مسجد اسماعیل بیگ یادگاری از عصر صفوی

نویسنده:

سمیرا هادی

در تاریخ:

این مسجد از جاذبه های بناب،که در ضلع غربی میدان عالی قاپور یا همان مجموعه کهندژ بناب قدیم بنا شده، از لحاظ نوع معماری متعلق به عصر صفوی است. اما در این اثر نوشته یا لوحی که نام بانی و تاریخ ساخت آن بوده باشد، به چشم نمی خورد. گمان میرود که این نوشته ها در جریان تعمیرات و نقاشی های بنا مخدوش شده و از بین رفته است. لیکن چنانکه از نام مسجد برمی آید، بانی آن جزء شخص اسماعیل بیگ کسی نبوده است. با اینکه از شخصیت نام برده اطلاعی در دست نیست، اما می توان گفت او خویش آوندی نزدیگی با ( منصور بیگ ) که ظاهرا حاکم بناب و یا بیگلربیگی آذربایجان بوده و در کتیبه مسجد مهرآباد، نامی از او رفته، داشته است. شاید هم بعد از فوت نام برده به حکومت بناب رسیده و این بنا در عهد وی ساخته شده است. گفتنی است که احداث و مرمت اماکن مذهبی، توسط (بیگها ) در عصر صفوی امری رایج و معمول بوده است. چنانکه ( الحق بیگ ) از بیگهای مقتدر و با نفوذ دوره شاه عباس صفوی اقدام به ایجاد و بازسازی مصلایی در یزد می کند .

مسجد اسماعیل بیگ یادگاری از عصر صفویلازم به یادآوری است که القاب نظیر ( بیگ، خان سلطان ) در دوره صفوی بسیار متداول بوده و از سوی شخص شاه به افرادخاص که مصدر خدمات بزرگ و یا رؤسای طوایف بودند، اعطاء می گردید مثلا در ابتدای پادشاهی شاه اسماعیل اول حکام ایالت بزرگ مانند فارس، آذربایجان، هرات، بغداد . دیار بکر درجه (بیگی ) داشتند. معمولا (بیگ) به کسانی اطلاق می شد که در آینده می بایست به مقام امیری برسند.

مسجد اسماعیل بیگ یادگاری از عصر صفوی

معماری

این مسجد که به فاصله کمی از مسجد جامع بناب قرار گرفته یکی ازبناهای زیبا و مستحکم بناب به شمارمیرود که ازنقطه نظر ساختمان و همچنین ایوانی که درجلوی شبستان آن ساخته شده، یکی از آثار جالب دوران صفوی است. ایوان تا آنجا که ممکن بوده، پرشکوه و جالب بنا شده و چهار ستون چوبی آن دارای سرستون های زیبایی است که تا حدودی ایوان عالی قاپو و چهل ستون اصفهان را به خاطر می آورد. دیوارهای ایوان، تنها با آجرچینی ساده و خفته راسته تزیین گردیده است.دربالای در ورودی و طرفین آن، مجموعا پنج پنجره ارسی با شیشه های رنگین به چشم می خورد. با عبورازدر چوبی قدیمی، وارد کفشکن کوچکی می شویم که به وسیله نرده ای چوبین ازشبستان جدا می گردد. قسمت زنانه مسجد، بالکنی است که دربالای همین قسمت قرار دارد. برای ورود به این بالکن می توان از راه پله ای که درسمت غربی شبستان است، استفاده کرد .

شبستان مسجد دارای هشت ستون چوبی با سرستون های مقرنس زیبا و پایه ستون های سنگی است که سقف چوبی برروی آنها استوار شده است. فضای شبستان درکل ساده و تنها نمود تزیینی آن، شبکه بندی های پنجره و شیشه های رنگی آنها ست که به هنگام تابش آفتاب، به فضای داخل مسجد جلوه ای خاص می بخشد.مصالح اصلی مسجد را سنگ وآجر و چوب تشکیل می دهد. پیکره چوبی درون بنا از بهترین نوع چوب آرایش گرفته، هنوز در کمال نیرومندی و اقتدار پا برجاست و دست روزگار نتوانسته هیکل تنومند و چهره جذاب آن را فرسوده کند.

آدرس:آذربایجانشرقی، شهرستان بناب، خیابان شهید بهشتی

محصولات سفر

دیدگاه خود را بنویسید