عمارت فاضلی از بناهای تاریخی استان مازندران

نویسنده:

سمیرا هادی

در تاریخ:

عمارت فاضلی ساری یکی از جاذبه‌های گردشگری ساری به حساب می‌آید. این عمارت زیبا در محله آب انبار نو ساری واقع شده است و دارای دو عمارت مسکونی متعلق به دوره قاجار و پهلوی است. هدف اصلی از بازسازی خانه فاضلی‌ها مرمت ساختمان‌های قدیمی اطراف این عمارت و رسیدن به یک مجموعه تاریخی با کاربری فرهنگی شاخص در شهر ساری است.
یکی از ﻭﯾﮋﮔﯽ ﻣﻬﻢ ﻣﻌﻤﺎﺭﯼ خانه های ﺍﯾﺮﺍﻥ، ﺗﻨﻮﻉ در اقلیم آب و هوایی که خود منجر به تنوع در ویژگی معماری خانه های ایرانی می شود که ﺩﺭ ﻧﻬﺎﯾﺖ به ﻧﻮﻋﯽ ﯾﮑﻨﻮﺍﺧﺘﯽ ﻇﺎﻫﺮﯼ می رسد ﺍﻣﺎ ﺑﺎ ﮐﻤﯽ ﺩﻗﺖ ﻣﺘﻮﺟﻪ ﻣﯽ ﺷﻮﯾﻢ ﮐﻪ ﺩﺭ ﺗﻤﺎﻣﯽ ﺍﺑﻨﯿﻪ ﻫﺎ ﻭ ﺑﻪ ﺧﺼﻮﺹ ﺩﺭ ﺧﺎﻧﻪﻫﺎ ﻧﻪ ﮔﻮناﮔﻮﻧﯽ ﺑﻪ ﻃﻮﺭ ﻣﻄﻠﻖ ﻣﻮﺟﻮﺩ ﺍﺳﺖ ﻭ ﻧﻪ ﯾﮑﻨﻮﺍﺧﺘﯽ ﺑﻠﮑﻪ، ﻗﺮﺍﺑﺘﯽ ﻣﻮﺯﻭﻥ ﻣﺎﺑﯿﻦ این ﺩﻭ ﻣﻔﻬﻮﻡ ﺑﻪ ﺯﯾﺒﺎﯾﯽ ﺑﻪ ﭼﺸﻢ ﻣﯽﺧﻮﺭﺩ.

عمارتی زیبا و با ابهت که داری دو عمارت مسکونی متعلق به دوره قاجار و پهلوی است. در حال حاضر خانه فاضلی‌ها دارای کاربری خاصی نیست و بازدید برای عموم آزاد است و شما میتوانید در لیست جاهای دیدنی ساری قرار دهید تا حتما از آن دیدن کنید. عمارت فاضلی همانگونه که از نام آن مشخص است متعلق به خاندان فاضلی ها بوده است. صاحب ملک با توجه به پرس و جوهای انجام شده معلم بوده ولی از معمار بنا هیچ اطلاعاتی موجود نیست.

عمارت فاضلی از بناهای تاریخی استان مازندران

مشخصات عمارت

بنای اصلی عمارت فاضلی ساری سه طبقه است که علاوه بر دو قسمت مسکونی دوره پهلوی و قاجار ، سردابه ای هم در زیر آن وجود دارد. هر طبقه در قسمت شرقی شاه نشین یا به قول قدما سه دری یک اتاق دارد. معماری عمارت فاضلی به دلیل نمای بندکشی شده و آجری و داشتن کتیبه هایی با قاب های هلالی و مستطیل بر سر درها که با نقوش و طرح های اسلیمی، شمسه ای و ستاره ای تزیین شده اند ،چشم هر بیننده ای را مسحور خود می کند و گاهی شباهت معماری پهلوی و قاجار با تمام تفاوت های خود، هوش از سر هر اهل ذوقی می رباید. شیشه های رنگی بالای درها نیز از دیگر زیبایی های  معماری عمارت فاضلی است. در غرب ساختمان ، پله های ورودی کار شده اند و دیوار حیاط با طرح های گلدانی و گاهی هشت پر در فاصله های مختلف هنر معماری ایرانی را به رخ می کشد و خودی نشان می دهد.

