بنر هدر

حمام قدیمی گلشن از بناهای تاریخی لاهیجان

نویسنده:

سمیرا هادی

در تاریخ:

این حمام که از جاذبه های تاریخی لاهیجان است در زمان فتحعلیشاه احداث گردید و در گذشته دارای خزینه‌ها و حوض چه‌های متعددی بود.حمام در گوشه شمال شرقی میدان موسوم به میدان وحدت قرار دارد . در آن زمان استفاده از حمام های داخل خانه در شمال کشور بندرت معمول بوده و فقط شاهزادگان و امرا و حاکمان صاحب منزلی بودند که دارای حمام بود لذا بنابر ضرورت گرمابه گلشن لاهیجان در سطح وسیع و با عظمت و زیبایی خاصی ساخته شد. نگاه شمالی حمام به سمت میدان اصلی لاهیجان است.

حمام قدیمی گلشن از بناهای تاریخی

این گرمابه دارای دو سربینه بود( حالت اولیه) قسمت اول که ورودی های حمام به آن متصل بوده محل استفاده افراد معمولی و سربینه دوم که کوچکتر و از نظر ارتباط با هوای آزاد و سرد بیرون در امان بیشتری بود مربوط به افراد ثروتمند بوده است که در سال 1344 هجری شمسی بعلت ادامه خیابان حافظ جنوبی بخش مهمی از سربینه بزرگ و قدیمی ازبین رفت و ارتباط اولیه حمام بهم خورد در نتیجه تغییراتی در معماری داخلی گرمابه برای ادامه استفاده از آن بوجود آمد. ازجمله تغییرات، تبدیل نظافتخانه قدیمی به سربینه بود.بنای حمام پلان كثير الاضلاع داشت و برای ساخت آن از آجر قرمز محلی، ساروج و گل آهك استفاده شده است. در تعميرات اخير پس از زلزله گيلان برای استحكام بنا از مصالح جديد استفاده شد. در سنگ كاری شده امروزی حمام در كوچه ای در ضلع جنوب آن واقع شده استو با گذر از ورودی به رخت كن می رسيم. طول رخت كن حدود 10 متر و در مست راست آن، اتاقكی در سطح پايين تر واقع شده كه به گرمخانه معروف است.

حمام قدیمی گلشن از بناهای تاریخی

در شمال رخت كن، صحن حمام با ده ستون قرار دارد و وسيع ترين قسمت بنا به شمار می رود. كف گرمابه با موزاييك و ازاره ديوار های جانبی تا ارتفاع 180 سانتيمرت كاشی كاری جديد شده است. گنبد ميانی در حدود 8 متر ارتفاع دارد و حباب هايی بر روی آن كار گذاشته شده كه نور داخل حمام را تامين می نمايد. در فواصل كاسه برگردان به ارتفاع حدود 5/3 متر، فضای فوقانی را مسقف می سازد. در شمال شرقی صحن دو هشتی وجود دارد. اضلاع مقابل هشتی ها حدود 5/4 متر و ارتفاع گنبد آنها 5/5 متر است. در ضمن در ديوا های هر ضلع طاق نماهايی به چشم می خورد. كانال كوچك با شياری آب مصرف شده دوش ها را به صحن حمام هدايت می كند. در جنوب هشتی دوم خزانه يا مخزن آب گرم قرار دارد.

در قسمت های مختلف حمام معمار با اسفاده از اسلوب های خاص و با انواع آجر چينی به مسقف كردن بنا همت گماشته است. گرمخانه يا فضای بالای صحن حمام در قسمت فوقانی ستون های هشت گانه ميانی دارای كاربندی هشت و نيم هشت است. در بالای كاربندی ها گنبدی ديده می شود كه فضای اصلی اين قسمت را مسقف می سازد. اين گنبد بزرگ ترين و بلند ترين گنبد در بنای فعلی حمام است. سقف چهار هشتی كه دو به دو در شمال غربی و جنوب غربی بنای حمام واقع شده، گنبدی شكل است. خزانه يا مخزن آب گرم حمام نيز كه بين هشتی ها قرار گرفته دارای گنبد با فيلپوش هايی در چهار كنج است.

حمام گلشن در فهرست آثار ملی کشور با شماره 1442 به ثبت رسیده است.

مسیردسترسی به حمام گلشن

43 کیلومتر  که از مرکز استان به طرف شرق گیلان برویم به لاهیجان می‌رسیم. در محله میدان می‌بینیم در مقابل مسجد جامع و بقعه‌ی چهار پادشاهان، حمام گلشن واقع شده که از بناهای تاریخی این شهرستان است.

محصولات سفر

دیدگاه خود را بنویسید