تالاب لیپار ، یکی از جاذبه های بی نظیر چابهار

نویسنده:

سمیرا هادی

در تاریخ:

یکی دیگر از جاذبه های گردشگری در چابهار تالاب لیپار است که در این منطقه ی زیبا و طبیعی واقع شده است و دارای چشم اندازهای فوق العاده ای در ۱۵ کیلومتری شرق چابهار در نزدیکی روستای رمین قرار گرفته است. این روستا در یکی از جاده های ساحلی چابهار – گواتر قرار گرفته است.

نحوه پیدایش تالاب لیپار

تالاب لیپار که به تالاب سرخ و تالاب صورتی نیز شهرت دارد در مسیر جاده ساحلی چابهار به گواتر و در ۱۵ کیلومتری شرق چابهار واقع شده است. نکته جالب درباره این جاذبه طبیعی نحوه شکل‌گیری و ایجادش است.در حقیقت تالاب لیپار به پیشنهاد شخصی بنام دادکریم شیخ زاده از بومیان محلی و کمک اهالی و بودجه شخصی ساخته شده است.هدف اولیه از ساخت تالاب جمع‌آوری آب‌های سطحی هنگام بارندگی‌ها بوده تا محیطی مناسب برای زیست جانوران و گیاهان فراهم شود. با حمایت وزارت نیرو و بکار بردن دستگاه‌های کشاورزی سرانجام این تالاب در سال ۱۳۶۲ ساخته می‌شود و پهنه‌ای آبی به طول ۱۴ کیلومتر شکل می‌گیرد.پس شاید تالاب لیپار را نباید طبیعی دانست اما این موضوع از جذابیت و نقش حیاتی این پهنه آبی برای پرندگان نمی‌کاهد.

تالاب لیپار ، یکی از جاذبه های بی نظیر چابهار

این دریاچه به دلیل رنگ صورتی که دارد بسیار مورد توجه قرار گرفته است.از نظر زیست محیطی بسیار امن و فوق برای تعداد زیادی از گونه‌های جانوری به شمار می‌روند؛ ولی بعضی از این تالاب‌ها در دیگر نقاط جهان که شاید شمارشان به تعداد انگشتان یک دست باشند، به دلیل رنگ خاص خود از بقیه متمایز شده‌اند. آب این تالاب‌ها بنا به دلیل وجود باکتری‌ها و پلانکتون‌های گیاهی به رنگ شیر – توت فرنگی است و از اینرو، برای نوشیدن به نظر مناسب می رسند، ولی در واقعیت جزو شورترین آبگیرهای جهان هستند. به شدت توصیه می شود که این آب را میل نکنید.

این منطقه به دلیل موقعیت جرافیایی که دارد شرایط مناسبی را برای رویش و پرورش گونه های مختلفی از بلوط و گزنه را دارد که این گیاهان در آب این تالاب رشد می کنند و صحنه ی فوق العاده زیبایی را پدید می آورد که نمونه آن نه تنها در ایران بلکه در جهان بسیار کم دیده شده است.

از نظر تنوع جانوران آبزی تا کنون ۹۳ گونه پلانکتون گیاهی، ۳۱ گونه پلانگتون جانوری، ۶۴ گونه از نرم‌تنان، ۸۵ گونه ماهی، ۲۴ گونه سخت‌پوست، ۱۴ گونه مایوبنتوز و ۴۶ گونه جلبک در تالاب لیپار شناسایی شده‌اند. بعلاوه این پهنه آبی محل زندگی بسیار مناسبی برای گونه‌های متنوعی از پرندگان است که برخی ساکن آن هستند و برخی هم در مسیر کوچ مدتی از سال را در آن استراحت می‌کنند.از میان این پرندگان زیبا می‌توان به چنگر، فلامینگو، کشیم، حواصیل سفید، حواصیل خاکستری، باقرقره، تیهو، مرغ جیرفتی، عقاب دشتی، خوتکا، دلیجه و طاووسک اشاره کرد. هرساله گونه‌های زیادی از پرندگان مهاجر از مدارهای شمالی به سمت مدارهای جنوبی حرکت می‌کنند و تالاب لیپار مقصد بسیاری از آن‌ها از جمله گونه حمایت‌شده و در حال انقراض اردک مرمری است.

دشتی در کنار این تالاب قرار دارد که اهالی این منطقه به آن عروس چابهار نیز می گویند.در زبان بلوچستانی دشتان به معنای دختران جوانی است که هنوز ازدواج نکرده اند. دلیل نام گذاری این منطقه هم به این نام درختان سرسبز و جوانی است که در آن وجود دارد.

اکوسیستم تالاب لیپار

نحوه ی اکوسیستم تالاب در چابهار به صورت جذر و مد قرمز انجام می شود که همین خود یکی از دیدنی های سواحل جنوبی استان سیستان و بلوچستان به شمار می رود و برای بازدیدکنندگان بسیار تعجب آور است. اوج زیبایی این پدیده در دره لیپار قابل مشاهده است، جایی که به آن تالاب صورتی می‌گویند. در مورد رنگ قرمز این پدیده که محصول فعالیت پلانکتون‌ها است.

تالاب لیپار ، یکی از جاذبه های بی نظیر چابهار

دلیل صورتی بودن تالاب لیپار

همانطور که گفتیم رنگ صورتی این تالاب به دلیل وجود فراروان پلانکتون های گیاهی است که در آن وجود دارد و به رنگ قرمز دیده می شود.چیزی حدود ۹۰ درصد از پلانکتون های گیاهی در این حوزه دیده می شوند. وفور مواد آلی و معدنی ای که از طریق رودخانه و خورهای متصل به خلیج به این حوزه نیز هدایت می شوند.همین موضوع خود سبب افزایش زیاد تولیدات بیولوژیکی در بعضی از فصول می شود، به طوری که این عوامل به همراه جریانات دریایی حاصل از طوفان‌های مونسون که از ویژگی‌های منحصربه‌فرد حوزه اقیانوسی دریای عمان است، موجب افزایش بیش از حد تعداد پلانکتون‌های گیاهی در ماه‌های بعد از فصل مونسون (از اواسط خرداد تا اواسط شهریور ) می‌شود؛ این تعداد در آذرماه به حداکثر میزان خود می‌رسد.

تالاب لیپار ، یکی از جاذبه های بی نظیر چابهار

در ماه‌های بهمن، اسفند، فروردین، شهریور و مهر شاهد پدیده جزر و مد قرمز در منطقه خلیج گواتر هستیم که عامل اصلی آن گونه نوکتیلوکا میلیاروس است که در ماه‌های بهمن، اسفند و فروردین تعداد آن به شدت افزایش می‌یابد.فرآیند «رد تاید» یا «کشند قرمز» از جمله فرآیند‌های بیولوژیکی در محیط‌های آبی است که توسط پلانکتون‌های گیاهی به وقوع می‌پیوندد و نقش عمده‌ای در زنجیره‌های غذایی و انرژی در اکوسیستم‌های آبی این منطقه دارد.

محصولات سفر

دیدگاه خود را بنویسید