معرفی امامزاده نور (امامزاده اسحاق)

نویسنده:

سمیرا هادی

در تاریخ:

امامزاده نور از جاهای مذهبی گرگان محسوب میشود. امامزاده «اسحاق بن موسی بن جعفر» از مفاخر روحانی و معنوی شهر گرگان است که به گفته برخی برادر «امام رضا»‌ بوده است. مرقد زیبای این امامزاده در قرن ششم هجری قمری در بخش مرکزی گرگان بنا شده است.

بنای ساختمان بقعه آجری برج گونه دوازده ضلعی می باشد که از نظر تزئینات آجری از نمونه های کم نظیر بناهای شمال کشوربه شمار می رود درهرضلع بنا یک قاب مستطیل به طورعمودی و یک قاب مستطیل به طور افقی دربالای آن وجود داردکه یادآورآثاردوران سلجوقی می باشدکه دوطرح زیبای ستاره ای شکل ولوزی نیزدرآنها به کار رفته است منابع‌ جغرافیایى‌ وتاریخى‌ نیزتنها به‌ ذکرنام‌ آن‌ اکتفا کرده‌ واطلاعاتى‌ درباره ویژگیهاى‌ معمارى‌ بنا به‌ دست‌ نداده‌اند.

آراء محققان‌ درباره قدمت بنای این بقعه تا حدودى‌ متناقض‌ است‌ برخى‌ به‌ استناد کتیبه حک‌ شده‌ برچارچوب‌ درب قدیمى‌ ساختمان آنرا مربوط به‌ سده 9 قمری‌ و برخى‌ بدون‌ ارائه ادله کافى‌ آنرا متعلق‌ به‌ بناهاى‌ سده 8 قمری‌ و شمارى‌ با توجه‌ به‌ تزیینات‌ آجرى‌ بنا مربوط به‌ سده 6 قمری‌ و یا اواخر سده 6 و اوایل‌ سده 7 قمری‌ دانسته‌اند اما تاریخ‌ 525 قمری‌ بر صندوق‌ چوبى‌ مرقد امامزاده‌ حک‌ شده‌ است‌.

معرفی امامزاده نور (امامزاده اسحاق)

ضریح‌ فلزى‌ آن داراى‌ کتیبه‌هایى‌ ازآیاتى‌ ازسوره‌ هاى‌ 91 و 93 قرآن‌ مجید در 4 جانب‌ خود و نیزاشعارى‌ دروصف‌ امامزاده‌ است‌. درحفاظت‌ ونگهدارى‌ بنا بسبب‌ نوسازى‌ و تغییراتى‌ که‌ دردوره‌هاى‌ مختلف‌ برروى‌ بنا انجام‌ گرفته‌ به‌ تزیینات‌ آجرى‌ برخى‌ از نقاط بدنه‌ آسیب‌ رسیده‌ است به‌ نظر مى‌رسدکه‌ بیشترین‌ مرمتهاى‌ بنا در دوره قاجار انجام‌ گرفته‌ باشد.

بنابراسناد موجود در مرکز میراث‌ فرهنگى‌ استان‌ گلستان تمهیدات‌ حفاظتى‌ چون‌ مرمت‌ درِ قدیمى‌ امامزاده محوطه‌سازى‌ بنا و تعویض‌ آجرهاى‌ فرسوده داخل‌ آن‌ در طى‌ سالهاى‌ 1350 تا 1358شمسی انجام‌ گرفته‌ است‌.

روی چهار بدنه درِ ورودی آیاتی از قرآن به خط کوفی ممتاز باقی مانده است. بر بالای طاق محراب نیز کتیبه‌ای از گچ دیده می‌شود. همچنین بر چهارگوش صندوق چوبی امامزاده کتیبه‌ای به خط کوفی در دو ردیف بالا و پایین دیده می‌شود.

معرفی امامزاده نور (امامزاده اسحاق)

اطراف امامزاده در قرون گذشته محلى براى به خاك سپردن اموات بود كه در این رابطه۶۰ سال پیش در حالى كه قسمتى از زمین محوطه بیرونى امامزاده را جهت قبرى مى كندند ، پلكانى دیده شده و در نتیجه كاوش به راهرویى برخوردند كه تمام صحن را در برگرفته بود.

در متون تاریخى درباره داستان شهادت امامزاده اسحاق كه از فرزندان موسى بن جعفر(ع) است آمده که وى به همراه عده اى از نزدیكان به قصد دیدار برادر، راهى دیار خراسان بود كه در این مكان به دست عمال هارون الرشید به قتل رسید و به این سبب در گرگان جاى گرفت.

هنگام تحویل سال نو بیش از دو هزار نفر در امامزاده نور گرگان تجمع می ‌کنند و پس از پایان مراسم تحویل سال به همه آنها کارت ‌های تبریک و نقل و سکه اهدا می‌ شود.

باستان شناسان میراث فرهنگی استان گلستان در سال ۱۳۸۴ه‍.ش یک گمانه به اندازه ۱*۱/۵ متر در شمال بنای امامزاده نور (ع) حفر نمودند که در آن آثاری متعلق به: ۱ -اواخر دوره ساسانی و اوایل اسلام ۲- سده‌ های سوم و چهارم هجری ۳- سده‌ های پنجم تا هفتم هجری کشف شد. داده‌ های فرهنگی بدست آمده شامل سازه‌ های معماری، قطعه‌ های آبگینه، سفال و … بوده‌ است.

موقعیت مکانی
«امامزاده نور» در محله تاریخى سرچشمه گرگان خیابان امام خمینی، خیابان آفتاب ۱۵ روبروی اداره میراث فرهنگی ، صنایع دستی و گردشگری استان گلستان قرار دارد. بعبارت دیگر  اين‌ بنا در مركز شهر گرگان‌، درگذر سرچشمه‌ از محلة سبزه‌ مشهد قرار گرفته است.

محصولات سفر

دیدگاه خود را بنویسید