باغ های ایرانی یکی از جاذبه های گردشگری در کشور محسوب میشوند که علاوه بر طراوت شهر به عنوان میراثی ماندگار برجای ماندهاند. پارک جنگلی سیفیه (باغ سیف الدوله) یکی از قدیمیترین پارکهای ایران به حساب میآید . در سال ۱۳۰۴ هجری شمسی، در شمال شرقی ملایر و در دامنهی کوهی به نام گرمه، یکی از تفرجگاههای قدیمی این شهرستان به همت «سیفالدوله» از نوادگان «فتحعلی شاه قاجار»، احداث شد. «پارک سیفیه»، نام این تفرجگاه قدیمی است که دارای مساحت تقریبی ۱۰ هکتار است.
درختان کهنسال چنار، حوضچهها، آبنماها و جنگل مصنوعی از بخشهای پارک سیفیه است که روی تپه واقع شده است. گفته میشود که معماری پارک توسط مهندسان کشور ایتالیا صورت گرفته است.
سیف الدوله مردی خیرخواه و نیکوکار بود و به عمران و آبادانی شهر ملایر اهمیت بسیار میداد. پارک سیف الدوله با طراحی مهندسین ایتالیایی و با چهارچوب کلی ایرانی اما به شکل صلیبی و بیضی ساخته شده است. مهندسین و طراحان برای ادامه حیات درختان پارک و طراوت و آبادانی آن به آب نیاز اساسی داشتند که این امر از طریق احداث قناتی در فاصله 8 کیلومتری پارک و توسط مقنیان یزدی صورت گرفت.
سیف الدوله در این مجموعه، ساختمانی آجری برای سکونت خود و مسجدی ساخت که تا به امروز نیز برجای مانده است. پس از وفات عبدالمحمد میرزا سیف الدوله بنا به وصیتش او را در این پارک به خاک سپردند و بر روی مزارش مقبرهای درخور ساختند که قبر امیرالموید نوه سیف الدوله و 7 قبر دیگر را نیز در کنار قبر او مشاهده میکنید. پارک جنگلی سیفیه را به منظور جاودان نگه داشتن نام بانی، سیفیه نامیدند تا همیشه آبادانیهای این مرد بزرگ و مهربان در ذهنها ماندگار بماند.
معماری مقبره سیف الدوله ساختمانی چهار ضلعی است که از یک اتاق بزرگ و گنبدی برفراز آن و چهار اتاق به اضلاع ۴ متری با پوشش نیم گنبدی نیز تشکیل شده است، از درون هر یک از اتاق ها به وسیله دو دَر می توان به خارج بنا رفت. همچنین می توان به سمت مقبره سیف الودله در اتاق بزرگ راه پیدا کرد.در داخل مقبره ی سیف الدوله می توانید تابلویی را مشاهده کنید که آیاتی از قرآن در آن نوشته شده است؛ همچنین چند عکس از سیف الدوله، امیر المؤید و افراد خانواده وی در تابلوهای بزرگی وجود دارند که می توانید آن ها را ببینید.
آشنایی با سیف الدوله
شخص سیف الدوله همانطور که در طول این متن گفتیم، نوه فتحعلی شاده نیز بود و اگر بخواهیم به طور دقیق تر بیان کنیم وی نوه چهل و هشتم فتحعلی شاه فرزند سلطان احمد میرزا عضدالدوله نیز بود. وی اراضی ملایر را از دولت خریداری کرده بود و به آبادانی آن ها نیز همت گمارده بود. وی فردی خیرخواه و بسیار نیکوکار در تاریخ حاکمان ایران بود و درآمدی که از خرید این شهر نیز بدست می آورد به فقرا و نیازمندان و در راه ماندگان می کرد. حتی علوفه کاروان هایی که از این شهر عبور می کردند را تامین می نمود. سیف الدوله در سال ۱۳۳۹ از دنیا رفت و در وصیت نامه ی سیف الدوله نیز آمده است:
” اگر احکام شرع مقدس اسلام و عاطفه پدر و فرزندی مانع نبود بجز ثلث اموال تمامی اموالم را وقف می نمودم.”
دیگر جمله ای که از وی باقی مانده:
“اگر پیک اجل در تهران سر رسید مرا در آرامگاه خود در تهران و اگر در ملایر سررسید در تپه مناجات همان جایی که نیت خرید و وقف املاک خالصه را نمودم و آرامگاه خود را بدست خود احداث نمودم مرا دفن نمائید.” در عمارت پارک به خاک سپرده شد.بخش عمده شهر به وی اختصاص دارد. برخی از نوادگان او همچنان در این شهر زندگی می کنند اما بسیاری از آن ها به خارج ایران مهاجرت کرده اند.
علاوه بر این، پارک سیفیه دارای یک دریاچه ی مصنوعی هم می باشد، که با امکانات مناسب کمی بالاتر از پارک در سال های اخیر ساخته شده که یکی از جاذبه های توریستی ملایر می باشد و هرروز اهالی و گردشگران از این دریاچه بازدید می کنند و با قایق های پدالی در دریاچه مصنوعی گشت می زنند.از دیگر جاذبه هایی که در این پارک قدیمی سیفیه در همدان وجود دارد نیز عبارت از آبنما و آبشار، شهر بازی، سینمای ۴ بعدی، جنگل مصنوعی بر روی تپه ها و … می باشد.
برای بازدید از پارک جنگلی سیفیه که به عنوان یکی از جاذبه های گردشگری ملایر شناخته میشود میتوانید به انتهای بلوار پارک بروید و ساعاتی را به دور از شهر و شلوغیهایش به استراحت بنشینید.
مجموعه پارک جنگلی سیفیه در سال 1384 ه.ش به ثبت در فهرست آثار ملی ایران رسید.