شهرستان دورود در ۸۵ کیلومتری خرم آباد واقع شده و جاهای زیادی برای دیدن دارد. مثلا کجا؟ دریاچه گهر. دریاچه گهر در ۳۵ کیلومتری جنوب شهرستان درود است، دریاچه که به دلیل قرار گرفتن در میان کوههای اشترانکوه به آن نگین اشترانکوه میگویند.
این دریاچه، دارای دو بخش گهر بزرگ و گهر کوچک است و ارتفاع آن ۲۳۵۰ متر بالاتر از سطح دریاست.مساحت سطح آبی دریاچه گهر بزرگ، حدود ۱۰۰ هکتار است.عمق آن در بخشهای مختلف بین ۴ تا ۲۸ متر تغییر میکند.این منطقه در سال بین ۵۰۰ تا ۹۰۰ میلیمتر بارش دارد که بیشتر آن برف است. اگر در زمستانی پر برف به آنجا بروید، دریاچهای یخزده را میبینید که مناظری بدیع آن را در آغوش گرفتهاند. بستر این دریاچه سنگی است و آب آن از رودخانه تاپله تامین میشود.بهعلاوه در خروجی دریاچه چشمههای زیرزمینی هم در این دریاچه وجود دارند که حجم خروج آب از دریاچه را افزایش میدهند.
۲ کیلومتر بعد، گهر کوچک با آبی شفاف و بستری باتلاقی شکل گرفته است که ۵ هکتار مساحت دارد. میتوانید شنای انواع ماهی ساکن دریاچه را در آن تماشا کنید.ساحل گهر بزرگ در برخی از قسمتها( ضلع غربی و شرقی) ماسهای است و در بقیه نقاط صخرهای. در قسمت بالا و پایین این دریاچه نیز دو جنگل و پوشش گیاهی وجود دارد که با نابودی فاصله زیادی ندارند، از این روست که دریاچه در عکسهایش زیباتر است و از نزدیک چندان از آنهمه سبزی خبری نیست.
بستر دریاچه گهر که آبش از رودخانه تاپله تامین میشود، سنگیست. آب رودخانه تاپله، ابتدا وارد گهر کوچک میشود و از آنجا به گهر بزرگ میریزد و از آنجا به طرف دره میرود. آب با حجم ۱۰ فوت مکعب بر ثانیه داخل دریاچه شده و با حجم ۲۰ فوت مکعب بر ثانیه خارج میشود و دلیل این افزایش حجم هم، وجود چند چشمه در قسمت انتهایی دریاچه است.
اغلب جهانگردان این دریاچه را به نام دریاچه ایران میشناسند که این شناخت حاصل معرفی یک زن انگلیسی بنام ایزابلالوسی بیشوپ است که در سال 1890 میلادی توانست مدت سه ماه در این منطقه تحقیق و هزار کیلومتر راهپیمایی کند.با توجه به اسناد معتبر تاریخی اولین کسی که موفق به کشف دریاچه گهر شد یک زمینشناس اتریشی بهنام (آ ــ رودلر) بود که در سال 1888 میلادی موفق شد نام خود را بهعنوان کاشف دریاچه گهر در تاریخ ماندگار کند؛ وی در هنگام کشف این دریاچه از سمت الیگودرز حرکت کرده و اولین و قدیمیترین تصویر مستند تهیهشده از این دریاچه نیز در سال 1891 میلادی گرفته شده که به یک سیاح فرانسوی بهنام ژان ژاک دومرگان تعلق دارد.
این دریاچه که از جاذبه های گردشگری دورود میباشد،در کنار دریاچههای زریوار و پریشان یکی از بزرگترین دریاچه های آب شیرین ایران است.قرار گرفتن در بین کوههای اشترانکوه که به آلپ ایران شهره است و دیدن منطقهای حفاظت شده که پوشش گیاهی و جانوری متنوعی را در برگرفته، از دیگر دلایل سفر به این دریاچه است.
این دریاچه، زیست بوم انواع مهم گونههای گیاهی و جانوری است. بلوط، بادام، گلابی و پسته وحشی، گردو، انجیر و زالزالک از جمله گونههای آشنا برای شما خواهد بود. گلهای شقایق، لاله واژگون، زنبق، تاج خروسی و اختر، همراه قدمهای شما اطراف دریاچهاند.
