روستای تمین در سیستان و بلوچستان واقع است و یکی از مناطقی توریستی و گردشگری شهرستان تفتان به شمار می رود. این روستا به دلیل ویژگی های خاص و طبیعت دست نخورده ای که دارد بسیار مورد توجه گردشگران قرار گرفته است.این روستا که از جاذبه های گردشگری زاهدان میباشد، سه قسمت دارد که شامل جش، روپس، تمین بالا، تمین مرکزی و تمین پایین می شود و هر کدام از آن ها در فاصله ۳۰۰ متری از هم واقع شده اند؛ روستای تمین در سیستان و بلوچستان از آن روستاهای پرجاذبه در حوزه گردشگری کشور به شمار می رود.
تاریخچه روستای تمین
تمین در بیان تاریخچه و معرفی تمدن در اطراف قله 4050 متری و آتشفشان نیمه فعال تفتان نقش مهمی را ایفا میکند.این قله یکی از قلل مرتفع ایران است که باعث تنوع آب و هوا در منطقه بلوچستان شده است و همین تنوع و پوشش گیاهی و وجود آب فراوان در اطراف عامل جذب انسانها به این سمت بوده که در اطراف آن سکنی گزیدند و تمدن تفتان را بوجود آوردند. آثار بجا مانده از گذشتگان و پیشینیان حکایت از این قضایا دارد. که دهستان تمین هم تحتتأثیر آن دارای آثاری از قبیل تپههای باستانی، قبرستانها، چلهخانه، معماری صخرهای، آسیابهای آبی، قلعهها، قبرستان هفتاد ملا، کورههای ذوب فلز در نواحی مختلف و غارهای باستانی، همهی این آثار بیانگر وجود یک استقرار عظیم انسانی در این دهستان است.قدمت آثار بر اساس شواهد و ابزار بدست آمده تاریخی، تمدن اطراف تفتان را به ۸۰ تا۱۰۰هزار سال پیش تخمین میزنند.
آب و هوای روستای تمین
با توجه به موقعیت جغرافیایی روستای تمین در سیستان و بلوچستان آب و هوایی خنک و زمستانی دارد و در بیشتر فصل های سال می توان که شرایط جوی آن معتدل و دلپذیر است. همجواری با کوه تفتان و وجود چشمه های جاری، سبب حاصل خیزی و رشد انواع درخت ها و میوه ها در منطقه تمین شده است. پس می توان گفت که هر زمان از سال که خواستید می توانید برای بازدید از این روستا بروید.
محصولات کشاورزی روستای تمین
از جمله محصولات کشاورزی که در این روستا کشت می شود انجیر، توت، شاه توت، گلابی، انگور، هلو، آلبالو و زرد آلو هستند که این ها جزء میوه های مناطق گرمسیری به شمار می رود و میوه های مناطق سردسیر آن شامل بادام، پسته و گردو می باشد. همچنین از جمله درختان خودرویی که در این روستا رشد می کند نیز می توان به انجیر کوهی، بنه، ارچن، گز وگواتام (بادام کوهی) اشاره کرد، همچنین صیفی جاتی همچون گندم و جو نیز در این منطقه کاشت می شود. شغل اصلی مردمان تمین در گذشته کشاورزی و دامداری بوده اما حرفه دامداری در تمین طی چند سال گذشته به دلیل کمبود شدید ریزشهای جوی و تمایل بیشتر عشایر به یکجا نشینی و استفاده از امکانات مراکز روستایی نسبت به گذشته کم رنگ شده است.
کوههای تمین منابعی غنی و سرشاری از گیاهان دارویی درمنه، کلپوره، اسپنتان، مور، زامبول و درنگ است که در درمان بسیاری از بیماریها در این منطقه کاربرد دارد. از صمغ درخت موسوم به گونجک برای مسائل دندان پزشکی استفاده میشود.
