پناهگاه حیات وحش میاندشت زیستگاه های یوزپلنگ و آهو

نویسنده:

سمیرا هادی

در تاریخ:

پناهگاه حیات وحش میاندشت منطق های استپی و دشتی در جنوب شرقی شهرستان جاجرم استان خراسان شمالی است.این پناهگاه از قدیمیترین مناطق تحت نظر سازمان حفاظت محیط زیست است که از سال ۱۳۵۲ مورد حفاظت قرار گرفته و از مناسب ترین زیستگاه های یوزپلنگ و آهو در کشور به شمار میرود.این منطقه مثل تمام زیستگاه های دشتی و مرتعی کشور، آسیب زیادی بر اثر شکار غیرمجاز و چرایبی رویه دامها دیده است، به طور یکه تعداد آهوهای آن از ۸ هزار راس در دهه ۵۰ به حدود ۳۰۰ راس  اهش پیدا کرده؛ با این حال ارزش زیست محیطی و تنوع ک منظیر گیاهی و جانوری خود را تا حدی  حفظ کرد ه است.یکی از قدیمی ترین مناطق چهار گانه به شمار میرود که از سال ۱۳۵۲  تحت حفاظت قرار داشته است.پناهگاه حیات وحش «میاندشت» از جاذبه های جاجرم،در اطراف استان خراسان، بین ۳۷/۵۶ عرض جغرافیایی و ۲۵/۵۶ طول جغرافیایی، واقع شده و مساحت آن در حدود ۸۴ هزار و ۴۳۵ هکتار است.

منابع آبی

پناهگاه حیات وحش میاندشت دارای ۶ چشمه دائمی می‌باشد که عبارتند از چکو، ساتلمیش، گرداب، شیرعلی، چشمه خانی و چشمه‌نی که همگی دارای آب نسبتا شیرین هستند.تانکرهای ثابت فایبرگلاس شامل ۵ تانکر ۶ هزار لیتری نصب شده در زمین که به وسیله تانکر سیار آبرسانی می‌گردد در قلعه چه، یار قلی، دو شاخ، دهنه غلام آباد و بلند بیز نصب گردیده‌اند.وجود رودخانه فصلی کال شور تا حدی از مشکل کم آبی منطقه کاسته است.

 پوشش گیاهی

تاکنون ۱۲۰ گونه گیاهی  از جمله بابونه سفید ، خارشتر کاکوتی ، اشنیان ، اسپند ، گل جالیزی ، درختچه های گز و طاق ، شور، زنبق، درمنه و… شناخته شده است .

پناهگاه حیات وحش میاندشت زیستگاه یوزپلنگ آسیایی

 حیات وحش

یوزپلنگ ، آهو قوچ و میش ، تشی ، گرگ ، روباه ، شغال ، گربه وحشی ، کفتار ، گراز، سارگپه، سلیم شنی ، چکچک ، چاخ لق ، هوبره ، جغد کوچک ، سنگ چشم خاکستری ، دم سرخ ، کوکر شکم سیاه ، غراب ، مار شاخدار ( افعی ) ، تیر مار ، بزمجه ، لاک پشت آسیایی  و… میباشد .

یوز پلنگ میاندشت

میاندشت اکنون تنها زیستگاه دشتی و عادی یوزپلنگ آسیایی است. با توجه به اینکه از دهه ۱۳۶۰ هیچ گزارش مستندی از مشاهده یوز در این منطقه به ‌دست نیامده بود و همچنین بدلیل کاهش بسیار شدید جمعیت آهوهای منطقه چنین تصور می ‌شد که این حیوان در این منطقه منقرض شده باشد. اما از سال ۱۳۸۲ چندین بار از یوزهای بالغ و توله در این منطقه تصویربرداری شده و گزارش‌ های مستندی از مشاهده آن در دست است.همچنین تحقیقات انجمن یوزپلنگ ایرانی نشان می‌ دهد که نسل یوزپلنگ در این منطقه هیچگاه منقرض نشده بود. در دو دههٔ اخیر حداقل ۴ یوز در این منطقه کشته شده‌اند.
مرکز تحقیقات یوزپلنگ آسیایی در شرایط نیمه‌ طبیعی از سال ۱۳۸۸ در این منطقه فعالیت خود را آغاز کرده ‌است. در این مرکز یک یوز جوان به نام کوشکی (متولد ۱۳۸۵ یا ۱۳۸۶) در یک محوطه فنس‌ کشی ۱۲ هکتاری نگهداری شده و غذای اصلی آن با خرگوش‌ های زنده ‌گرفته از طبیعت تأمین می‌شود.

پناهگاه حیات وحش میاندشت زیستگاه یوزپلنگ آسیایی

تعارضات و تهدیدهای منطقه

در حال حاضر مهمترین مشکل منطقه چرای بیش از ظرفیت دام و شکار غیرمجاز است.

مسیر دسترسی

این منطقه از طریق راه آسفالته جاجرم به ایستگاه راه آهن جاجرم و همچنین راه آسفالته دشت جوین به جاجرم و راه شوسه جاجرم به سنخواست قابل دسترسی می ‌باشد.

محصولات سفر

دیدگاه خود را بنویسید