این منطقه زیستگاه جانوران وحشی بسیاری از جمله خرس قهوهای، کفتار، روباه، بز، قوچ، آهو، پلنگ، گرگ، و خرگوش است. پرندههایی مثل کبک، شاهین، عقاب، زرد پرهسرسیاه، سار، دمجنبانک ابلق، سهره پیشانیسرخ، سهره طلایی نیز در این منطقه زندگی میکنند. اگر کمی خوششانس باشید، شاید بعضی از آنها از فاصلهای مطمئن ببینید. در این منطقه، پلنگ ایرانی نادر هم دیده شده است. به یاد داشته باشید که شکار این حیوانات نهتنها آسیبی جدی به محیط زیست است، بلکه غیرقانونی نیز هست.
بهعلاوه بستر دریاچه، محل زیست آبزیانی مانند ماهی قزل آلای رنگین کمان و خال قرمز، لاک پشت، قورباغه و … است.
ماهیگیری با تک قلاب و با اخذ مجوز صید ماهی از از واحد محیط زیست مستقر در غرب دریاچه امکان پذیر است.
همچنین میتوانید تیوپ بادی همراه ببرید و در دریاچه قایق سواری کنید. الاغ سواری و گشت و گذار در اطراف نیز میتواند روزتان را بسازد.
بهترین فصل سفر
بهار و تابستان، بهترین فصل سفر به دریاچه هستند. البته تا ۱۵ خرداد، سفر به دریاچه ممنوع است مگر این که مجوز داشته باشید. بعد از ۱۵ خرداد میتوانید در دریاچه ماهیگیری کنید. نگران گرمای مسیر هم نباشید. سختی مسیر، با دیدن اولین منظره دریاچه از جانتان رخت میبندد.
لوازم مورد نیاز سفر
کفش مناسب پیاده روی، لباس راحت، دمپایی، لباس گرم، ضد آفتاب و عینک آفتابی، کرم ضد حشره، چراغ قوه یا هدلایت، کیسه خواب، زیرانداز، چادر، پانچو، اجاق گاز، کبریت یا فندک، قابلمه و وسایل پخت و پز، وسایل بازی مثل بدمینتون و شطرنج. در یک طرف دریاچه پایگاه بسیج و سوپر برای خرید کردن هست که تقریبا همه چیز دارد.
مسیر دسترسی
دو مسیر مختلف از دورود و الیگودرز برای رسیدن به دریاچه وجود دارد. اما آخر همین بخش، یکی را به شما پیشنهاد میکنیم و امیدواریم شما هم قبول کنید.
اول، مسیر دورود. چند راه مختلف دارید که خود را به شهرستان دورود، در ۸۵ کیلومتری خرمآباد برسانید. ماشینشخصی پیشپا افتاده ترین انتخاب شماست. اما بد نیست بدانید دورود یک ایستگاه قطار هم دارد. اگر از تهران سفر میکنید، بلیط آن را میتوانید از راهآهن جنوب تهران تهیه کنید.
بعد از رسیدن به دورود، باید روستاهای دربآستانه، و شاهپیرولی را پشت سر بگذارید تا به چشمه خیوه برسید. از این چشمه تا کنار دریاچه، ۱۸ کیلومتر است که باید پیاده یا با قاطر آن را طی کنید. حدود ۵ ساعت طول خواهد کشید که با پای پیاده به کنار دریاچه برسید. یکی از دلایل بکر ماندن دریاچه، همین سخت بودن مسیر رسیدن به آن برای انسان است.
مسیر الیگودرز تا دریاچه، در مجموع ۵ ساعت است. سه ساعت و نیم را میتوانید با ماشین در جاده ماشین رو طی کنید. ۵ روستا و یک دشت لاله واژگون سر راهتان خواهد بود. وقتی به تپه تاپله رسیدید، پیاده روی آغاز میشود. ۷ کیلومتر که میتوانید آن را در کمتر از دو ساعت طی کنید.
پیشنهاد ما این است که مسیر دورود را انتخاب کنید. درست است که پیادهروی بیشتری دارد، اما امنیت آن بالاتر است. سالانه ۷۰ هزار نفر از دریاچه گهر دیدن میکنند، که بیشترشان از مسیر دورود میروند. ناگفته نماند که در هر دو مسیر، زیباییهای بیکران طبیعت همقدم شما خواهند بود. برای مسیر دورود میتوانید قاطر هم کرایه کنید.