ملاثانی شهری است در استان خوزستان. این شهر در ۲۵ کیلومتری شهر اهواز و در امتداد شرق رود کارون قرار گرفتهاست و دارای زمینهای حاصلخیز و باغهای میوه و کشتزارهای وسیع مدرنیزه میباشد. در این بخش دانشگاه کشاورزی و منابع طبیعی رامین خوزستان قرار دارد که به توسعه و رونق کشاورزی ودامپروری به شیوهٔ جدید وعلمی منطقه کمک نمودهاست.
ملاثانی در گذشته به عنوان مرکز بخش باوی به حساب میآمد که در تاریخ ۳۱/۳/۱۳۸۹ با دستور ویژه رئیس جمهور و به دنبال ارائه در خواست مردم این منطقه از خوزستان، ارتقای این بخش به شهرستان به تصویب هیئت دولت رسید. این شهرستان به مرکزیت شهر ملاثانی و متشکل از دو بخش مرکزی و ویس در سلسله مراتب تقسیمات کشوری جمهوری اسلامی به ثبت رسید.
شهر ملاثانی در مسیر جادهٔ اهواز – مسجدسلیمان و اهواز – شوشتر قرار گرفتهاست، و دارای اهمیت ارتباطی است. این شهر به دو قسمت ملاثانی قدیم (بلوار معلم) و جدید (کوی قدس یا گلن آباد) تقسیم میگردد.
وجه نامگذاری آن به مرحوم شیخ ملاثانی ابن خلف ابن عمار از شیوخ قبیلهٔ عرب آل حمید ساکن در آنجا برمیگردد.
زبان رایج آن میان مردم عربی و فارسی گویش شوشتری است. بخش اعظم مردم این شهر عرب هستند و به زبان عربی سخن میگویند. مابقی مردم اکثرا به زبان فارسی و لهجه شوشتری سخن می گویند.
همه مردم این شهر مسلمان و از شیعه اثنی عشر میباشند. شهر ملاثانی تا قبل از شروع جنگ از جمعیت کمی برخوردار بود، اما با بروز جنگ تحمیلی، و حضور جنگ زدگان، جمعیت این شهر افزایش یافت، بطوری که با پایان یافتن جنگ، تعدادی از جنگ زدگان در این شهر باقی ماندند.
بعدها بدلیل مشکلات کشاورزی و مهاجرت کشاورزان مناطق اطراف به این شهر، این شهر دارای جمعیت بالایی شد و حد نصاب تبدیل از روستا به شهر را کسب نمود.
جاهای دیدنی ملاثانی
جنگل زویرچری
این جنگل از جمله مناظر طبیعی و قدیمی ملاثانی است که حدود ۴۰ سال پیش انواع گونه های درختان صحرایی (کهور و آکالیپتوس) در محدوده ی آن توسط مدیریت وقت مجتمع آموزش عالی کشاورزی ملاثانی غرس و پرورش یافت و از آن زمان تاکنون بعنوان مهمترین تفرجگاه مردم منطقه و مسافران بویژه در ایام نوروز و بهار می باشد.
این جنگل در دو قسمت قدیم و جدید با مساحت ۱۳هکتار در کناره شمالی روستای زویرچری و در 5 کیلومتری شمال شرق ملاثانی قرار دارد.
ملاثانی شهر بستنی
ملاثانی به شهر بستنی معروف است، بستنی ملاثانی که از شیر تازه گاو و گاومیش تهیه میشود به قدری خوشمزه است که بستنی فروشیهای این شهر تا نمیه شب باز هستند و کسب رزق می کنند.
رستوران و سفره خانه
رستوران ها و سفرهخانه های سنتی ملاثانی از مکان هایی هستند که در ایام نوروز میزبان محفلهای گرم و صمیمانه خانوادهها با هدف احیای آداب و رسوم خانواده ایرانی ـ اسلامی است.
عسکر مکرم، شهری به پهنای تاریخ
عسکر مکرم: در 5 کیلومتری شمال شرق ملاثانی و در روستای جلیعه، آثار شهری واقع است که عسکر مکرم نام داشت و نهر مسرقان، اراضی آن را مشروب می ساخت. نیشکر در آنجا فراوان بود، و بهترین نیشکر خوزستان در آنجا به عمل می آمد. این شهر با انتساب به سردار عرب، «مکرم» نام، عسکر مکرم خوانده شد. آنجا بر دو سوی نهر واقع بوده است که جانب باختری (سمت عراق) آبادتر بوده و مسجد جامع و بیشتر بازارها در آن قرار داشته است. مقدسی در قرن چهارم عسکر مکرم را برخوردار از تجارتخانه های بزرگ می داند. حتی در قرن هشتم هجری، بنا به گزارش حمداللّه مستوفی، آنجا شهری بزرگ بوده است که خوش ترین هوای خوزستان را داشته است.
وجه تسمیه عسکر مکرم این است که حجاج حاکم معروف بنی امیه در عراق یکی از فرماندهان عرب را بنام مکرم برای خاموش کردن فتنه ای، به خوزستان گسیل داشت و سردار مزبور نزدیک خرابه های شهری که به فارسی رستم گواد نام داشت و اعراب آن را «رستاقباذ» نامیدند مستقر شد و این مکان بعدها به عسکر مکرم ، یعنی اردوگاه مکرم، معروف گردید. اکنون نام عسکر مکرم در نقشه ها دیده نمی شود ولی بجای آن خرابه های روستای جلیعه و بندقیر است که آب گرگر در آنجا به کارون می ریزد (مسرقان) به کارون می ریزد. در قرن چهارم هجری عسکر مکرم شهری بود بر دو جانب نهر مسرقان و جانب غربی آن بزرگتر بود و بوسیله دو جسر بزرگ که از قایقهای بهم بسته تعبیه شده بود به جانب دیگر اتصال داشت.
زیارتگاه سید حسن
سیدحسن از سادات غرابی است که مرقد ایشان در روستایی به همین نام در ۱۲ کیلومتری شمال شهر ملاثانی و بر سمت غربی جاده اهواز – مسجدسلیمان واقع می باشد. این سید از جمله سادات صاحب کرامت و مورد احترام مردم این خطه و بسیاری از شهروندان خوزستانی است که بارگاه ایشان بعنوان زیارتگاه دایمی ساکنان و مسافران این خطه در مناسبت های مختلف سال می باشد. در کنار روستای سیدحسن دهها حوضچه پرورش ماهی و جنگل مصنوعی شهید میاحی قرار دارد که بر جاذبه های توریستی و مسافرت های اقتصادی و تفریحی افزوده است.