جاذبه های زیبای لواسان، طبیعت بکر و سرسبز لواسان

لَواسان یکی از شهرهای شهرستان شمیرانات در استان تهران است.

شهر لواسان را از شمال، كوه های ورجین، باغدره،كند و افجه، از سمت باختر كوههای قصران، از سمت شمال خاوری و خاور كوههای ايرا، فيل زمين، لواسانکوه و جاجرود و از جنوب كوههای تلو،قوچک،زينكوه و اراكوه در بر ميگيرند.

شهر لواسان واقع در شمال شرق کلان شهر تهران و به عنوان نزدیکترین منطقه خوش آب و هوای ییلاقی به شهر تهران به حساب می آید. فاصله این شهر نسبت به تهران حدود 7 کیلومتر می باشد که در کمتر از 15 دقیقه می توان به این شهر دسترسی داشت.

طبیعت سرسبز لواسان از دامنه های شمالی این شهر شروع می شود و در انتها به دریاچه زیبای سد لتیان ختم می گردد.

چشم اندازهای بکر این شهر طبیعت را بگونه ای به تصویر می کشند که 4 فصل سال را می توان به زیبایی هر چه بیشتر مشاهده نمود.

شهر لواسان با قدمت 5 هزار سال در 11 کیلومتری شمال شرق تهران با وسعت 35311/19445 هکتار واقع شده است. جمعیت آن با احتساب 18 روستای واقع در حریم بالغ بر 25 هزار نفر می باشد.

لواسان به جهت دارا بودن موقعیت مناسب جغرافیایی و آب و هوای ییلاقی، مورد توجه بسیاری از هموطنان گرامی می باشد. همچنین به لحاظ مجاورت شهر با دریاچه سد لتیان 30 درصد آب شرب پایتخت را نیز تامین می نماید.

نامگذاری لواسان

مرحوم دکتر حسین کریمان نگارنده کتاب قصران کلمه لواسان را در میان منابع مورد استفاده، نخستین بار در این روایت که مربوط به سال 438 هجری است در نام این کوه یافت و گویا ظاهرا می توان چنین پنداشت که در اصل نام این کوه بوده و بعدها توسعا پهنه دامنه آنرا نیز به مناسبت لواسان خواندند.

در باب نام آن وجوه تسمیه هایی ذکر کرده اند که ظاهرا هیچ یک با حقیقت سازگار نمی نماید. برخی آنرا از لواسه گرفته اند و گویند لواسه به معنی کف دست و ناواست و این بخش ناوشکل است و حال آنکه این بخش کوهسنانی است. همچنین جمعی از مردم محل مدعیند که چون در آبادیهای این بخش روباه زیاد است و روباه را لواس گویند، بدین سبب این پهنه را لواسان خوانده اند. گمان نمی رود که این شایعه را نیز رویی در صواب باشد، زیرا نخست آنکه در کتب لغت مورد استفاده چنین معنایی برای لواس ذکر نشده ، دیگر آنکه معلوم نیست که آبادیهای این پهنه بخصوص بیش از آبادیهای پهنه مجاور آن روباه داشته اند و روباه را به زیستن در این محل علاقه خاصی بوده باشد.

به نظر نگارنده این کلمه ترکیبی است از لو و اسان و لخت اخیر از کلمه آسدن در پهلوی به معنی برآمدن و سرزدن (خورشید) اشتقاق داردد. و لواسان به معنی تیغه کوهی که خورشید از آن سر بر می زند یا تیغه طلوع است با توجیهی بدین تلخیص : پهنه لواسان و خاصه کوه دماوند در مشرق قصران افتاده است یعنی آنجا در هر بامداد در پهنه شمالی ری قدیم و طهران کنونی آفتاب از آنجا سر بر می زند.

دیدنی های لواسان

آبشار ناران

آبشار ناران در حدود 700 متری شمال محله ناران از توابع لواسان کوچک در ارتفاع 1896 متری از سطح دریا قرار دارد. ارتفاع این آبشار 10 تا 15 متر بوده و در فصل بهار که حجم آب آن افزایش می‌یابد، ریزش آب منظره بسیار زیبایی را پدید می‌آورد.
آبشار ناران یکی از آبشارهای دائمی استان تهران است و جریان دائمی آن، شیارهای زیبایی بر روی صخره‌های سنگی به وجود آورده است.

