مسجد جامع خاش جاذبه ای تاریخی با ویژگی‌های منحصربه‌فرد

نویسنده:

سمیرا هادی

در تاریخ:

شهرستان خاش دارای آثار تاریخی بسیاری است که از جمله این آثار می‌توان به مسجد جامع این شهرستان اشاره کرد که با ویژگی‌های منحصربه‌فرد خود به اثری ماندگار در ذهن بازدیدکنندگان تبدیل‌شده است.مسجد مرکز اشاعه اسلام است و علاوه بر اینکه مهمانخانه خدا در زمین است آنچه از بررسی نقش آن در صدر اسلام بدست می آید، جامعیتش در همه زمینه های عبادی سیاسی، فرهنگی، آموزشی، قضایی و… بوده است. وجود مساجد زیبا با معماری در جهت تحقق این مهم از صدر اسلام تاکنون بیانگر اهمیت این مکان مذهبی است.پس از ورود اسلام به ایران مساجد بعنوان نهاد فرهنگی و اجتماعی جایگاه خاصی در فرهنگ اسلامی ایرانی پیدا کردند، مساجدی که با ذوق و هنر ایرانی آمیخته شده و نمادی از تلفیق هنر اسلامی و ایرانی شدند.

مسجد جامع خاش جاذبه ای تاریخی با ویژگی‌های منحصربه‌فرد

مسجد جامع این شهرستان که قدیمی ترین مسجد و از جاذبه های خاش است، در مرکز شهر و در حاشیه خیابان امام خمینی(ره) واقع شده است.

این بنا مرکب از دو قسمت عمده است، یکی ساختمان اصلی مسجد و دیگری مناره الحاقی بدان است.

این ساختمان با زیر بنای ۵/۲۴۷ متر مربع احداث شده است و شامل یک فضای کاملا ” سر پوشیده می باشد که پوشش های ضربی آن مجموعا” بر روی شانزده ستون اجرا شده است که هر چهار ستون آن تشگیل یک چهار طاقی با طاقهای و سقف ضربی چهار ترک را داده که شبستانی ستون دار و سرپوشیده را پدید آورده اند و در حد فاصل هر دو ستون برای تامین نور کافی فضای شبستان  مسجد پنجره ای تعبیه شده است.

مناره مسجد جامع خاش مربوط به دوره قاجار است با شمارهٔ ثبت ۲۰۲۶ به‌عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده این بنا الهام گرفته از معمارى سنتى ایران است.مناره از نوع استوانه‏ اى مارپیچ و بصورت منفرد است که این بنا داراى بدنه‏اى بلند و کشیده مى‏باشد. مصالح بکار رفته در این مناره آجر، ملاط، ماسه، آهک و گچ است. این مناره با آجرهاى سخت و مقاوم ساخته شده که با آجرهاى به هم فشرده شده و کنار هم چسبیده شده پوشیده گردیده است.

مسجد جامع خاش جاذبه ای تاریخی با ویژگی‌های منحصربه‌فرد

مناره داراى پایه‏ اى کوتاه و مدور است که با آجرچینى با اشکال مختلف و طرحهاى هندسى تزئین شده است بر روى قاعده این مناره پایه ‏اى کوتاه با شیبى ملایم که با شیب داخلى دیوار منطبق گردد ایجاد شده است.آجر و آجرچینى در مناره و بندکش‏یها به چند طریق انجام گرفته که به مناره مسجد خاش ابهت خاصى داده است. بر روى پایه کوتاه دوم شیارهایى باریک و بلند که با طوق و با بند باریکى از هم جدا شده‏اند بصورت مارپیچ بر روى سطح مناره با آجر ایجاد گردیده است.بر روى مناره جمله «لااله‏ الاالله» نقش بسته است.

در ساختمان اصلی مسجد بیشتر جنبه کاربری مذهبی بنا توجه شده است زیباترین تزیینات معماری را می توان در نحوه آرایش آجرهای بکار رفته در مناره مشاهده نمود که بصورت رج چینی در قسمت پایین مناره و تزیینات آجری برجسته مارپیچ در قسمت میانی و فوقانی و همچنین به ایجاد تزیینات آجری برجسته کنگره ای شکل در راس مناره  اشاره کرد و  از عناصر تزئینی دیگر بنا وجود کتیبه آجری در ساقه مناره آن می باشد که زیبایی و اصالتی خاص به بنا  بخشیده است.

محصولات سفر

دیدگاه خود را بنویسید