بارگاه مطهر امام زاده عبدالله از جاذبه های مذهبی شهرستان خضری،در ۱۰ کیلومتری غرب خضری و در روستای سرسبز و خوش آب و هوای کارشک واقع شده است.
شجره نامه امامزاده عبدالله (ع)
نسب این ملجا شریف عبارت است از: عبدالله بن موسی الجون بن عبدالله محض بن حسن مثنی بن حسن بن علی بن ابیطالب (ع) . بنا به شجره نامه موجود از این امامزاده شریف، امامزاده عبدالله فرزند موسی الجون ومادرش ام سلمه دختر محمد ابن طلحه بن عبدالرحمن بن ابی بکر بن ابی قحافه و از نوادگان امام حسن مجتبی(ع) است بنابر این امامزاده عبدالله با سه واسطه فرزند امام حسن مجتبی (ع) می باشد. پدران ایشان هر کدام از مردان نیکنام و بلند آوازه زمان خویش بودند.
پدر او عبدالله بن محض نیز از مردان بلند آوازه بود و از ناحیه پدر و مادر هر دو نسب به امیرالمومنین(ع) می رسد پدرش حسن مثنی و مادرش فاطمه دختر امام حسین(ع) بود و از این جهت نسب عالی و والا داشت او شبیه ترین فرد به رسول خدا بود که او را شیخ و بزرگ بنی هاشم می نامیدند وی سرانجام به سال یکصد و چهل و پنج به شهادت رسید. حسن مثنی پدر عبدالله بن محض و فرزند امام حسن مجتبی(ع) و داماد امام حسین (ع) بود.
آرامگاه امامزاده عبدالله (ع)
بنای اولیه آرامگاه امامزاده عبدالله قبل از جلوس سلسله صفویه احداث شد و در عصر سلطنت شاه طهماسب و شاه سلیمان صفوی مرمت اساسی شد و مقدار ۸ شمعدان زیبای مفرغ و مطلا از جانب سلاطین این سلسله اهدا شد.
در سال ۱۳۳۶ شمسی این شمعدانها به همراه تعدادی قالیچه و اثاثه زینتی آرامگاه سرقت شد ولی به طرز معجزه آسایی سارق اموال دستگیر شد و اموال تزیینی و قالیچههای یاد شده به دفتر آرامگاه برگردانده شد؛ اما شمعدانهای گرانبها را که اساس سلاطین بر آنها نقش بسته بود به موزه ایران باستان تهران منتقل نمودند.
به استناد اطلاعات موجود شمعدانهای اهدائی سلاطین صفوی در موزه ایران باستان نگهداری میشود. (نامه ارسالی به دفتر نخست وزیری به تاریخ ۴۲/۷/۵، ثبت شده در دفتر نخست وزیری به شماره ۶۳۰۵۳))، بقعه زیبای امامزاده عبدالله(ع) تا قبل از سال ۱۳۴۷ پابرجا و عمارت زیبایی داشت که به شکل مربع ساخته شده بود و زیربناسی در حدود ۲۰۰ متر مربع داشت. مصالح ساختمانی آن از آجر و گچ و سطح حیاط نیز آجرفرش بود.
محوطه مزار سه در ورودی داشت. اولی در وسط دیوار جنوبی و دومی در مغرب مزار و به نام در هشتی معروف بود، سومی در دیوار شمالی قرار گرفته بود. بنای مزار در وسط محوطه واقع و دارای سه ایوان و دو گوشواره بود که هر یک از ایوانها روبروی درب ورودی قرار میگرفت. نمای خارجی مزار نیز با سبک زیبایی آجرچینی شده بود.
بنای اصلی ساختمان قدمت بیشتری داشت ولی ایوان غربی و گوشوارهها نسبتاً جدید و گنبد آن در سال ۱۳۳۰ شمسی تجدید بنا شده بود. در وسط مزار ضریح چوبی مشبک بر روی قبر امامزاده واقع که به شکل مکعب کامل و به ضلع ۲/۵ متر بود.
