آرامگاه میرزا کوچک خان جنگلی معروف به سردار جنگل در جنوب شهر رشت و در محلهی سلیمان داراب، در میان بقعه و گورستان سلیمان داراب واقع شده است و از جمله مکان های دیدنی شهرستان رشت به شمار می آید.
سلیمان داراب کجاست؟
سلیمان داراب یکی از آبادی های اطراف رشت است که اکنون یکی از محلات این شهر محسوب میشود و در جنوب ان قرار دارد . این محله دارای یک قبرستان و مسجد است که میرزاکوچک خان و چندین نفر از یاران وی در این مسجد دفن شده اند.
خانه اجدادی
در سال ۱۲۵۷ هجری شمسی، یونس استاد سرایی که بعدها میرزا کوچک خان نام گرفت، در یکی از خانههای زیبای شهر رشت متولد شد. خانه اجدادی میرزا بزرگ، پدر یونس، اکنون میزبان گردشگران بیشماری از سرتاسر ایران و جهان است.
این خانه در سال ۱۳۸۱ به سبک معماری بومی بازسازی شد. مساحت این خانه ۳۰۰ متر مربع است و در ۲ طبقه بنا شده است که هر طبقه چهار اتاق، ایوان و دو پلکان در دو طرفه خانه دارد. طبقه پایین نمایشگاهی دائمی از کتب مربوط به تاریخ گیلان و نهضت جنگل را در خود جای داده و طبقه بالا اتاق های محل زندگی خانواده استاد سرایی مانند آنچه در قدیم وجود داشته بازسازی شده است. در گوشه و کنار خانه نیز روی دیوارها عکس ها و اسنادی از دوران مبارزات نهضت جنگل دیده می شود.
در بدو ورود به خانه جمله معروفی از میرزا ” من استقلال ایران را خواهانم و بقای اعتبارات کشور را طالبم.” روی دیوار دیده میشود.
یونس سرایی مشهور به میرزاکوچک خان که مبارز انقلابی و رهبر جنبش جنگل بود که به اعتراض به تمامیت ارضی ایران قیام کرد. او فرزند میرزا بزرگ بود و 2 خواهر و دو برادر به نام های کربلایی خانم و سارا خانم و محمدعلی و میرزا رحیم خان داشت که همهی این افراد بعد از میرزا کوچک خان فوت کردند. وی در تاریخ 11 آذر ماه 1300 بر اثر شکستی که خورده بود به جنگلهای گیلوا گریخت و بر اثر سرما جان باخت.
آرامگاه میرزا کوچک خان
آرامگاه میرزا کوچک خان یک هشت ضلعی منظم از اشکال هندسی است و به مساحت ۴۰ متر مربع و ارتفاع ۹ متر ساخته شده است. عناصر تشکیل دهندهی آن عمدتا آجر، کاشی، سفال و چوب است که همگی از مصالح بومی می باشند. ساخت این بنا در کنار فضای سبز درختان کهنسال اطراف بنا یادآور جنگل و متناسب با روحیات مبارز میرزا کوچک خان می تواند باشند. در اطراف قبر میرزا کوچک خان جنگلی، اجساد مجاهدان جنگلی دفن شده است که اسامی آنها بر روی سنگ قبر آنان حک شده است همچنین مزار شاعر بلند آوازه و مردمی گیلان، شیون فومنی نیز در کنار آرامگاه میرزا کوچک خان قرار دارد.
بنای یادبود میرزا کوچک خان جنگلی به گونه ای ساده اما زیبا و با توجه به اصول معماری سنتی در سال های بعد از انقلاب اسلامی ساخته شد. بازسازی آرامگاه این بزرگ مرد تاریخ مبارزات گیلان و ایران، در سال ۱۳۶۰ هجری شمسی مطرح شد.
