شهر خاروانا در استان آذربایجان شرقی، شهرستان ورزقان واقع شدهاست و جمعیتی بالغ بر ۳۳۵۳ نفر طبق آمار سرشماری سال ۱۳۹۵ میباشد.
نام خاروانا برگرفته از واژهکاروان است.
این بخش از طرف شمال با کشور ارمنستان و جمهوری خود مختار نخجوان، از طرف جنوب با شهرستان مرند و شبستر، از شرق با بخش مرکزی ورزقان و از غرب با شهرستان جلفا بخش سیه رود هممرز میباشد.
فاصله این بخش تا مرکز شهرستان ۶۴ کیلومتر، تا مرکز استان از مسیر ورزقان ۱۴۹ کیلومتر و از مسیر طرزم ـ قینر ۱۰۴ کیلومتر میباشد. بخش خاروانا شامل سه دهستان به نامهای دیزمار مرکزی، ارزیل و جوشین، یک شهر و ۴۸ روستا و آبادی میباشد.
جاذبه های خاروانا
مسجد جامع خاروانا
این مسجد تاریخی در مرکز شهر خاروانا قرار داشته و در قرن ۷ یا ۸ هجری قمری توسط دختران بایندربیگ حاکم وقت دیزمار ساخته شده است. دختران بایندربیگ لنگه این مسجد را در اردوباد نخجوان نیز ساخته اند. مسجد جامع خاروانا در دوره قاجاریه مورد مرمت اساسی قرار گرفته است. ساخت گنید بزرگ مسجد بدون استفاده از هیچگونه ستون و یا تکیه گاهی از قسمتهای حیرت برانگیز مسجد به شمار می رود. این مسجد هم اکنون نیز مورد استفاده اهالی بوده و یکی از مهمترین مراکز دینی، مذهبی و فرهنگی شهر تلقی می شود.
پارک ملی کامتال
پارک ملی کنتال با وسعت ۷,۰۰۰ هکتار در شمال استان آذربایجان شرقی و مرز بین المللی با جمهوری ارمنستان قرار دارد. پارک ملی کنتال از جاذبه های خاروانا،بخش شمال شرقی پناهگاه حیات وحش کیامکی محسوب میگردد که در سال ۱۳۹۰ به پارک ملی ارتقا یافته است.
جلوه های کم نظیر ژئوپارکی و بقایای سنگ های آسیابهای آبی قدیمی بر قابلیت های فرهنگی و گردشگری کنتال افزوده است.
امامزاده سید ابراهیم خلیل جوشین
بقعه مطهر این امامزاده در ۳۰ کیلومتری شهر خاروانا (در کنار جاده خاروانا- ورزقان) و در بالای تپه ای در پایین دست قلعه جوشین واقع شده است.
سید ابراهیم از نوادگان امام موسی کاظم ع بوده و اهالی منطقه اعتقاد زیادی به ایشان دارند.