سید جلال الدین اشرف از فرزندان موسی کاظم و تنها برادر تنی امام رضا(علیه السلام) معروف ترین بنای تاریخی و جاذبه گردشگری شهر آستانه اشرفیه است که در ۳۵ کیلومتری شهر رشت واقع شده است. شهرستان آستانه اشرفیه به دلیل وجود حرم مطهر آقا سید جلال الدین اشرف هم اکنون یکی از بزرگترین نقاط سیاحتی، زیارتی استان و چهارمین شهر مذهبی ایران محسوب می شود.
بنای اولیه این بقعه متبرک، در سال ۳۱۱ هجری قمری احداث شده است و البته از آن سال تا کنون، بارها مورد مرمت و بازسازی قرار گرفته است. این بنا در مجاورت رودخانه سپیدرود قرار دارد، پس خیلی عجیب نیست اگر بشنویم بخش هایی از آن بارها تخریب شده است. طغیان سپیدرود در ایام پر بارش، موجب ویرانی این بنا در طول تاریخ شده است. آخرین باری که این بقعه در اثر سیل ویران شد، به ۸۰ سال پیش باز می گردد که البته دوباره مرمت و بازسازی شد.
نمای داخلی و خارجی این بنا با سنگ مرمر و کاشی تزیین یافته، رواق های متعدد، سقف های آیینه کاری شده و گنبد بزرگ و با شکوهش به این مکان مقدس جلوه ویژه ای بخشیده است.
سید جلال الدین اشرف در مدینه چشم به جهان گشود و نام مادر بزرگوارشان نجمه است. او پس از شهادت پدر بزرگوارش نزد برادرش حضرت امام رضا (علیه السلام) در زادگاهش مدینه پرورش یافت و در سایه چنین استادی مراتب فضل و کمال را طی کرد که در میان برادرانش بعد از امام هشتم (علیه السلام) در علم و حلم و زهد و تقوی و شجاعت و سخاوت بر همه پیشی گرفت و به همین دلیل از محبوب ترین و عزیزترین برادران نزد امام رضا (علیه السلام ) بود.
او در سال ۲۰۱ هجری در زمان ولایت عهدی امام رضا(علیه السلام) در حالی که حدودا ۲۱ سال داشت از مدینه برای تبلیغ به بغداد آمد در سال ۲۰۴هجری وقتی که مامون از مرو به بغداد می رود حضرت سید جلال الدین اشرف (علیه السلام)شهر بغداد را ترک کرده و با جمعی از یاران عازم ایران می شوند و در شهر قم ساکن می گردد.
در این میان چون آزادی شیعیان و ساداتی که به کوهستان دیلم پناهنده شده بودند با به وجود آمدن سلسله های کوچک محلی که خود را بقایای مروانیان و بنی امیه معرفی می کردند به خطر افتاده امام زاده سید جلال الدین اشرف (علیه السلام) به دعوت عده ای از سادات و شیعیان گیلان در سال ۲۰۶ هجری با شعار خون خواهی برادرش امام رضا (علیه السلام) با تشکیل نهضتی قیام می کند که پس از یک سری جنگ های خونین در سال۷۱۱ هجری قدرت را دردست می گیرد و نخستین حکومت شیعه در ایران را بنیان می گذارد.
حضرت سرانجام پس از تشکیل حکومت در سال ۲۰۷ در جنگی که در روستای لیالمان (۵ کیلومتری لاهیجان)رخ داده به سختی مجروح شد و برای اینکه پیکرش به دست دشمن نیفتد خود را به حوالی رودبار می رساند و درییلاق دارستان در (۹ کیلومتری رودبار) به مقام شهادت نائل می آید. بنا به وصیت آن حضرت و با تدبیر و زیرکی شیخ مفیدالدین و اطرافیان پیکر مطهرش را در تابوت گذاشته و در آب سفید رود رها کردند.
تابوت حامل نعش مطهر حضرت کیلومترها دورتر از محل شهادتش در حوالی لاهیجان در قریه کوچان(آستانه اشرفیه امروزی) به ساحل رسید پیکر پاک و مطهر آن رهبر نستوه و اسوه مقاومت و تقوا و مجاهد راه آزادی و شرافت را بدور از هرگونه تشریفاتی با یک دنیا اندوه و ماتم به خاک سپردند.