در دیوارهای جنوبی، غربی و شمالی رواقهای متعددی واقع که محل استراحت زوار بود ولی دیوار شرقی آن نوبنیاد و بدون صفه و رواق بود. (سالاری، محمد رضا، جغرافیای محلی کارشک، پایان نامه کارشناسی جغرافیا، سال ۱۳۴۳، دانشکده ادبیات مشهد، ص۳۰)متأسفانه این بنای عالی باشکوه در زلزله دلخراش شهریور ماه ۱۳۴۷ شمسی مانند همه قراء ویران شد.
قسمت بالای قبر همانند دستی مساوی با مرقد مطهر امامزاده باقی ماند که هر بیننده را فوقالعاده متعجب میساخت. سرانجام پس از سه سال در سال ۱۳۵۰ اولین کلنگ بازسازی آن با حضور بخشدار قاین و مصلائی رئیس اداره اوقاف و حجتالاسلام صدیقی به زمین زده شد. (روزنامه اطلاعات، سه شنبه، ۲۶ مرداد ۱۳۵۰، شماره ۱۳۵۷۳).بنای بقعه در سال ۱۳۵۵ هجری شمسی کارش به اتمام رسید و اضلاع آن از خارج ۱۷ متر در ۱۷ متر بود، ایوان اصلی که ورودی به حرم مطهر از آخر آن باز میشد در ضلع غربی بقعه قرار داشت. در ضلع جنوبی بنا سه ایوان کوچک هر کدام به دهانۀ ۲/۵ متر و عمق ۳ متر و ارتفاع ۳ متر دیده میشد که در ایوان وسطی چهار تن از شهدای جنگ تحمیلی عراق علیه ایران دفن شدند.
ساختمان جدید امامزاده از سال ۱۳۷۰ شمسی آغاز شده و در حال حاضر طرح جامع این بارگاه در حال اجرا است و با داشتن امکاناتی از قبیل زائرسرا، کتابخانه، سرویسهای بهداشتی، دفتر مخابرات، دفتر بقعه و سایر تأسیسات جانبی مکان امن و آسایشی را برای زائران فراهم ساختهاند. این مکان به دلیل نزدیکی به شهر خضری دشت بیاض از توانهای توریستی این شهر محسوب میشود.
ضریح فلزی قبلی در سال ۱۳۸۷ جمعآوری و ضریح مطلای زیبای هنر اصفهانیها به طرز باشکوهی در جمع انبوه مشتاقان آن حضرت نصب شد.
صورت قبر به طول ۲ متر و عرض نیم متر و ارتفاع یک متر در وسط بقعه و زیر گنبد واقع است و با پارچه سبز روی آن پوشانیدهاند. بارگاه امامزاده با طبیعت زیبای منطقه محل تجمع زائران فراوانی در پنجشنبه و جمعهها، اعیاد مذهبی و ملی و به ویژه روز عاشورا است. زوار این امامزاده بزرگوار را علاقمندان نقاط مختلف ایران از جمله شهرهای مشهد، گناباد، بیرجند، قاین، فردوس، سرایان و کلیه روستا ای اطراف تشکیل میدهند.
از امکانات رفاهی و خداماتی میتوان گفت که حرم و تأسیسات آن در زمینی به مساحت حدود ۳ هکتار قرار دارد. در طرح جامع بازسازی آستان شریف احداث مجموعه زائرسرا و کتابخانه نیز پیشبینی و در حال ساخت است. در حال حاضر آستان مقدس دارای اطاق تأسیسات و انباری، همچنین از سرویسهای بهداشتی زنانه و مردانه با وضوخانه برخوردار است.
شخصیتهای مدفون در بارگاه ، کتب معتبر و کرامات امامزاده عبدالله
از جمله شخصیت های مدفون در کنار امامزاده می توان به مولانا ولی دشت بیاضی،آخوند ملا علی خراشادی، امیر خلیل، امیر حسین ، دختر ولی دشت بیاضی و دختر امان الله خان همسر مرحوم اسدی تولیت آستانقدس اشاره نمود.
از جمله منابعی که به وقایع زندگانی امامزاده عبدا… اشاراتی دارند کتب انساب، جنت النعیم، اماکن متبرکه قاینات، عمده الطالب، کبریت الاحمر، مقاتل الطالبین، اغانی، بهارستان آیت الله آیتی بیرجندی و الروض المعطاربه را می توان نام برد.
