روستای کاسين از توابع بخش مرکزی شهرستان ورزقان، با مختصات جغرافيايی 46 درجه و 36 دقيقه طول شرقی و 38 درجه و 32 دقيقه عرض شمالی، در 5 کيلومتری شهر ورزقان واقع شده است. اين روستا از شمال به روستاهای علويق و سرخه ديزج، از جنوب و جنوب غرب به روستاهای ديزج ملک و آقابابا فرامرزی و از شرق به روستای گويجه سلطان محدود می شود. رودخانه اهر چای از جنوب اين روستا می گذرد. اين روستا از جاذبه های ورزقان،از سطح دريا 1697 متر ارتفاع دارد و آب و هوای آن سرد و نيمه خشک است.
روستای کاسين سابقه تاريخی 200 ساله دارد و وجود قلعه بزرگ از آثار دوره قاجاريه، نشانگر پيشينه تاريخی اين روستا است.
مردم روستای کاسين به زبان آذری سخن می گويند، مسلمان و پيرو مذهب شيعه جعفری هستند.
الگوی معيشت و سکونت
براساس نتايج سرشماري سال 1375، روستای کاسين 1902 نفر جمعيت داشته است. در سال 1385، جمعيت اين روستا 2050 نفر گزارش شده است.
فعاليتهای عمده مردم روستای کاسين بر پايه زراعت و دامپروری استوار است. زراعت در روستا به شيوه کشت آبی رايج است. از جمله محصولات زراعی روستا می توان به گندم، عدس، جو و يونجه اشاره کرد. بخش وسيعی از اراضی روستا به باغات ميوه تبديل شدهاند که اکثر آنها را باغات سيب تشکيل می دهد. پرورش زنبور و توليد عسل نيز در اين روستا رواج دارد. فرشبافی و تلويد صنايع دستی از ديگر فعاليتهای مردم روستای کاسين است.
کاسين، روستايی دشتی با بافت مسکونی متمرکز است. درختان حاشيه معابر، حواشی رودخانه اهرچای و باغهای درختان ميوه از عمدهترين مؤلفههای کالبدی روستا است.
فعاليتهای متنوع روستاييان نيازمند فضاهای معماری متفاوتی است که در ساختار فضاهای خانههای روستايی تأثير مستقيم دارد. فضاهای زندگی، انبار، آغل و … در اکثر خانهها ملاحظه می شود. در ساخت واحدهای مسکونی بافت قديم از مصالح بومی و در ساخت واحدهای جديد، از مصالح مقاوم جديد از قبيل آهن، سيمان و آجر استفاده شده است.
جاذبههای گردشگری
تفرجگاههای حاشيه رودخانه اهرچای، باغهای ميوه، درختزارها و چشماندازهای زيبا از جمله جاذبههای طبيعی روستا هستند. تنوع و پوشش گياهی گسترده و گياهان دارويی آويشن، پونه، خاکشير، گلگاوزبان، بومادران، بولاغ اوتی و ديگر گياهان و گلهای وحشی همراه با تنوع جانوری از قبيل خرگوش، روباه و گرگ از ديگر جاذبههای طبيعی روستا محسوب می شوند.
در روستای کاسين يک قلعه قديمی (قلعه بزرگ) موجود است که بيش از 150 سال قدمت دارد. اين قلعه در بافت قديمی روستا واقع شده است. همچنين دو مسجد با بيش از 50 سال قدمت از ديگر آثار اين روستا است.
مردم روستای کاسين آيينها و مراسم مذهبی را در ايام سوگواری محرم و اعياد دينی به جای مي آورند. مراسم چهارشنبهسوری و عيد نوروز و شب چله مطابق سنن رايج برگزار می شود. مراسم عروسی با شادمانی و ساز و بالابان عاشيقی همراه است.
بافت قالی به ويژه توسط زنان در روستا رايج است. قالی های توليدی اين روستا نقوشی متنوع و رنگبندی زيبايی دارند. برخی از گردشگران روستا، قالی های دستباف هنرمندان کاسين را به عنوان سوغاتی خريداری می کنند. گردشگران روستای کاسين می توانند عسل، سيب و قالی روستا را به عنوان سوغات برگزينند.
گرايش به پوشاک محلي در بين زنان و دختران روستا رواج دارد. پيراهن بلند گلدار و دامنهای چيندار که در زبان محلی «تومان و کؤينک» ناميده می شود، توسط دختران و زنان روستا استفاده می شود.
در روستای کاسين انواع غذاهای محلی از قبيل آبگوشت، انواع کباب، کوفته و انواع اش تهيه مي شود. انواع محصولات لبنی و عسل نيز از ديگر فرآوردههای اين روستا است که به عنوان غذا يا پيش غذا مورد استفاده قرار می گيرند.
قلعه کاسین
قلعه تاريخی اين روستا منسوب به قوم كاس هاست كه قبل از قوم ماد در اين منطقه می زيستند. نشانه های تمدن در حفاری های صورت گرفته كاملا مشهود است كه از جمله آنها وجود سيستم لوله كشی آب با كانالهای سفالين است.
قدمت قلعه کاسین متعلق به عصر مفرغ و هزاره اول پیش از میلاد است. طبق گمانه زنی ها، عمر تپه کاسین که این قلعه بر روی آن واقع شده بیش از عمر بنا و احتمالا به هزاره سوم پیش از میلاد میرسد.
مسیر دسترسی: روستای کاسين در 5 کيلومتری شهر ورزقان واقع و از اين شهر به سهولت قابل دسترسی است.