غار هملون

غار هملون از دو غار تشکیل یافته که به هملون کوچک و هملون بزرگ مشهور هستند. این غارها در دره هملون در نزدیکی شهر میگون از توابع بخش رودبار قصران شهرستان شمیرانات قرار دارند. دهانه غار هملون کوچک که در زیر یک تاق سنگی بزرگی قرار دارد، 3 متر عرض و حدود 1 متر ارتفاع دارد و به نظر می‌رسد طول غار حدود 50 متر باشد. کف غار از سنگ و گِل پوشیده شده و به همین دلیل لغزنده است. در ورودی غار یک چهارچوب آهنی توسط شهرداری طی سالیان گذشته نصب شده است. ابتدای غار کمی باریک و کم‌ارتفاع است ولی به تدریج به ارتفاع آن افزوده می‌شود. در ادامه مسیر یک دالان پرشیب وجود دارد که حدود 30 تا 40 متر به سمت پایین امتداد دارد و به دلیل لغزنده بودن کف غار، وارد شدن به آن بسیار دشوار است و پیمایش آن نیاز به در اختیار داشتن تجهیزات لازم است.

غار خميره

غار خمیرهیا همان زندانخانه لار در منطقه لواسان و در سمت شمال غربی روستای برگ جهان واقع شده است. غار ابعادی در حدود دو متر در دو متر دارد و طول آن نیز حدود 30 متر برآورد شده است.

سد لتیان

در جنوب لواسان سد لَتیان قرار دارد که در سال ۱۳۴۶ به بهره‌برداری رسیده‌است. این سد بتونی نقش بسزایی در تأمین آب و برق شهر تهران دارد. نام این سد قبل از انقلاب فرحناز بوده‌است.رودخانهٔ جاجرود که از ارتفاعات کوه‌های دربندسر، گرمابدر، ایگل، زایگان و قسمت جنوبی توچال (بخشی از کوه‌های البرز مرکزی) سرچشمه می‌گیرد، آبریز اصلی سد است. رودخانه‌های لوارک (کند)،افجه و لار (برگ جهان) و نیکنامده که قبل از احداث سد شاخه‌هایی از رود جاجرود بودند و به جاجرود می‌ریختند با گذر از لواسان، امروزه به خود دریاچهٔ سد می‌ریزند. قبل از احداث سد در مکان امروزی دریاچهٔ سد، روستای آباد گارکلو و باغستانی که به آن شانی (شاهانی) می‌گفتند وجود داشته که دولت با قیمت خوبی زمین‌های اهالی را در سال ۱۳۴۳ خریداری نمود و اهالی در محله‌هاینجارکلا، شورکاب، ناران و کلاک ساکن شدند.

امامزاده اسماعیل (ع) ـ برگجهان

امامزاده اسماعیل یکی از ۳۴ امامزادهٔ واقع در لواسانات است که در روستای برگ جهان دهستان لواسان کوچک قرار دارد.

غار موزه وزیری

غار موزه وزیری فعالیت خود را در مهرماه ۱۳۸۴ در لواسان در زمینی به مساحت 1000 مترمربع شروع نمود و توسط دکتر ناصر هوشمند وزیری که از مجسمه سازان طراز اول ایران می باشد اداره می شود. کلیه هزینه ها و ایده ها و خلاقیتی که در آن بکار رفته توسط نامبرده اعمال گردیده و اولین غار موزه خصوصی ایران است.
از زمان شروع فعالیت ، دالان هایی در دل کوه حفاری و جهت به نمایش گذاشتن آثار ایشان و ارائه به هنر دوستان آماده گردیده است که هنوز در حال توسعه و تکمیل می باشد. هر کدام از آثار وی بیانگر داستانهای شاهنامه فردوسی و فولکلور ایران و فرهنگ اصیل ایرانی است و شامل بخشهای نمایشگاهی ، بخش کارگاهی ، صنایع دستی ، آموزشی ، نگارخانه و سالن اجتماعات می باشد.
این مجموعه تنها موزه ای است که در آن مراجعه کنندگان می توانند آزادانه گردش و عکاسی نمایند و دانشجویان رشته هنر می توانند مستقیما از استاد ایده گرفته و کار ورزی نمایند. استاد وزیری در مدت بازدید علاقمندان ، در مورد آثارشان توضیحات لازم  را ارائه نموده و سعی در اشائه فرهنگ و هنر اصیل ایرانی در بین بازدید کنندگان می نماید، همانگونه که خود را وقف این کار کرده اند.آثار موجود در موزه وزیری آثاری از جنس چوب، فلز، سنگ، فایبرگلاس، استخوان و یک سری آثار تلفیقی می باشد.

