موزهٔ سینمای ایران یکی از موزه های استان تهران است که در باغ تاریخی فردوس تاسیس شده است.
موزه سینمای ایران از جاهای دیدنی تهران،با هدف جمع آوری، صیانت و به نمایش گذاشتن میراث سینمای کشور در شهریور ماه سال ۱۳۷۳ و با همت شرکت توسعه فضاهای فرهنگی شهرداری تهران شروع به کار کرد. در این راه هنرمندان بسیاری تلاش های انکار ناپذیری کردندو هنرمندانی همچون عزت الله انتظامی، عباس کیارستمی و…
چهار سال بعد، یعنی در سال ۱۳۸۱ و با حضور رئیس جمهور وقت ایران آقای خاتمی، موزه سینما به عمارت باغ فردوس تهران انتقال یافت.
حکایت باغ فردوس
این باغ در زمان محمد شاه قاجارساخته شده است و ساختمان آن کاخ شکارگاه وی بود. این باغ و عمارت در گذر زمان چند بار رو به ویرانی نهاد و دست به دست چرخید، تا اینکه در سال ۱۳۱۶ شمسی بخش فعلی عمارت به دستور علی اصغر حکمت، وزیر معارف وقت خریداری و عمارت آن بازسازی شده و بعنوان مدرسه مورد استفاده قرار گرفت. در سال ۱۳۳۶ شمسی باغ فردوس بین وزارت آموزش و پرورش و شهرداری تقسیم شد. در این هنگام بنیاد فرح پهلوی باغ فردوس را از شهرداری خریداری و پیرو تصمیمی که مبنی بر احیاء باغ فردوس برای برگزاری جشن های فرهنگ و هنر در این مکان گرفته شده بود مرمت باغ به سازمان رادیو و تلویزیون ایران سپرده شد. در این دوران این باغ مرکز فعالت های هنری گردید و پس از انقلاب نیز در سال ۱۳۵۸ زیر پوشش وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی درآمد و به عنوان مرکز آموزش فیلمسازی از آن استفاده می شد و بالاخره در سال ۱۳۸۱ به عنوان موزه سینما مورد بهره برداری قرار گرفت.
مساحت باغ فردوس ۲۰ هزار متر مربع و مساحت عمارت آن ۱۰۰۰ متر مربع، شامل سه و نیم طبقه است. شیب زمین آن از شمال غربی به جنوب شرقی است و تندی این شیب به حدی است که کف طبقه اول بنا با قسمت جنوبی باغ و سقف آن با قسمت شمالی باغ هم سطح است.
این موزه از بخش های مختلفی تشکیل شده است که به اختصار به معرفی آن ها می پردازیم.
تالار آغازگران:از نام این تالار پیداست که در آن با اولین تصویربرداری های تاریخ سینمای کشور رو به رو خواهیم شد. نخستین تجهیزات تولید فیلم و تصاویری از نخستین فیلم سازان ایران، از جمله ارزشمندترین مجموعه های این تالار هستند.
تالار معاصران:تصاویر پرتره بیشتر از ۷۰۰ کارگردان، بازیگر، صدابردار و فیلمبردار، آهنگساز و … در این تالار قرار دارند. علاوه بر آن نمونه های برجسته ای از طراحی های صحنه و لباس نیز در جا قابل مشاهده اند. غرفه های اختصاصی عزت الله انتظامی، ساموئل خاچیکیان، پوران درخشنده، رخشان بنی اعتماد، داریوش مهرجویی و چند بازیگر مطرح دیگر کشور از دیگر زیبایی های این تالار است.
تالار افتخارات و جوایز بین الملل:نخل طلایی کن، شیر ونیز، خرس برلین و دیگر جوایز جهانی سینمای ایران در اینجا گرد هم آمده اند. تماشای پوسترهایی از فیلم های ایرانی راهیافته به جشنواره های جهانی از دیگر مشخصه های این تالار است.
نمایشگاه سینمای کودک و نوجوان:تصاویری از بازیگران و دست اندرکاران سینمای کودک در این تالار، شما را به دوران کودکیتان خواهند برد.
نمایشگاه سینمای دفاع مقدس:تصاویر فیلم ها، بازیگران، کارگردانان و عوامل اصلی فیلم های جنگی کشور، در این قسمت قرار گرفته اند.
تماشاخانه:در این بخش تلاش شده است تا سینماهای دهه ۳۰ و ۴۰ کشور شبیه سازی گردند. تماشای نخستین تصاویر سینمای ایران از روی صندلی های چوبی سینما مایاک شما را به بیش از صد سال قبل می برند.
شاه نشین عمارت (غرفه علی حاتمی):کافیست از بخش تماشاخانه به شاه نشین عمارت وارد شوید تا علی حاتمی را پشت میز تدوین فیلم حاجی واشنگتن به همراه عزت الله انتظامی بازیگر نقش اول آن مشاهده کنید.
تالار نام آوران سینمای ایران:تالار کاملا تاریک است. ناگهان نور فلاش عکاسان و صدای تشویق حضار تالار را روشن و پر هیاهو می کند. در این تالار نام آوران سینمای کشور را خواهید دید.
نمایشگاه صدا و دوبله:ابزارهای قدیمی صدابرداری، غرفه علی کسمایی (پدر دوبله ایران) و لحظاتی از نخستین فیلم های دوبله شده در اینجا در انتظار شما هستند.
خانه فرهاد:یادگارهایی از وسایل شخصی، سازهای او و کتابهایش در فضایی که صدای دلنشین فرهاد پخش می شود، قرار گرفته اند.
کافه سینما:کافه سینما در قسمت غرب عمارت، بالای بنای سالن سینماتوگراف برای استفاده عموم دایر است. این کافه دو محوطه باز (محوطه پالت و تراس آفتاب – مهتاب) و یک سالن بسته دارد و از ۸ صبح تا ۱۲ شب آماده پذیرایی از بازدیدکنندگان است.
مسیر دسترسی
برای رسیدن به موزه سینما می توانید در خط یک مترو به ایستگاه تجریش رفته و پس از خروج از ایستگاه در میدان تجریش، با ۱۵ دقیقه پیاده روی در خیابان ولیعصر به سمت جنوب، به عمارت باغ فردوس و موزه سینما برسید، یا اینکه این مسیر را با تاکسی یا بی آر تی طی کنید.
اگر قصد استفاده از بی آر تی را دارید می توانید از اتوبوس های مسیر تجریش – راه آهن استفاده کنید و در ایستگاه باغ فردوس از اتوبوس پیاده شده و به موزه سینما بروید.