عمارت فاضلی از بناهای تاریخی استان مازندران

ﺣﯿﺎﻁ ﺩﺭ ﺍﯾﻦ ﺧﺎﻧﻪ ﻫﺎ ﻫﻤﺰﻣﺎﻥ ﻋﺎﻣﻞ ﺗﺄﻣﯿﻦ ﻣﺤﺮﻣﯿﺖ ﻭ ﺣﻔﻆ ﺣﺮﻣﺖ ﺧﺎﻧﻮﺍﺩﻩ و ﺍﯾﺠﺎﺩ ﮐﻨﻨﺪﻩ ﯾﮏ ﺧﺮﺩ ﺍﻗﻠﯿﻢ ﻣﻄﺒﻮﻉ ﺩﺭ ﻣﻘﺎﺑﻞ ﺷﺮﺍﯾﻂ ﻧﺎﻣﺴﺎﻋﺪ ﺑﯿﺮﻭﻥ، ﻋﺎﻣﻞ ﺑﺮﻗﺮﺍﺭﯼ ﺭﺍﺑﻄﻪ ﺑﯿﻦ ﺍﻧﺴﺎﻥ ﻭ ﻃﺒﯿﻌﺖ، ﺁﺏ، ﻧﻮﺭ،ﮔﯿﺎﻩ ﻭ ﻋﺎﻣﻞ ﺍﯾﺠﺎﺩ ﻧﻈﻢ ﻓﻀﺎﯾﯽ ﺩﺭ ﺧﺎﻧﻪ ﻭ ﺳﺎﻣﺎﻥ ﺩﺍﺩﻥ ﺍﺟﺰﺍ ﻭ ﻓﻀﺎﻫﺎﯼ ﮐﻮﭼﮏ ﻭ ﺑﺰﺭﮒ ﺩﺭ ﺍﻃﺮﺍﻑ ﺧﻮﺩ ﺍﺳﺖ. ﺷﮑﻞ ﮔﯿﺮﯼ ﻓﻀﺎ ﻫﺎﯼ ﺍﻧﺪﺭﻭﻧﯽ ﻭ ﺑﯿﺮﻭﻧﯽ و ﻃﺮﺍﺣﯽ ﺳﻠﺴﻠﻪ ﻣﺮﺍﺗﺐ ﻓﻀﺎﯾﯽ از حیث محرمیت با ﺗﻌﺒﯿﻪ ﻓﻀﺎﯾﯽ ﺑﻪ ﻧﺎﻡ ﻫﺸﺘﯽ ﺩﺭ ﻭﺭﻭﺩﯼ ﺧﺎﻧﻪﻫﺎ ﻭ ﻋﺪﻡ اشراف به ﻓﻀﺎﻫﺎﯼ ﺩﺍﺧﻠﯽ ﺧﺎﻧﻪ ﺩﺭ ﺑﺪﻭ ﻭﺭﻭﺩ، ﺍﺯ ﺍﺛﺮﺍﺕ ﺍﯾﻦ ﻣﻌﻤﺎﺭﯼ ﺍﺳﺖ.

ﺑﺎﻡ ﺑﻨﺎ ﺳﻔﺎﻝﭘﻮﺵ ﻭ ﻣﺼﺎﻟﺢ ﻋﻤﺪﻩ ﺁﻥ ﺳﻔﺎﻝ، ﭼﻮﺏ، ﺁﺟﺮ ﻭ ﮔﭻ ﺍﺳﺖ .ﺩﺭ ﺑﺪﻧﻪ ﺷﺮﻗﻰ ﺑﻨﺎﻯ ﻗﺎﺟﺎﺭﻯ، ﺍﻟﺤﺎﻗﺎﺗﻰ ﺍﺯ ﺩﻭﺭﻩ ﭘﻬﻠﻮﻯ ﺑﻪ ﭼﺸﻢ ﻣﻰ ﺧﻮﺭﺩ ﮐﻪ ﻣﺘﺸﮑﻞ ﺍﺯ ﺣﻴﺎﻃﻰ ﭼﻬﺎﺭﮔﻮﺵ ﻭ ﻣﺠﻤﻮﻋﻪ ﺑﻨﺎﻫﺎﻳﻰ ﺩﺭ ﻃﺮﻓﻴﻦ ﺣﻴﺎﻁ ﺍﺳﺖ.
ﺩﺭ ﻭﺳﻂ ﺣﻴﺎﻁ ﺣﻮﺿﻰ ﭼﻨﺪ ﺿﻠﻌﻰ ﻗﺮﺍﺭ ﺩﺍﺭﺩ، ﺩﻳﻮﺍﺭ ﺩﻭﺭ ﺣﻴﺎﻁ ﺩﺭ ﻓﻮﺍﺻﻞ ﻣﺨﺘﻠﻒ ﺩﺍﺭﺍﻯ ﻃﺎﻕ ﻧﻤﺎﻫﺎﻯ ﺁﺟﺮﻯ ﺍﺳﺖ ﻭ ﺩﺭ ﻓﺎﺻﻠﻪ ﻫﺮ ﺩﻭ ﻃﺎﻕﻧﻤﺎ ﻧﻴﻢ ﺳﺘﻮﻥ ﻫﺎﻯ ﺁﺟﺮﻯ ﺗﺰﻳﻴﻨﻰ ﮐﻪ ﺍﺯ ﺩﻳﻮﺍﺭ ﺑﻴﺮﻭﻥ ﺯﺩﻩ، ﮐﺎﺭ ﺷﺪﻩ ﺍﺳﺖ.
ﺩﺭ ﻗﺴﻤﺖ ﻓﻮﻗﺎﻧﻰ ﻃﺎﻕﻧﻤﺎﻫﺎ ﻳﮏ ﺑﺎﻧﺪ ﺗﺰﻳﻴﻨﻰ ﺍﺯ ﺳﺘﻮﻧﭽﻪﻫﺎﻯ ﭼﻮﺑﻰ ﺧﺮﺍﻃﻰ ﺷﺪﻩ، ﻣﺸﺎﻫﺪﻩ ﻣﻰ شوﺩ.