روستای افجه تهران

روستای افجه از توابع بخش لواسانات شهرستان شمیران در ۳۰ کیلومتری شمال شرقی تهران و در جوار دشت‌های هویچ و گرچال و قله ساکا واقع شده است. آب و هوای روستای افجه به دلیل استقرار در ناحیه کوهستانی البرز در بهار و تابستان مطبوع و در پاییز و زمستان سرد است. دشت هویج که به زبان محلی آن را گرچال یا گهچال و یا گیاه چال می نامند یكی از زیباترین جاذبه‌های روستای افجه است كه در ارتفاع ۲ هزار و ۴۰۰ متری از سطح دریا و در بالادست مركز روستا، ناحیه گلندوک و لواسان قرار دارد.

رستوران بیدمجنون تهران

شاید لواسان بهترین مکان برای فرار از شلوغی تهران بزرگ و دغدغه‌های روزمره باشد. شهری خوش آب‌وهوا با طبیعتی فوق‌العاده و چشم‌نواز که هر بیننده‌ای را مسحور خویش می‌کند. اگر قرار باشد در سفر به این شهر سری هم به رستوران بید مجنون واقع در کوچه فرشته ۱ بزنید که لذت سفر برایتان چند برابر هم می‌شود. باغ رستورانی با محیط عالی و فوق‌العاده زیبا برای دوره‌امی های خانوادگی شما در کنار پرسنلی که تمام تلاششان جلب رضایت مشتریان است. رستوران بید مجنون به‌صورت خانوادگی اداره می‌شود. خانواده خاکی یعنی پدر، مادر، پسر و عروس خانواده این رستوران را با شعار « شاد و مهربان باشید » اداره می‌کنند. هدف آن‌ها از تأسیس بید مجنون به گفته خودشان، تغذیه سالم و ایجاد مکانی سرشار از مهر و دوستی و پذیرایی گرم و صمیمی همراه باصداقت و سادگی است.

گردنه قوچک لواسان

این گردنه که از فراز آن می توانید نمایی کوچک از تهران بزرگ را مشاهده کنمید مقصد دیگر گردشگران و طبیعت گردان است که با مشاهده طبیعت اطراف این منطقه از زیبایی های نهایت لذت را می برند.

رودخانه جاجرود در لواسان

رودخانه جاجرود به طول تقریبی ۱۴۰ کیلومتر از دامنه‌های جنوبی البرز مرکزی سرچشمه می‌گیرد. این رودخانه دارای چند سرشاخه است که مهم‌ترین آن شاخه‌ای است که از دامنه‌های جنوبی خرسنگ سرچشمه می‌گیرد. شاخه مهم دیگر شاخه‌ای است که از دامنه‌های کلون بستک سرچشمه می‌گیرد و پس از عبور از دربند، شمشک و میگون در ناحیه فشم با شاخه خرسنگ بهم پیوسته و رودخانه جاجرود را به‌وجود می‌آورد. رودخانه آهار که از دامنه‌های شمالی توچال سرچشمه می‌گیرد در دهکده اوشان به این رودخانه می‌پیوندد و در پایین‌تر نیز شاخه امامه به آن متصل می‌شود. شاخه‌های فرعی لوارک، کنده‌رود و افجه نیز مستقیما به دریاچه سد لتیان وارد می‌شوند. این رودخانه پس از عبور از سد لتیان و طی ۲۳ کیلومتر که قسمت اعظم آن از منطقه حفاظت‌شده جاجرود و پارک‌ملی خجیر می‌گذرد در منتهی الیه پارک‌ملی خجیر با رودخانه دماوند تلاقی پیدا می‌کند.

