گاهی در سفر به شهرهای بزرگ سری هم به روستاهای اطراف می زنیم، روستاهایی که در چند کیلومتری شهرها هستند و اسم آن ها به خاطر وجود جاذبه های شگفت انگیز بر سر زبان ها افتاده است. در استان مرکزی، در نزدیکی شهر اراک و در دهستان مشک آباد روستایی تاریخی و البته جذاب به اسم انجدان وجود دارد که با جاذبه های منحصر بفرد و تماشایی به جایگاه خوبی در بین گردشگران رسیده است.
انجدان، روستایی تاریخی و کهن در ۳۷ کیلومتری شهرستان اراک است که میتوان آن را یکی از جاذبههای گردشگری پرطرفدار معرفی کرد. این روستا که از جاذبه های گردشگری اراک می باشد ، در منطقهای کوهستانی واقع شده و میتوان در پیرامون آن، کوه برف شاه و کوه چشمه و غارهای متعددی را مشاهده کرد. آب و هوای خوب و مطبوع و وجود چشمه سارها این روستا را به جایی عالی برای تفریح و استراحت تبدیل کرده به طوری که افراد بسیاری از شهرهای اطراف، آخر هفته خود را در این روستای خوش آب و هوا می گذرانند.
این روستا از سطح دریا ۲ هزار متر ارتفاع دارد. دلیل نامگذاری این روستا به اسم انجدان هم جالب توجه است؛ در این روستا صمغ گیاه انگدان تولید و به کشورهای دیگر هم صادر می شود برای همین به این روستا انجدان می گویند. در واقع این گیاه که ماده ی انگرود یا آنقوره از آن گرفته می شود در اطراف این روستا زیاد روییده می شود و اسم روستا هم از همین گیاه گرفته شده است.نام انجدان در منابع قدیمی به صورت های انکوان و انکدان نیز آمده است. چنان که از منابع برمی آید، استفاده از واژه انجدان پس از اقامت امامان اسماعیلی در این محل رواج یافت.
در گذشته در این روستا قلعه ها و کاروانسراهای زیادی ساخته شده بود که بیشتر آن ها امروز از بین رفته اند. بعد از قرن ۹ قمری این روستا خواستگاه نویسنده ها و ادیبان زیادی بوده که شاه طاهر دکنی، میرزا ابوتراب بیک فرقتی، ملا داعی انجدانی نمونه هایی از این افراد هستند.
روستای انجدان جمعیت زیادی ندارد اما با وجود این جمعیت کم، در سراسر روستا حسینیه ها و مساجد زیادی دیده می شود که نشان می دهد در این روستا فرهنگ و مذهب اهمیت زیادی داشته است. تعدادی از این مساجد مثل مسجد جامع که قدمت آن به قرن های آغازین اسلام برمی گردد از آثار تاریخی این روستا به شمار می روند. از دیگر آثار تاریخی روستای انجدان بقعه های زیبای آن است که از میراث ارزشمند به جای مانده از دروه صفوی هستند.
مردم روستای انجدان به زبان فارسی و با گویش خلج صحبت می كنند و پیرو مذهب شیعه جعفری هستند.
شغل اصلی ساكنان این روستا، كشاورزی و دامپروری است و محصولاتی از جمله انگور، گردو، بادام و صنایع دستی چون منبت كاری، قالی بافی و گلیم بافی وجود دارد.
آیین سنتی و كهن چغچغه زنی از جمله آیین هایی است كه به عنوان میراث معنوی روستای انجدان به ثبت رسیده و هرساله در ایام محرم توسط ساكنان روستا انجام می شود.
قدمت این روستا به بیش از هزار سال پیش برمی گردد و این طور که از کتاب های تاریخی برمی آید بعد از حمله مغول ها به ایران صدمات زیادی دیده است به طوری که مردم برای در امان ماندن از حمله آن ها با حفر نقبی در زیر زمین مدتی را در آن زندگی کردند. پس از آن انجدان برای مدتی مقر فرماندهی اسماعیلیان شد که چندین مقبره از آن دوران برجای مانده است.
