یکی از اسناد تاریخی که نشان گر قدمت شهر سنندج است و بدان نیز تاکید فراوان می شود مدفن امامزاده پیر محمد است که بعدها مسجدی نیز در مجاورت آن احداث گردیده. این بقعه که از جاذبه های مذهبی سنندج می باشد ، در میدان نبوت شهر سنندج، بالای تپه، در گورستان قدیمی پیر محمد واقع شده است. این بنا محل دفن امامزاده محمد بن یحیی مشهور به پیر محمد فرزند پیر عمر است. آنان از اولین ساداتی هستند، که در این منطقه سکونت اختیار نمودند و ساختمان جدید این بارگاه و گنبد مخروطی شکل آن به گونه ای است که از همه نقاط شهر دیده می شود. مدفن امامزاده پیرمحمد که بعدها مسجدی نیز در مجاورت آن احداث شده است، یکی از اسناد تاریخی است که نشانگر قدمت شهر سنندج است و بدان نیز تأکید فراوان می شود.
نمای مسجد پیر محمد به گونه ای ست، که گنبد مخروطی شکل آن از تمام نقاط شهر دیده مى‌شود. گنبد یک هشت ضلعی منتظم است که در نهایت دقت ، ظرافت و ابهت به یک نقطه واحد روبه آسمان ختم می شود. هر یک از اضلاع هشت ضلعی به وسیله هنر کاشیکاری و به سبک سلجوقیان تزیین شده است. چیدمان کاشیکاری های گنبد به ترتیبی ست که عباراتی در مدح حضرت رسول اکرم (ص) و آیات قرآن به نگارش درآمده است.
به هنگام ورود به داخل صحن مقبره ایوان کوچکی قرار دارد که زائرین در آنجا به اقامه نماز می پردازند. گرداگرد ایوان را پنجره های رنگی فرا گرفته که در سمت مخالف آن ضریح امامزاده پیر عمر (پدر امامزاده پیرمحمد) دیده می شود.
پس از ورود به امامزاده به علت شدید بودن نور در بیرون باید نور شکسته شود، تا داخل ساختمان حالت نامطلوبی از نظر وارد شونده نداشته باشد و یکی از عوامل مهم معماری در تقسیم و شکست شدت نور، هشتی های ورودی هستند که گرد و یا چند ضلعی ساخته می شدند. در بالای هشتی، اغلب نورگیری وجود دارد که نور متمرکز ملایمی را در ساعت های مختلف روز به داخل انتقال می دهد، به کار بردن این شیوه برای تنظیم و متعادل کردن نور و حرارت از ویژگی های معماری سنتی است.
صحن ورودی محل گردآوری و توزیع نذورات اهالی شهر است و این امامزاده تا سال هایی نه چندان دور، حجرات تعلیم در مجاورت آن برای طلبه های دینی نیز برپا بوده است.
داخل صحن اصلی مسجد، هم محل عبادت است و هم محل اقامه نماز جماعت و هم محل برگزاری مراسم مولودی و قرائت قرآن. همچنین بر روی صحن اصلی فضای مدور هشت ضلعی قرار گرفته که به شکل بسیار زیبا و مهندسی شده نورپردازی شده است.
صحن اصلی مسجد امامزاده پیرمحمد از سبک معماری طاق آهنگ پیروی می کند. طاق های آهنگ یا دارای پنجره های جانبی است و یا در بالای آن ها گنبدهای کوچکی با پنجره تعبیه شده است.
در طاق چهار بخش نیز که از تقاطع دو طاق آهنگ هم ارتفاع و هم عرض حاصل می شود نیز می توان روزنه های وسیعی ایجاد کرد که این در آرامش و فضای روحانی موجود در صحن مسجد و امامزاده نقش و سهم به سزایی داشته است.