کاروانسرای چشمه دو برار لواسان

کاروانسرای چشمه دو برار مربوط به دوره صفوی است و در شهرستان شمیرانات، بخش لواسانات، روستای لواسان بزرگ واقع شده و این اثر در تاریخ ۱ مهر ۱۳۸۲ با شماره ثبت ۱۰۳۵۷ به‌عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است .

روستای برگ جهان

برگ جهان در ۱۳ کیلومتری شهر لواسان، که مرکز بخش لواسانات است و ۱۱ کیلومتری شرق روستای افجه واقع شده است. در این روستا رودخانه برگ جهان قرار دارد که از کوه های اطراف روستای برگ جهان سرچشمه گرفته و بعد از پیوستن به رودخانه رودبار وارد سد لتیان می شود.روستای برگ جهان قدمت زیادی دارد و یکی از کهن ترین روستاهای منطقه لواسانات است. این روستا دارای آب و هوای  معتدل و مطبوع  در فصل های بهار و تابستان  است و در پاییز و زمستان دمای هوا در این روستا کاهش یافته و سرد می شود. روستای قدیمی برگ جهان که در یک منطقه کوهستانی قرار گرفته از نظر سکونت دارای بافت مسکونی متمرکزی است. مصالحی که اهالی روستا برای ساخت خانه‌های خود در قدیم از آن استفاده می کردند شامل سنگ، خشت، گل و چوب بود، دیوار این خانه ها ضخیم و سقف خانه ها را با تیرهای چوبی که از سرشاخه ‌های درختان بود و کاهگل اندود شده بود، می پوشاندند.

مسیر دسترسی به روستا

گفتیم که این روستا از توابع دهستان لواسان کوچک و بخش لواسانات شهرستان شمیرانات استان تهران است. بنابراین از تهران  راه‌های دسترسی به روستای برگ جهان شامل دو مسیر دسترسی است: یکی اینکه از تهران به  شهر لواسان رفته و از آنجا به نارون، هنزک، افجه می رسید و در نهایت به روستای زیبای برگ جهان راه پیدا می کنید این راه آسفالته است. و دیگر اینکه باز هم می توانید از تهران و از مسیر جاجرود، سد لتیان، نیکنامده، به برگ جهان بروید که این راه هم اسفالته است اما در قسمت انتهایی، راه به بازسازی نیاز دارد. فاصله تهران با  برگ جهان حدودا ۴۰ کیلومتر است، اگر از داخل شهر تهران می خواهید به این روستا بروید از اتوبان شهید بابایی جاده لشگرک به شهر لواسان بروید و بعد به روستای افجه رسیده و سپس راه روستای برگ جهان را در پیش بگیرید.

دیگر جاذبه‌های گردشگری روستای برگ جهان

این روستای زیبای کوهستانی چشم‌ اندازهای منحصر به فردی دارد، کوه ها، رودخانه، باغ های سرسبز و آرامش و سکوتی که در هر گوشه این منطقه وجود دارد گردشگران را به خود جذب می کند. در کنار این طبیعت زیبا باید از جاذبه های زیر هم نام برد:

قلعه دختر؛ در فاصله سه کیلومتری شمال روستا قرار دارد، این اثر سال ۱۳۸۲ در فهرست آثار ملی به ثبت شده است.

زندان‌ خانه لار؛ در ارتفاعات شمال غربی روستا غاری معروف به زندان‌ خانه لار قرار دارد.

غار خمیره؛ یا همان زندان ‌خانه لار است.

آرامگاه امام‌ زاده اسماعیل؛ در غرب روستا تپه‌ ای معروف به تنگل‌ خانه قرار دارد که آرامگاه امام زاده  اسماعیل است.

آبشار برگ جهان؛ در شمال شرق روستای برگ جهان قرار دارد و از جاذبه‌های گردشگری این روستا است.

