بنر هدر

کوه شیدا ، از جاهای دیدنی دهگلان

نویسنده:

سمیرا هادی

در تاریخ:

اهالی دهگلان کوه شیدا را به کوه شیطه و یا شیبا، که به معنی کوه نور است، می‌شناسند. بالای کوه بنایی گنبدی‌شکل وجود دارد که می‌گویند قبر امان‌الله خان والی کردستان است و عده‌ای دیگر این مقبره را به امامزاده شیدای نازار می‌شناسند.

این بنا که از جاذبه های تاریخی دهگلان است ، در سال ۱۳۸۱ در فهرست آثار ملی ایران ثبت شد.

کوه شیدا ، از جاهای دیدنی دهگلان

در کتاب «تحفه ناصری » آمده است که در این بنا « سبحان وردی خان » جد « امام الله خان بزرگ » والی کردستان معاصر نادر شاه  افشار مدفون است.

این بنا با پلان مربع شکل، حدود ۹ متر ارتفاع دارد و بنا از آجرهای قرمز به ابعاد۵×۲۲×۲۲ سانت با قوس های سلجوقی ایلخانی ساخته شده است و زمان احداث آن به طور دقیق مشخص نیست در داخل طاقچه هایی در اطراف، با قوس های پاتو و شبدری، گچ کاری زبره دیده می شود که حاصل ابتکارات استاد کاران آن دوره و بنا یاد آور بناهای پیش از اسلام و به صورت چهار طاقی است و مرمت آن احتمالاَ سال ۱۱۶۷ه.ق همزمان با دفن سبحان االله خان در آن است.

روستاییان معتقدند که در منفذ آجرهای این بنا فیروزه هایی است که شبها می درخشد اما در اثر فرسایش نور آن از بین رفته است و ابتدا قلعه بصورت سه طبقه ای جهت محافظت از پل « فرهاد آباد » بوده است.

اهالی بر این باورند که در این بنا دوشخص مدفون گردیده است و در سالهای گذشته در اثر کند و کاو در این مکان آثار باستانی بسیاری بدست آمده است دو جسد نیز بیرون آورده شد که در جمجمه یکی از آنها میخی وجود داشت و اهالی حدس می زنند شاید این جسد مربوط به  سبحان الله خان باشد زیرا وقتی نادرشاه می خواست به هندوستان حمله کند قرار بود سبحان الله خان فرمانده تهران باشد اما زمانی که به همدان رسید همان شب در چادرش به طور مرموزی فوت کرد. در دوره افشاریان قلمرو سبحان الله خان کردستان – همدان زنجان و قزوین بود.

در دامنه کوه صخره ای هست که نوشته ای تصویری با خط هیروگلیف در آن وجود دارد و قدمت آن به ۲۲هزار سال قبل از میلاد و ۶هزار سال قبل خط میخی می رسد همچنین آتشکده ای بوده که هم اینک خراب شده اما صخره هایش باقی مانده و وجود خاکستر درون آن دلیل بر این ادعاست.

پوشش های گیاهی کوه شیدا

-درختچه های بادام وحشی – گندمیان یکساله و چند ساله – گون – درمنه و گیاهان دارویی از قبیل : مرزه کوهی و توکلیج است.
این اثر تاریخی در سال 1381 درفهرست آثار ملی کشورمان ثبت شده است و به گفته مردم و افراد مسن آجرها برای ساخت این بنا  بوسیله بز با بستن طناب برروی پشت این حیوان به بالای کوه منتقل شده است.

محصولات سفر

دیدگاه خود را بنویسید