غار میرملاس در دره «ميرملاس» کوه «سَرسُرخین» و در فاصله حدود 30 کيلومتری شهر کوهدشت واقع شده است.ميرملاس در کوه سرسرخين شهرستان کوهدشت لرستان نخستين غاری است که بر روی ديوار آن رنگين نگارههايی به جا مانده از 12 هزار سال پيش يافت شده، با اين حال بهدليل عدم محافظت از اين غار چندی پيش بخشی از سنگنگارههای آن توسط فرد يا افرادی بريده شد و به سرقت رفت.
این غار که از دیدنی های کوهدشت میباشد،به مرور زمان در هم ريخته و در حال حاضر سايبانی بيش، از آن باقی نمانده است؛ برخی از نقاشیهای درون اين غار بيانگر دوره نئولينك و برخی از تصاوير و شواهد مكشوفه در آن به دره نئولينك منسوب است.
نقاشی هايی در دو طرف جنوب و شمال غار روی ديوار سايبان نقش بسته که در معرض عوامل طبيعی و انسانی قرار دارند؛ بيش‌تر نقاشی ها، صحنه‌هايی از شکارگاه يا رزمگاه را مجسم می سازند.برخی نيز،نقش حيواناتی هستند که نمی توان نوع آنها را تشخيص داد.
قدمت نقوش این غار بین ۵ تا ۶ هزار سال است، این نقوش توسط دره میرملاس به دو قسمت شمالی و جنوبی تقسیم شده اند.
سنگنگارههای اين غار پس از غارهای ”لاسکو” و ”کرکس” در فرانسه سومين غاری است که نگارههايی رنگين بر روی ديوارههای خود دارد.ورودی غار به علت ریزش طبقات فوقانی مسدود شده است. 5 ردیف نقش بارنگ‌های قرمز، سیاه و یکی هم زرد کم رنگ، نقاشی شده اند.
نقوش حيواناتی چون گوزن، گاو، سگ، روباه و خصوصاً اسب و سوار در حال تيراندازی و شکار و موضوعات رزمی با رنگهای قرمز و سياه بر ديواره اين غار ديده میشود که در ميان سنگنگارههای باستانی کشور ايران بی مانند است.
در بالای کوه سرسرخین و کوه همیان در خود بخش دیگری از هنرمندی مردمان این سرزمین را جای داده است به طوریکه شاید بتوان این شهرستان را تجلیگاه هنر ایرانی و سنگ نگاره‌های ناب نامید.
این کوه‌ها رمز و رازهای فراوان در خود دارند و شاهد غم ها و شادی‌های مردمان چند ده هزار ساله این دیار هستند.
در این سرزمین مردمانی زندگی می‌کرده اند که آثار سرپنجه‌های هنرمندانه آنها بر سنگ‌های سخت بعد از گذشت 12 هزار سال هنوز جلوه‌گر و بیان کننده اندیشه‌های آنها درهزاران سال پیش است.
رنگین نگاره‌های میرملاس از کم نظیرترین نقوشی است که در ایران با رنگ خلق شده‌اند و نیاز به مراقبت ویژه دارند.
در بین نقش های یاد شده تصاویری از انسان به چشم می خورد.صورت‌هایی نیز از اسب که روی آنها سوارانی به شکل انسان نقش شده‌اند و همچنین صورت گوزن و سگ و موجوداتی شبیه به آن دیده می شود.اندازه صورت ها در نگاره های سنگی میرملاس بین 10 تا 30 سانتیمتر و اغلب با نقش‌های حیوانات به صورت نیمرخ است.
در قسمت غرب غار بر دیواره ی عمودی که دور دست این ایوان است، دو نقش وجود دارد که خوشبختانه آثار آسیب انسانی برآنها مشهود نیست. فقط عوامل طبیعی برآنها صدمه زده و نقش صحنه جنگ سوارکاری با حیوانی عجیب است، درحالتی که اسبش روی دوپای عقب ایستاده و در بین آنها یک بزکوهی نیز دیده می شود.
یک نقش بسیارکم رنگ دیگر که به زردی گراییده و به سختی قابل مشاهده است، در چند قدمی نقوش ذکر شده وجود دارد.
شهرستان کوهدشت علاوه بر سنگ نگاره های غار میر ملاس مامن سنگ نگاره های با قدمت بیشتری چون همیان یک و دو است که هر کدام از این سنگ نگاره ها رمز و رازهای فراوانی از هنر ایرانی را در خود دارند.
رشته کوه همیان از شمال تا شمال غرب دشت سر سبز و حاصلخیز شهر کوهدشت لرستان کشیده شده است و این کوه در محاصره درختان درهم فشرده بلوط قرار دارد.
قوانین و شعار یونسکو در زمینه سنگ نگاره‌ها:
هرگز آنها را لمس یا خیس نکنید
بسیار ضربه پذیرند
هرگز روی آنها اثر نگذارید و چیزی اضافه نکنید
روی آنها راه نروید
همان طور که هستند بگذارید بمانند
فقط از آنها عکس بگیرید