عمارت فاضلی از بناهای تاریخی استان مازندرانپلکان ساختمان جنوبی
ﺍﯾﻦ ﺑﻨﺎ ﮐﻪ ﺟﺰﻭ ﻣﻌﺪﻭﺩ ﻣﻨﺎﺯﻝ 3 ﻃﺒﻘﻪ ﺩﺭ ﺯﻣﺎﻥ ﺧﻮﺩ است، ﺩﺍﺭﺍﯼ 3ﺣﯿﺎﻁ ﯾﮑﯽ ﺩﺭ ﺿﻠﻊ ﻏﺮﺏ ﻭ ﺩﯾﮕﺮﯼ ﺩﺭ ﺿﻠﻊ ﺷﺮﻕ ﻭ ﺁﺧﺮﯼ ﺩﺭ ﺳﻤﺖ ﺷﻤﺎﻟﯽ ﺑﻨﺎ ﺍﺳﺖ ﻭ ﺑﻪ ﺻﻮﺭﺕ ﻣﺠﻤﻮﻋﻪ ﺑﻨﺎﯾﯽ ﺩﺍﺭﺍﯼ ﺣﯿﺎﻁ ﺑﯿﺮﻭﻧﯽ ﺍﻧﺪﺭﻭﻧﯽ ﺟﻠﺐ ﺗﻮﺟﻪ ﻣﯽ کند.
ﻗﺴﻤﺖ ﺍﻧﺪﺭﻭﻧﯽ ‏(ﺣﯿﺎﻁ ﻏﺮﺑﯽ) ﺷﺎﻣﻞ ﺣﯿﺎﻁ ﭼﻬﺎﺭﮔﻮﺵ ﺩﺭ ﻭﺳﻂ ﻭ ﻣﺠﻤﻮﻋﻪ ﺍﺗﺎﻕ ﻫﺎﯼ ﻣﺴﮑﻮﻧﯽ، ﺁﺷﭙﺰﺧﺎﻧﻪ، ﺣﻤﺎﻡ ﻭ ﺳﺮﻭﯾس های ﺑﻬﺪﺍﺷﺘﯽ ﻭ ﻏﯿﺮﻩ ﺩﺭ ﺍﻃﺮﺍﻑ ﺁﻥ است.
شاه نشین این مجموعه در قسمت شرقی و در وسط آن است که از امتداد اتاق هایی که در کنار آن قرار گرفته اند بیرون زده است و بوسیله پلکان هایی که در طرفین آن تعبیه شده، به طبقه همکف مرتبط می شود.
همچنین در حیاط اندرونی در قسمت جنوبی آن، دیوار داری طاق نماهای هلالی بوده که این طاق نماها به وسیله قاب مستطیلی محصور شده اند.

عمارت فاضلی از بناهای تاریخی استان مازندرانحیاط شرقی قاجار
مجموعه بنای قدیمی فاضلی از نظر دارا بودن شیوه های تزیینی آجری در نمای داخلی حیاط، درب ها و پنجره ها و ویژگی های معماری دارای ارزش تاریخی، هنری و فرهنگی شایان توجه است.
تزئینات بنا شامل آجر کاری (به صورت قواره بری) در کلیه دیوار های حیاط و نقوش سنتی ساخته شده به وسیله آجر درنمای ساختمان دوره قاجار می باشد. نمای ساختمان پهلوی پنجره ای سراسری به صورت پیش آمده دارد.
فرم پنجره های این ساختمان با توجه به مقتضیات سبک معماری آن دوره با قاب های مستطیلی و حالتی خشک و نظامی وار است که بی شباهت به ساختمان های اداری ساخته شده در این دوران نیست.

محصولات سفر

دیدگاه خود را بنویسید