آثار برجسته و شناسایی شده تمین
قلعه تمین
این اثر با مساحت حدوداً ۳۰۰۰ مترمربع و ۲۵ متر ارتفاع از سطح دره تمین مرکزی بر فراز صخرهای بلند با مصالح بومی همچون گل رس ساخته شده است و قلعه با قدمت ۲۵۰ ساله مرکز فرماندهی حاکمان منطقه همچون سید خان و شاه احمد… بوده است. که متأسفانه بخش اعظم این قلعه از میان رفته است.
آسیاب آبی
قدمت این آسیابها حدود ۱۵۰ سال است این نوع آسیابها با توجه به آب فراوان در مناطق مختلف اطراف تفتان همانند تمین و تمندان و… متداول بوده که این آثار مانند دیگر آثار با توجه به کمتوجهی اهالی و مسئولان رو به نابودی است.
چلهخانه
از آثار دیگر این دهستان چلهخانه است که در گذشته دور مردم مسلمان این دیار در این مکان که در دل کوه کنده شده به مدت ۴۰ شبانهروز به دعا و عبادت میکردند و غذایشان فقط آب و در صورت نیاز یک عدد خرما بوده است.
معماری صخرهای تمین
این معماری بالغ بر ۴۰۰۰ مترمربع در نوع خود در سطح کشور کمنظیر بوده و اظهارنظر باستانشناسان ایجاد اینگونه سازههای معماری به اواخر دوره ساسانی و اوایل دوران اسلامی بر میگردد.معماری صخرهای تمین همچون معماری صخرهای میمند کرمان و کندوان است. مجموعههای صخرهای تمین در چهار قسمت در دل کوه کنده شده است. سقف این اتاقها تقریباً گنبدی و هر یک از آنها دارای ستون و فضاهای الحاقی است.
قبرستان تمین
این قبرستان در روستای تمین واقع شده است و قبور این قبرستان که شمار فراوانی میباشد در دل کوههای سنگی هستند این کوه بالغ بر ۱۷۰ هزار مترمربع در سمت شمالی تمین و در جنوب شهر میرجاوه واقع شده است. قبور این قبرستان شامل یک سری قبور چهار گوش ساده است که مناسب با ابعاد بدنی ستونی در سنگ کنده شده است طرز ساخت این قبور بدین گونه میباشد که ابتدا حفرهای به ابعاد ۵۰ در۵۰ ۱.۷۰ سانتیمتر را در سنگ میکندند سپس اجساد را درون آن قرار میدادند و آن را با سنگ میپوشاندند از ظاهر این قبرها مشخص میشود که مربوط به زرتشتیان هستند.
چشمه آب معدنی حضرت موسی
آبشاری زیبا که از دل کوه میجوشد این چشمه بزرگترین منبع آب روستاست.صدای آب، سکوت و چه چه بلبلان بر روی درختان بید در مجاورت آب و صدای رسای درختان بید سر به فلک کشیده، باغهای متصل به هم با تنوع میوهها و عبور جاده از میان آنها و نسیم باد معتدل و عبور از داخل رودخانههای موجود. در تصور ذهن آدمی در چند کیلومتری کویرنمیگنجد.
مسیردسترسی
برای رسیدن به روستای تمین باید خودتان را به زاهدان برسانید. در زاهدان از ابتدای جاده میرجاوه، تاکسیها و خودروهای گذری با کرایه پنج تا هفت هزار تومان شما را به میرجاوه میرسانند؛ در این جاده آسفالته، ۷۵ کیلومتر راه تا میرجاوه در پیش دارید.
مسیر ۵۰ کیلومتری میرجاوه تا تمین را هم میتوانید با ماشینهای گذری یا تاکسی بروید، بعد از ۴۰ کیلومتر در این مسیر به روستای «سیاه جنگل» میرسید و حدود سه کیلومتر جلوتر، جاده سمت راست شما را به تمین میرساند.