منطقه حفاظت شده مند با وسعت ۴۶هزار و ۵۰۰هكتار با دو اكوسیستم آبی و خشكی در كنار بخش بردخون از توابع شهرستان دیر واقع در ۱۸۰كیلومتری جنوب شرقی بندر بوشهر قرار دارد.منطقه مند از جاذبه های بردخون،از سمت شمال به قریه زیرود و دلتای خور زیارت، از سمت جنوب به جزیره نخیلو، گرم و پوزه ماشه ، از سمت غرب به دماغه خان و از جانب شرق در امتداد جاده اصلی بردخون به سمت عسلویه به شهر بردخون و روستاهای بردخون کهنه ،شیبرم، مل سوخته، زیدون، نره کوه، مل گنزه محدود می‌شود.
مند منطقه‌ای جلگه‌ای كویری است كه دارای دو فصل زمستان نسبتا خشك و تابستانی گرم است.
چهار جزیره خان، تهمادون، نخیلو و ام‌الكرم به زیبایی منطقه حفاظت شده مند در سواحل زیبای خلیج فارس افزوده‌اند.
رودخانه زیبای مند پرآب‌ترین رودخانه استان بوشهر تنها منبع آبی تامین آب شرب حیات وحش منطقه یاد شده است.
میزان بارندگی از سمت شمال غرب منطقه به سمت جنوب شرق کاهش می یابد.این نکته به عنوان یک شیب زیست – محیطی اثرهای اکولوژیکی مشخصی رابرمنطقه اعمال می نماید.درقسمت شمال غربی منطقه در نقاطی که میزان شوری خاک زیاد می باشد تراکم و تنوع گونه های گیاهی پایین است، اما در نقاطی که شوری خاک کاهش می یابد، تراکم و تنوع پوشش گیاهی افزایش می یابد به نحوی که در قسمت شمال غربی منطقه در برخی نقاط سیمای چمنزار را تداعی می‌کند.تغییر سیمای پوشش گیاهی در امتداد شیب رطوبتی از سمت شمال غرب به سمت جنوب شرق با تبدیل ریختار جنگلی شمال منطقه به ریختار بوته زار و در نهایت به زون فاقد پوشش گیاهی تبدیل می شود.
پوشش‌مناسب گیاهان‌نادری چون‌انوكنمون سودامبولیس،دامبارنكیما، هالوكاریس، ساریكورینا، و درختان حرا، گز، كهورپاكستانی و كنار و ساحلی بودن این منطقه مكان زیست و مهاجرت انواع پرندگان، آبزیان، خزندگان و حیوانات را فراهم كرده است.
لاك پشت دریایی نوك عقابی،خزنده‌ای با بیش از ۱۵۰میلیون سال سابقه پیدایش از نادرترین نوع لاك پشت‌های دنیااست كه بیش از انواع دیگر لاك پشت‌ها، نسل آن در خطر انقراض است اما منطقه حفاظت شده مند محل تخم‌گذاری و تكثیر نسل این لاك پشت است. منطقه حفاظت شده مند از دیر باز زیست گاه مهم آهو بوده كه در دسته‌های كوچك و بزرگ، زیبایی طبیعت این منطقه را دو چندان كرده‌اند. انواع دیگری از حیوانات شامل خرگوش، روباه، گراز، كفتار، گرگ و جوجه تیغی نیز به وفور در منطقه حفاظت شده مند به چشم می‌خورند. گونه‌های مختلف پرندگان بیش از هر چیز دیگری حیات وحش منطقه مند را زیبا كرده طوری كه بیش از ۶۰گونه پرنده مهاجر و بومی درمند بسر می‌برند.
باكلان، اگرت ساحلی، فلامینگو، چكاوك، ماهی خورك، زنبورخوار،دراج، پرستوی دریایی و نمونه‌های متعدد دیگری از پرندگان مند را مملو از آواز زیبای خود كرده‌اند. یكی از پرندگان بسیار با ارزش و زیبای طبیعت درنا است كه از اواخر فصل پاییز تا اوایل فروردین را در منطقه مند می‌گذراند. زیباترین صحنه‌های حیات وحش منطقه حفاظت شده مند مربوط به ده‌ها هزار پرستوی كاكلی كوچك و بزرگ دریایی است كه در جزایر منطقه حفاظت شده مند و بر روی شن‌های داغ ساحل تخم‌گذاری می‌كنند. منطقه حفاظت شده مند از جاذبه‌ها گردشگری با ارزش كشور است كه نقش مهمی در حفظ و نگهداری نسل انواع پرندگان و حیوانات و آبزیان كشور دارد.
موقعیت عمومی منطقه
این منطقه از نظر جغرافیایی در جنوب ایران و در 180 كیلومتری جنوب شرقی استان بوشهر در منطقه جلگه ای – كویری در كنار بخش برخون از توابع شهرستان دیر در 27 درجه و 15 دقیقا تا 28 درجه و 45 دقیقه عرض شمالی و 51 درجه و 15 دقیقه تا 51 درجه و 35 دقیقه طول شرقی واقع گردیده است .
پوشش گیاهی
پوشش گیاهی منطقه حفاظت شده مند شامل 2 بخش می باشد :
1-شوره زارهای ساحلی كه پهنه های پوشیده از گیاهان علفی ،بوته ای یا درختچه ای در مجاورت آب های شور می باشد .
2- شوره زارهای موسوم به درون منطقه ای كه پوشش نسبتاً مشابهی با اراضی شور ساحلی دارد .
حیات وحش
بیشترین تنوع جانوری مهره دار خشکی زی منطقه را پرندگان دارند که تاکنون 120 گونه در منطقه شناسایی شده است. برخی همچون خروس کولی دشتی، بالابان، هوبره، بحری و عقاب طلایی از پرندگان بسیار ارزشمند این منطقه محسوب می گردند.از رده پستانداران نیز تاکنون 18گونه شناسایی شده اند که از آنها می توان به :
آهو(بالغ بر 600 راس) ،گربه وحشی ، گراز ، خرگوش ، کفتار وروباه شنی اشاره نمود. لاکپشت نوک عقابی ، لاکپشت سبز ، بزمجه دشتی ، سوسمار خاردم و ماردریایی نمونه های شاخصی از 18گونه خزنده این منطقه می باشند.
جاذبه های اکوتوریستی
دارای جاذبه های طبیعت گردی بوده بدلیل عدم اطلاعات كافی و نبودن زیرساخت ها در حال حاضر میزان جذب توریست امكان پذیر نیست .
وضعیت عمومی اقتصادی اجتماعی
حاشیه نشینان این منطقه اكثرا شغل صیادی ،دامداری و كشاورزی دارند
تعارضات مهم منطقه
-استقرار تاسیسات گازی پارس شمالی در مجاور منطقه
2- مشکلات ناشی از فعالیت اهالی روستاهای منطقه
3-عدم وجود سیل بند و یا عوارض طبیعی نظیر پناهگاه
تجهیزات و امکانات
ساختمان پاسگاه محیط بانی( دارای آب ، برق ، تلفن ) – سیستم رادیویی بیسیم – خودرو صحرایی – موتورسیكلت – تجهیزات انفرادی محیط بانی ( كوله پشتی ، دوربین چشمی ، كیسه خواب ) – موقعیت یاب دستی – موتور برق – تراكتور – رایانه و اینترنت
