بنر هدر

هفت تپه محوطه ای باستانی در استان خوزستان

نویسنده:

سمیرا هادی

در تاریخ:

هفت‌تپه یک محوطه باستانی در استان خوزستان ۱۵ کیلومتری جنوب شرقی شهر شوش واقع شده و مجموعه‌ای از تپه‌های باستانی‌است که شهر تیکنی یا کابناک از تمدن ایلام را درخود جای داده‌است.

هفت تپه محوطه ای باستانی در استان خوزستان

گستردگی این محوطه باستانی به مراتب باعث جلب توجه کاوشگران مختلف قرار گرفته‌است.بنابر نظریه‌ هایی، این شهر از مراکز مهم سیاسی در زمان حکومت ایلامیان و پادشاهی تپتی ‌آهار در سده پانزده پیش‌ از میلاد بوده ‌است که پس ‌از ویرانی آن، شهر شوش به مرکز قدرت تبدیل شد، هرچند هنوز مدرک محکمی برای اثبات آن بدست نیامده ‌است.

کاوش های فرانسویان در شوش، تمدن ریشه داری را در جنوب غربی ایران آشکار ساخت. پیدایش نوشته هایی به خط میخی و زبان های سومری، اکدی و ایلامی نشان داده است که ایلام، فرهنگی متشکل از سرزمین های اوان، شیماشکی، انشان و شوشان بوده است.برای اولین بار درنوشته های قرن ۲۶ پیش از میلاد به ایلام اشاره شده است. آنچنان که شواهد تاریخی نشان می دهد زوال و نابودی این تمدن دیرینه در قرن هفتم پیش از میلاد به دست آشوربانی پال، پادشاه آشور اتفاق می افتد.

هفت تپه محوطه ای باستانی در استان خوزستان

عملیات کاوش محوطه، با نمایان شدن یک طاق آجری هنگام ساخت جاده شرکت کشت و صنعت نیشکر هفت تپه، در سال ۱۳۴۴ خورشیدی به سرپرستی دکتر عزت اله نگهبان آغاز شد و تا سال ۱۳۵۷ ادامه یافت. در این مدت با انجام چهارده فصل کاوش مداوم، آثار معماری ارزشمندی بدست آمد.در برپایی ساختمان های شهر علاوه بر خشت و آجر از مصالحی چون گچ، قیر طبیعی و ملات های گلی استفاده شده است. آثار معماری مکشوفه در منطقه هفت تپه شامل مجموعه آرامگاه ها و چند مجموعه بزرگ دیگر است.این مجموعه در شمالی ترین بخش محوطه حفاری شده، قرار دارد که در آن دو آرامگاه آجری با طاق هلالی کشف شدند.در آرامگاه بزرگتر سکویی ایجاد شده بود که توسط دیوارچه کوتاهی به سه بخش تقسیم می شد.در هر یک از این بخش ها بازماند ه های اسکلت های انسانی قرار داشتند.وضعیت قرارگیری اسکلت ها نشان دهنده این است که دفن همه مردگان در این آرامگاه یک زمان نبوده است.در آرامگاه کوچکتر که در بخش غربی واقع است، تعداد بیست و سه اسکلت انسان بصورت منظم کنار یکدیگر قرار داشتند. این مسئله حاکی از تدفین همزمان این مردگان می باشد. هنوز بدرستی دلیل مرگ همزمان این اشخاص و تدفین جمعی آنها مشخص نیست.

هفت تپه محوطه ای باستانی در استان خوزستان

در ادامه کاوش های محوطه هفت تپه، پس از مجموعه آرامگاه ها، بازمانده دو صفه بسیار بزرگ خشتی مشخص شده که در مجاورت آنها اتاق ها و سالن های متعددی قرار داشته اند. این حجم های توپر از هزاران خشت خام و ملات گلی ایجاد گردیده و در دوران آبادانی، ارتفاع آنها حداقل تا ۱۵ متر تخمین زده می شود.امروزه در برخی قسمت ها، ارتفاع بخش های باقیمانده از ۱۴/۵متر متجاوز است. طبق بررسی های انجام گرفته کاربری آنها احتمالاً مربوط به بناهای آئینی می باشند.در ساختمان شماره یک، چند اتاق بصورت پیوسته به یکدیگر قرار داشتند که به دلیل کشف مواد اولیه و همچنین وجود یک کوره بزرگ در جلوی آنها، کارگاهی جهت تولید اشیاء فلزی و سفالی بوده اند که بخشی از اشیاء کشف شده در محوطه باستانی هفت تپه در موزه این منطقه نگهداری می شود.

تهدیدات

متاسفانه گسترش و توسعه فعالیت ‌های کشاورزی، صنعتی و زیر بنایی همیشه تهدیدی برای تخریب تپه ‌ها و محوطه ‌های باستانی بوده است.

موقعیت مکانی

محوطه باستانی هفت تپه در بخش جنوب شرقی شهرستان شوش و در فاصله ده کیلومتری آن واقع شده است.این محوطه از جاذبه های تاریخی شوش،از مرکز استان (اهواز) صد کیـلومتـر و از چغازنبیل ۲۳ کیلومتر فاصله دارد.

موزه هفت تپه

برای نگهداری اکتشافات به عمل آمده و همچنین تحقیق و ساماندهی فعالیت‌های باستان شناسی، موزه ای با این نام در این مکان ساخته شده‌است و موزه هفت تپه حاوی اکتشافات فوق الذکر است.

محصولات سفر

دیدگاه خود را بنویسید