جنگل های حرا یکی از دیدنی های جزیره قشم است که در لیست عجایب هفتگانه قشم قرار گرفته است. این جنگل که به طلای سبز قشم هم معروف است، زیستگاه درختانی است که در آب ریشه دارند!
جنگل های حرا با ۲۲ هزار کیلومتر وسعت، در سواحل خلیج فارس و دریای عمان قرار گرفته اند. این جنگل ها یکی از پدیده های کمیاب طبیعی در دنیا به شمار می آیند و تحت حفاظت قرار دارند. ۲۴۰۰ هکتار از این جنگل ها در سواحل شمالی و غربی ۶۰ کیلومتری جزیره قشم واقع شده اند. درختان این جنگل ها در تمام طول سال سبز هستند و طولشان به ۳ تا ۶ متر می رسد. ویژگی جالب این درختان این است که در طی میلیون ها سال، سازگاری خوبی با آب شور پیدا کرده اند، به طوری که از آب شور تغذیه می کنند و با دفع نمک آن، آب را به طور طبیعی شیرین می کنند.
به لحاظ علمی هنوز نحوه‌ی دقیق ساز و کار حیاتِ درختان حرا در میان آبهای شور، مشخص نشده اما دانشمندان دریافته‌اند که این گیاه قدرتمند، در ساقه‌ها و برگهای خود قدرتی مرموز نهفته دارد که می‌تواند طی فرآیندی عجیب، شوری آب دریا را در درون خود تصفیه کند و املاح آب را به‌عنوان مکمل‌های غذایی مورد استفاده قرار دهد و در نهایت، نمک درون آن را دفع کند.
جالب‌تر اینکه درخت حرا دانه‌ها خود را روی برگهای خود تولید و تکثیر می‌کند و پس از آن که این دانه‌ها جوانه بزنند، توسط وزش بادها در میان آبهای خلیج افتاده می‌شوند تا ادامه‌ی عمر خود را روی پای خود بایستند. درخت حرا حتی شکوفه و گل هم می‌دهد که البته تماشای آن توسط چشم‌های غیر متخصص، کاری سخت است، چرا که این گل‌ها در دل برگهای این درخت می‌شکفند و تنها در ساعت‌هایی خاص، قابل رویتند. در زبان علم گیاه‌شناسی، جنگل حرا یکی از زیرشاخه‌های گیاهی «مانگرو» است که یک گونه‌ی گیاهی اصطلاحا «شور زی» محسوب می‌شود.
جنگل های حرا به دلیل شرایط مناسب ، زیستگاهی امن برای پرندگان مهاجر از مناطق گرمسیری هستند. پرندگانی مثل حواصیل بزرگ، اگرت بزرگ، اگرت ساحلی، حواصیل هندی، کفچه نوک تیز، سلیم خاکستری، گیلانشاه و کاکائی. همچنین این جنگل ها زیستگاه بسیار خوبی برای ماهیان، نرم تنان و سخت پوستان هستند.
سطح آب این جنگل در حالت عادی در حدود ۱ و نیم متر است. اما در زمان مد دریا، درختان این جنگل به زیر آب می روند و هجوم ماهی ها در حالت مد، آن را به محلی مناسب برای ماهیگیری تبدیل می کند. حالت جزر و مد در این جنگل ها هر ۶ ساعت یکبار اتفاق می افتد. جالب آنکه در حالت جزر، به نظر می آید که این درختان در زمینی خشک رشد کرده اند.
علاوه بر قایق سواری و لذت بردن از مناظر بی نظیر این جنگل ها، در زمستان ها می توانید شاهد تعداد زیادی از پرندگان مهاجر باشید که به این منطقه کوچ می کنند. به همین دلیل این جنگل ها علاوه بر اهمیت طبیعی، برای محافظت از گونه های جانوری آن تحت حفاظت قرار دارند. در ایران این جنگل ها با عنوان های منطقه حفاظت شده ملی، ذخیره گاه زیست کره و تالاب بین‌المللی به ثبت رسیده اند. این جنگل ها همچنین با عنوان ذخیره گاه زیست کره در یونسکو به ثبت رسیده اند.
جنگل‌های حرا یکی از مهمترین کانون‌های تنوع زیستی بر روی کره زمین محسوب می‌شود پوشش گیاهی آن علاوه بر درخت حرا عمدتا شامل گز و نی و پوشش جانوری‌اش شامل مرغابی، پرستو، حواصیل، فلامینگو، عقاب دم سفید، جغد ماهیگیر، مرغ دریایی، پلیکان، لاک‌پشت، خرچنگ و ماهیان و صدف‌های گوناگون است.
گیاه حرا از تیره شاه‌پسند است و سازگاری‌اش با آب شور و شرایط سخت و نامناسب آن را معروف و در بین گیاهان کره زمین خاص کرده است، ریشه این درخت مثل سدی طبیعی از فرسایش ساحل جلوگیری می‌کند از طرفی دیگر اقلیم گرمسیری این منطقه موقعیت ممتازی را در زمستان برای پرندگان مهاجر آبزی و کنار آبزی فراهم می‌کند.
گفته می‌شود که حرا را یک ایرانی از هندوستان به ایران آورد و در نزدیکی بندر لافت قشم کاشت. زیبندگی حرا بیشتر در جزیره قشم به خصوص مثلث لافت، گورزین و کوران است.به روایتی دیگر این گیاه اسطوره‌ای که از اشک چشم آدم روییده است، حرا نام دارد و به افتخار دانشمند شهیر ایرانی، بوعلی‌سینا این نام را بر آن نهاده‌اند.
قابلیت‌های پژوهشی و آموزشی این نظام اکولوژیک استثنایی و منحصر به فرد همانقدر برای دانشجویان جذابیت دارد که دیدن غروب سحرانگیز جنگل‌های نیمه شناور آن برای مردم عادی؛ این جنگل‌ها کانون دیدنی‌های غیر متعارف و حیرت‌آور است.
بهترین زمان سفر به جنگل های حرا در قشم، از اواسط پاییز تا اردیبهشت است که در این زمان دمای هوای این منطقه مناسب تر است. برای اقامت در اطراف آن می توانید از خانه های بوم گردی و با صفای نزدیک به آن استفاده کنید و یا در کنار این زیبایی های طبیعی کمپ بزنید و مدتی را دل طبیعت وحشی و زیبای آن بگذرانید.
