مود با قدمت تاريخی بعنوان يکی از شهرهای شهرستان سربيشه و مرکز بخش مود در فاصله 35 کيلومتری جاده ارتباطی بيرجند به زاهدان و در شرق استان خراسان جنوبی واقع گرديده است. از لحاظ موقعيت جغرافيايی اين شهر در 59 درجه و 37 دقيقه طول شرقی و 32 درجه و 50 دقيقه عرض شمالی و در ارتفاع 1850 متری از سطح دريا قرار گرفته است.
آب و هوای مود
با توجه به موقعيت طبيعي اين شهر که از نوع شهر هاي دشتی و مجاورت آن با دو رشته کوه در شرق و غرب باعث شده که آب و هوای آن از نوع نيمه خشک باشد و با توجه به ارتفاع 1850متری از سطح دريا درجه حرارت آن 5-4 درجه از بيرجند سردتر و بارندگی آن هم به مراتب بيشتر از شهر بيرجند می باشد که اين موضوع موجب ييلاقی شدن منطقه شده و زمينه را برای سکونت تابستانه ای فرح بخش مهيا می کند. در بحث كشاورزی، وجود قنوات خمسه و ثلاثه مود و آبدهی بالای آن و سه دشت وسيع كشاورزی در گذشته، مود را به قطب كشاورزی منطقه تبديل كرده بود. ولی متأسفانه به دليل خشكسالي های پی در پی اخير و مخروبه شدن قنات بن بنه (كه از آبدهي بالايي برخوردار بوده، تا آنجا كه براي تغيير مسير آب آن از درب های بزرگ استفاده می كرده اند) كشاورزی از رونق افتاده است. آب شرب منطقه از طريق چاه های عميقی که در روستای علی آباد در 12 کيلومتری غرب اين شهر قرار دارد تأمين مي شود. اين منطقه فاقد رودخانه دائمی می باشد و جنس خاک آن از نوع رسي و از درجه حاصل خيزی بالايی برخوردار می باشد به نحوی که محصولات فراوانی نظير عناب، زرشک و زعفران به وفور در اين ناحيه کاشت و برداشت می شود و بيشتر گلخانه های شهرستان نيز در بخش مود فعال می باشند.
جاهای دیدنی مود
باغ مود
یکی از قلعه های معروف خراسان جنوبی قلعه باغ مود سربیشه است. باغ و قلعه مود در روستای مود، در سی كيلومتری شرق بيرجند قرار دارد. اين بنا با مساحت 60270 متر مربع دارای يك حصار و بيست برج مدور است كه با فاصله های مشخصی در حصار باغ قرار دارند.
حصار این باغ دارای 20 برج مدور با فواصل مشخص از یکدیگر است. علاوه بر این برجها یک خندق به عرض تقریباً 10 متر دور تا دور حصار حفر شده که دفاع از قلعه را آسانتر می نموده است. مصالح استفاده شده در ساخت حصار و برج ها خشت و چینه است که البته حدفاصل چند رج آجر کار شده تا سبب افزایش استحکام حصار و برج ها شود.
در مركز اين باغ عمارتي قرار دارد كه ويژگي هاي معماري آن متعلق به معماري اواخر دوره قاجار و اوايل پهلوي است. همچنین در بنای عمارت تزئیناتی شامل قرنیزهای گچی که البته به عنوان سر ستون نیز محسوب می شود به چشم میخورد. در داخل قلعه بقایایی از یک بنای قدیمی که عمارتی تشریفاتی بوده بر جای مانده و شامل چند ایوان، بقایای یک هشتی، راهروها و اتاق ها است. اين بنا بر روي سكويي به ارتفاع حدود يك متر از سطح زمين هاي اطراف ساخته شده است. ورودی بنا داراي يك ايوان با دو ستون قطور چهار ضلعي است. بر روی دیوار ها و طاقنماهای ایوان عمارت تزئینات بسیار هنرمندانه نقاشی روی گچ با نقوش اسلیمی و گل و بوته و نقش پرندگان دیده می شود. عمارت اصلی در شمال باغ و در دو طبقه ساخته شده و طبقه همکف آن با تعدادی اتاق و راهرو به عنوان فضاهای خدماتی و انبار استفاده می شده و هیچگونه تزیینی ندارد. در طبقه اول بنا تالار آینه با تزیینات گچبری شامل نقش سردیس حیوانات، گل و گیاه و اسلیمی های مختلف دیده میشود. با توجه به وجود تالار آیینه و همچنین اتاق بزرگ دیگری در سمت شرقی ساختمان که دارای تزئینات گچی برجسته ای می باشد می توان دریافت که این بخش مخصوص پذیرایی از میهمانان و محلی برای زندگی حاکم و خانواده اش بوده است. حوضخانه و بناهای وابسته به آن در شرق و یک حمام و تعدادی اتاق که به عنـوان سکونت و انبار استفاده می شـده است در ضلـع جنـوبی مجموعه قرار دارد. نقشه اين بنا به گونه ای طراحی شده است كه با تعبيه درهای متعدد دستيابی به فضاهای گوناگون به راحتی صورت می گيرد. اكثر اتاق ها بخاری ديواری دارند. مطبخ بنا در گوشه جنوب شرقي آن قرار دارد. در مقابل عمارت، يك استخر درست در وسط خيابان اصلی ديده می شود. باغ دارای دو خيابان اصلی است كه در مركز يكديگر را قطع می كنند و درست در همين قسمت عمارت مركزی باغ واقع شده است.
درختان باغ به طور عمده شامل کاج، سپیدار و درختان میوه شامل زردآلو ، زرشک و غیره است. این مجموعه گنجینه ای ارزشمند از تزئینات وابسته به معماری را در خود جای داده است.
ورودی اصلی باغ در ميانه ضلع شمالی آن قرار دارد و در دو طرف ورودی، دو برج و دو اتاق كوچك جهت سكونت نگهبانان ديده می شود.
قلعه حوض غلام کش
قلعه حوض غلام کش از مکان های تاریخی شهرستان بیرجند است که در روستای مود واقع شده است. این قلعه باتوجه به برخی از اسناد تاریخی، از قلعه های اسماعیلیان محسوب می شود. در اطراف این قلعه حصاری با برج های متعددی قرار دارد که در حال حاضر تنها بخشی از آتار آن باقی مانده است. در گوشه ای از قلعه، پلان مربع شکلی با اضلاعی به ارتفاع 50 متر قرار دارد. تعدادی ستون مربع شکل آجری نیز در این اثر تاریخی قابل مشاهده است. نکته جالب توجه دیگری که در این بنای تاریخی قابل مشاهده است این است که برخی از دیواره های آن را صخره های کوه تشکیل داده اند .
در خارج از قلعه بقایای یک آب انبار موجود است، بخش شمال قلعه علاوه بر آن که مانع از جاری شدن سیلاب می شد، جزو حصار قلعه نیز محسوب می شده است. همچنین در قسمت شرق قلعه میتوان بخشی از حصار ها و تعدادی برج را مشاهده کرد. قلعه ی حوض غلام کش در میان خود سه ستون را جای داده که بر روی آن آثاری از طاق ها برجای مانده است.
این قلعه تاثیر بسزایی در کنترل مسیرهای مهم تجاری سیستان به خراسان و اصفهان به طبس و قندهار داشته است. این قلعه از بخش های گوناگونی چون حوض مشهور به غلام کش، برج مشرف به دره، تنوره سیمانی، اتاق ها، راهرو ورودی، برج نگهبانی، آسیاب و تنوره آن، آب گیر و ارگ قلعه تشکیل شده است.