مقبره آرامگاه علیابن مهزیار یکی از قدیمیترین و مهمترین بناهای شهر اهواز است.علیابن مهزیار یکی از دانشمندان و فقهای شیعه بود. در سال ۲۰۱ هجری قمری در محل اقامت امام رضا در اهواز، مسجدی را بنا کرده و بعد از مرگ علیابن مهزیار او را در این مسجد دفن کردند.امروزه این آرامگاه که از جاذبه های اهواز میباشد،مکانی است که مردم برای زیارت و دعا سری به آن میزنند.
علی بن مهزیار اهوازی دورقی، فقیه، محدّث و از رهبران و سرشناسان شیعه در اوایل قرن سوم قمری. وی نزدامامان شیعه جایگاه والایی داشت و از یاران نزدیک امام جواد(ع) و امام هادی(ع) و وکیل ایشان در برخی نواحی بود. کنیه وی ابوالحسن و به اهوازی و دروقی مشهور بود. علی بن مهزیار در نوجوانی همراه پدرش که مسیحی بود، به اسلام روی آورد و در عبادت و علم زبانزد شد و به دفاع از مذهب اهل بیت پرداخت. وی با امامان شیعهارتباط داشت و امام جواد(ع) در نامهای او را ستوده است.در مورد محل دفن وی اختلاف است و دو بقعه در شهرهای جاجرم و اهواز به وی منسوب است.
پدر علی به نام مهزیار، مسیحی و اهل هند بود که اسلام آورد و سپس در یکی از روستاهای اهواز ساکن شد. علی بن مهزیار نیز همراه پدرش، در همان دوران نوجوانی به دین اسلام گروید.برخی معتقدند که وی اهل «هندیجان فارس» است.در دورههای گذشته «هندیجان» از شهرهای دورق قدیم – جزء فارس – محسوب میشد.منابع، کنیه وی را ابوالحسن و لقب وی را اهوازی و دورقی آوردهاند. لقب دروقی از آن جهت به وی اطلاق شده است که زادگاه وی دورق یکی از شهرهای خوزستان بوده است.
آرامگاه
در دو شهر اهواز و جاجرم بقعههایی به علی بن مهزیار منسوب است، اهالی هر دو شهر بقعه شهر خود را متعلق به علی بن مهزیار اهوازی میدانند.برخی بر این باورند که مقبره علی بن مهزیار در شهر اهواز است.مقبرهای نیز در دو کیلومتری شرق جاجرم و در میان قبرستان شهر قرار دارد.که اهالی آن را از آن علی بن مهزیار میدانند.توجیه آنان این است که «تشابه اسمی بین علی بن مهزیار و علی بن ابراهیم بن مهزیار و نیز ذکر برخی از احادیث با کلمۀ قال ابن مهزیار باعث به اشتباه افتادن بعضی از علمای رجال شده و هر دو نفر را یکی دانستهاند. اهالی جاجرم، که چندین سال قبل جهت تعمیر بنای آرامگاه خواجه مهزیار نبش قبر کرده بودند، اولاً جنازۀ وی را سالم یافته و از آن روز اعتقاد کاملی پیدا کرده و نذورات فراوان میکنند؛ ثانیاً سنگ قبری کشف کردهاند که روی آن نوشته شده «هذا مرقد ماهزیار» و قسمتی از سنگ هم خوانده نمیشود. چنین به نظر میرسد که آرامگاه جاجرم مربوط به علی بن مهزیار و بقعۀ موجود در اهواز مربوط به علی بن ابراهیم بن مهزیار باشد.
با توجه به این که علی بن مهزیار اهوازی نزد علما و دانشمندان کشورهای عربی از شهرت فراوانی برخوردار است علمای اسلام از کشورهای عربی و اسلامی به ویژه از عراق، بحرین، عربستان، یمن، هندوستان و پاکستان نیز برای زیارت بارگاه علی ابن مهزیار به اهواز سفر می کنند.در سالهای اخیر این بارگاه یکی از “زیارتگاههای دوره” زائران در مسیر عتبات عالیات نجف و کربلا تا مشهد الرضا (ع) شده است و زائران خارجی پس از ورود به خاک ایران به زیارت علی بن مهزیار مشرف میشوند.
بقعه علی بن مهزیار اهوازی همچنین مزار تعدادی از شهدای جنگ تحمیلی شده به طوری که در جوار این حرم مطهر شماری چند از شهدای دفاع مقدس از تهران، مشهد، کرمان و شهرهای خوزستان به خاک سپرده شدند. شبهای جمعه و در موسم عزاداری بقعه علی بن مهزیار اهوازی شاهد حضور هزاران نفر از اهالی اهواز و دیگر شهرها است.
