شهر همدان شهری تاریخی و باستانی است که علاوه بر جاذبه های درون شهری، از طبیعت زیبایی نیز در اطراف شهر برخوردار است. یکی از این جاذبه های طبیعی همدان دریاچه سد اکباتان است. این دریاچه در ۱۱ کیلومتری شرق همدان قرار گرفته است که در سال 1342 هجری شمسی بر روی رودخانه آبشینه و یلفان ساخته شده است. این سد با ارتفاع 54 متری خود به منظور تامین آب شرب شهر همدان و زراعت زمین‌های کشاورزی ساخته شده که در حال حاضر ارتفاع آن به 79 متر می‌رسد. سد اکباتان را تا قبل از انقلاب اسلامی بیشتر مردم با نام سد شهناز می‌شناختند که در سال 1357 تغییر نام داد و به دریاچه و سد اکباتان کنونی تبدیل شد. دریاچه و سد اکباتان با وسعتی در حدود 60 هکتار با توجه به پتانسیل‌های بالایی که دارد در حال حاضر به یکی از مقاصد گردشگری در استان تبدیل شده است.
این دریاچه ی زیبا به دلیل دارا بودن فضای سبز و امکانات تفریحی وگردشگری مسافران بسیاری را به سوی خود جذب نموده است. از جمله تفریحاتی که در این دریاچه وجود دارد ورزش های آبی همانند قایقرانی و اسکی روی آب است. همچنین برای آسایش و رفاه مسافران و گردشگران ، امکاناتی چون رستوران و مهمانسرا در این منطقه ی تفریحی ساخته شده است.چشم‌انداز بکر و بی‌نظیر دریاچه و سد اکباتان گردشگران بسیاری را به این منطقه می‌آورد تا با دوری از شهر و شلوغی‌هایش، آرامش را در کنار دریاچه اکباتان تجربه کنند. کوه‌هایی سر به فلک کشیده در کنار موج‌های کوچک آب و پرواز پرندگان مهاجر از فراز دریاچه و سد اکباتان منظره زیبایی را می‌آفریند که چشمان هر بیننده‌ای را به خود خیره می‌کند.
حداکثر عمق دریاچه که به عنوان تنها دریاچه موجود در همدان شناخته می‌شود به 32 متر می‌رسد. با توجه به استقبال گردشگران تور همدان درختکاری بسیاری در جوار این سد ایجاد شده است و بازدیدکنندگان می‌توانند در کنار سد اکباتان همدان از امکانات رفاهی و اقامتی از قبیل یک باب مهمانسرا، رستوران، تعدادی اتاقک اقامت موقت با امکانات اولیه و یک باب چایخانه سنتی نیز که در محل سد ایجاد شده بهره‌مند شوند. دریاچه و سد اکباتان همدان محل حضور پرندگان مهاجر هم است، این پرنده‌ها، بیشتر در رده گونه‌های غواص ماهیخوار، لجن خوار و انواع پرنده‌های کنارآبزی طبقه بندی می‌شوند و علاقه‌مندان به پرنده نگری می‌توانند در اوایل پاییز و اواخر زمستان به این مکان دیدنی همدان بروند و به بازدید از پرنده‌هایی همچون اردک سرحنایی، کشیم، انواع حواصیل، باکلان یا قره غاز، لک لک و بوتیمار بپردازند. در گوشه و کنار این دریاچه مناظر زیبایی وجود دارد که برای عکاسی و لذت بردن از هوای تازه شرایط بی‌نظیری را فراهم کرده است. شما اگر در این سفر مسیر سد را ادامه دهید می‌توانید از روستای سنگی ورکانه که از زیباترین روستاهای سنگی همدان به شمار می‌رود و به سبک روستاهای دوره رنسانسی ساخته شده است، بازدید کنید و لحظات به یاد ماندنی را در شهر همدان برای خود و همراهانتان خلق سازید.
سیر تاریخی و فرهنگی سد اکباتان
ساخت دریاچه و سد اکباتان همدان به سال ۱۳۳۸ شمسی بر می گردد که در طول زمان بازسازی و بر ارتفاع و عرض آن افزوده شده است از این رو این جاذبه یکی از قدیمی ترین جاذبه های دیدنی شهر همدان به شمار می آید. جهت سهولت کنترل یکنواختی سازه سد جدید در پایین دست قدیم احداث و تاسیس شد از این رو سد قدیمی اکباتان در داخل سد جدید واقع شد. این سد منطقه ای برای حضور پرندگان مهاجر بوده و این پرندگان در رده گونه های مختلف تقسیم بندی می شوند.
مسیردسترسی
برای رسیدن به این مکان دیدنی همدان شما باید وارد ابتدای جاده همدان به ملایر شوید و در سمت راست جاده با طی ده دقیقه‌ای تابلو سد اکباتان را خواهید دید که بعد از طی چند کیلومتر و گذر از روستای سنگستان به این مکان زیبا برسید.
