ارتفاع یکسان ومرتفع تر از قوسهای جنوبی و شمالی هستند. همچنین قوسهای میانی دارای پهنای بیشتری نسبت به قوسهای شمالی و جنوبی بنا هستند. در دو سمت محراب کلیسا که در سمت شرق کلیسا قرار دارد دو اطاق مستطیلی شکل واقع است که فاقد نورگیر بوده ولی در انتهای فوقانی قوس محراب یک نورگیر تعبیه شده است. بر سطح داخلی دیوار غربی کلیسا نوشته حجاری شده ای به زبان ارمنی مربوط به پایان قرن ۱۹ میلادی به چشم میخورد که در آن شمار ارامنه ساکن روستا در سال ۱۸۹۸ میلادی را ۱۰۰ خانوار ذکر کرده است. این کلیسا دارای سه ورودی از سه سمت کلیسا به جزء سمت شرقی است. همچنین دارای سه نورگیر در دیوار جنوبی میباشد.
همچنین قوسهای میانی دارای پهنای بیشتری نسبت به قوسهای شمالی و جنوبی بنا هستند. در دو سمت محراب کلیسا که در سمت شرق کلیسا قرار دارد دو اطاق مستطیلی شکل واقع است که فاقد نورگیر بوده ولی در انتهای فوقانی قوس محراب یک نورگیر تعبیه شده است . بر سطح داخلی دیوار غربی کلیسا نوشته حجاری شده ای به زبان ارمنی مربوط به پایان قرن ۱۹ میلادی به چشم میخورد که در آن شمار ارامنه ساکن روستا در سال ۱۸۹۸ میلادی را ۱۰۰ خانوار ذکر کرده است. این کلیسا دارای سه ورودی از سه سمت کلیسا به جزء سمت شرقی است. همچنین دارای سه نورگیر در دیوار جنوبی میباشد.
مسجد جامع صوفیان
مسجد جامع صوفیان ، مهمترین مسجد شهر صوفیان می باشد که در بافت تاریخی شهر در خیابان آزادی جای گرفته است . این مسجد در سال ۱۳۷۳ در عرض ۶ ماه (از پایان محرم ماه تا اول ماه رمضان) با تلاش مردم این شهر و مساعدت هییت امناء وقت علی الخصوص رئیس آن مرحوم کریم زلف پرست بازسازی شد و در سالهای بعد در زمان مرحوم اصغر پیکی گسترش یافت .
پارک ملت صوفیان
این پارک در شمال امامزاده ابراهیم خلیل واقع شده است .
مسجد ولیعصر صوفیان
این مسجد نیز در شهر صوفیان و در خیابان بهشتی واقع شده است .
امامزاده ابراهیم خلیل صوفیان
امامزاده ابراهیم خلیل صوفیان در ورودی قبرستان تاریخی شهر صوفیان قرار گرفته است .
مردم شهر صوفیان ارادت خاصی به این امامزاده دارند و در عمران و آبادی آن کوشش بسیاری کرده اند .