امامان اسماعیلیه در دوره اقامتشان در انجدان آثار و بناهایی ایجاد کردند که امروزه اکثر آن ها ویران شده است، از جمله قلعه نورآباد، قلعه امیرخان، . در انجدان سه مقبره (بقعههای شاه قلندر، شاه قریب و چهل دختران) وجود دارد که مزار شماری از امامان نزاری و خانوادههایشان بوده است.
بقعه شاه قلندر مربوط به دوره صفوی است و در تاریخ ۱۹ مهر ۱۳۷۸ با شماره ثبت ۲۴۵۳ بهعنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.
همچنین در یکی از قبرستان های این روستا سنگ قبری پیدا شده که به نوه سلمان فارسی نسبت داده شده و برای نمایش به موزه حمام چهار فصل اراک برده شده است. بر روی این سنگ قبر عبارت انجدان اصفهان به چشم می خورد و از آن جایی که قدمت اراک ۲۰۰ سال است و در گذشته این روستا زیر نظر اصفهان بوده و از طرفی در این حوالی روستای دیگری به اسم انجدان نیست؛ پس به احتمال زیاد سلمان فارسی در این روستا به دنیا آمده و از ساکنان همین روستا بوده است.
با در نظر گرفتن این واقعیت، احتمالا قدمت این روستا به قبل از اسلام نیز می رسد.
کوه «سیده» دیگر ارتفاع بلند روستاست که سادات در گذشته انجدان در پایین کوه به خاک سپرده شده اند. فراوانی غارهای کوچک و بزرگ مانند غار گیوه کش، غار کبوتر، غار آسیلی و غار طاق رجه یکی از جاذبهها برای صعود کوهنوردان به ارتفاعات روستاست.
موزه مردم شناسی انجدان از جمله مكان های دیدی این روستا است كه در محله بالای این روستا بنا شده و حاوی اشیای تاریخی فرهنگی مرتبط با فرهنگ عامه مردم و سبك زندگی بومیان منطقه است.
در کنار همه جاذبههای تاریخی انجدان، نقطه قوت این منطقه، طبیعت و باغات آن است. در واقع آنچه روستای انجدان را همچنان زنده نگه داشته چشمههای آب، سفرههای زیرزمینی و قنوات آن است. آب روستا از چشمه و قنات تأمین میشود، گفته میشود سفره آبی که چشمه انجدان در آن قرار دارد همان سفره آب معدنی محلات است که آب آن بسیار سبک و گواراست.
این آب پس از عبور از کوچهها در منطقه بالا ده به شکل آب نما جاری شده و مورد استفاده قرار میگیرد. با این اوصاف انجدان در واقع روستایی کوچه باغی است و با گذر در کوچه پس کوچههای روستا در چهار فصل سال میتوان زیباییهای طبیعت را لمس کرد.
در بستر سیراب زمین و سفرههای پرآب، دامداری و کشاورزی، اقتصاد بومی مردم انجدان را تشکیل میدهد.
این روستا به مدت ۱۰ سال است که روستای برگزیده هدف گردشگری استان مرکزی شده و در طول این مدت بسیاری از بناهای تاریخی آن مرمت و بازسازی شده است. انجدان به مرکز استان نزدیک است و اگر مسافر روستا شوید حتما یک شب یا حتی چند شب ماندن در روستا را انتخاب خواهید کرد. مهماننوازی اهالی روستا نیز به گونهای است که خاطره بومگردی را ماندگار خواهد ساخت. پیشنهاد می کنیم در سفر به اراک سفری هم به روستاهای اطراف و از جمله روستای انجدان داشته باشید، روستاهایی که رنگ و بوی سادگی و صمیمیت می دهند و در آن ها خبری از شلوغی و زندگی مدرن نیست.
الکی جو ندید ما آمدیم هیچ خبری نبود همون فشم تهران رو بگردی قشنگ تره