حمام راحت آباد

حمام راحت‌آباد از جمله‌ آثار دوره صفویه و آوایل دوره قاجاریه است و در بخش لواسانات قرار دارد.
این حمام در استان تهران، شهرستان شمیرانات، بخش لواسانات و ضلع جنوب شرقی روستای راحت آباد ساخته شده است.
بنای حمام راحت آباد که امروزه بخش‌های از آن تخریب شده، در جهت شمالی – جنوبی ساخته شده است.ورود از رختکن به گرمخانه از طریق دری صورت می‌گرفت که در میانه دیوار شمالی رختکن قرار داشت. خزینه حمام نیز در ضلع شمالی گرمخانه تعبیه شده بود.
ویژگی خاص این حمام قدیمی این است که در بدنه دیوار شرقی گرمخانه و خزینه، جوی آبی تعبیه شده بود تا آب گرم بوسیله آن از خزینه در پیرامون حمام گردانده و باعث گرمای بیشتر در گرمخانه شود.

امامزاده فضلعلی (ع)

آستان امامزاده فضل بن علي (علیه السلام) در منتهی الیه شرق شهر لواسان امروزی واقع شده است.

این اثر در تاریخ ۱ مهر ۱۳۸۲ با شماره ثبت ۱۰۳۷۳ به‌ عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.

روستای سینک

روستای سینک در ۲۰ کیلومتری شمال شرقی شهر تهران در دامنه های جنوبی رشته کوه البرز بنام کوه چهار چشمه قرار دارد و یکی از ییلاقات قدیم تهران بوده که دارای آب و هوای بسیار مناسب کوهستانی می باشد . با توجه به اینکه بافت روستا در دو طرف مسیر رودخانه افجه قرار دارد و از نظر جابجایی هوا شرایط بسیار مناسبی دارد ، کمتر روستای لواسان چنین آب و هوای مطبوعی دارد.

استان تهران-شهرستان شمیران- بخش لواسان- روستای سینک .

حمام روستای افجه

مربوط به دوره صفوی -اوایل دوره قاجار است و در شهرستان شمیرانات، بخش لواسانات، روستای افجه واقع شده و این اثر در تاریخ ۱ مهر ۱۳۸۲ با شماره ثبت ۱۰۳۷۱ به‌عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.

آبشار سوستون

آبشار سوستون لواسانات در استان تهران واقع است. این آبشار در شمال شرقی دهستان افحه واقع شده است. افجه یکی از روستاهای دهستان لواسان کوچک بخش لواسانات در شهرستان شمیرانات استان تهران ایران است.

کتابخانه شهدای نیکنام ده لواسان

احداث پروژه کتابخانه نیکنامده با زیربنای ۲۸۰ متر مربع در زمینی به مساحت بیش از ۵۰۰ متر مربع از سال ۱۳۸۸ شروع و تا سال ۱۳۹۴ با ۶۲ درصد پیشرفت فیزیکی از جانب اداره مشکن و شهرسازی به صورت نیمه تمام تحویل دهیاری نیکنامده گردید و طی یکسال گذشته با هزینه بیش از ۳۵۰ میلیون تومان از محل اعتبارات دهیاری و همچنین انجمن کتابخانه‌های عمومی بخش لواسانات تکمیل، تجهیز و راه‌اندازی گردید.

دهستان ایرا شمیرانات

ایراء یکی از روستاهای دهستان لواسان بزرگ بخش لواسانات در شهرستان شمیرانات استان تهران ایران است.مزارع و باغات این روستا از چشمه ساران و رودخانه تأمین می‌گردد. محصولش گندم، جو، سیب زمینی، لوبیا و سیب بوده و چند هکتار باغ و قلمستان با میوه‌هایی مانند گیلاس، آلبالو، سیب، گردو و آلو دارد. این روستا در فاصله بیست کیلومتری از مشرق شهر لواسان مرکز بخش لواسانات قرار دارد.

مردم روستای ایراء و چند روستای دیگر لواسان بزرگ مثل وسکاره و جورد به زبان مازندرانی صحبت می‌کنند و زبانشان مثل برخی از روستاهای لواسان تاتی نیست.