اگر علاقمند به تاریخ هستید و در عین حال طبیعتگردی را دوست دارید و نمیخواهید از شهر خارج شوید و هزینه زیادی بکنید، بازدید از کاخ سعدآباد یکی از بهترین پیشنهادات گشت و گذار در شهر تهران است.مجموعهای که برگی مهم از تاریخ معاصر را در بر دارد و در عین حال، در هر فصل از سال طبیعتی متفاوت را برای شما نمایش میدهد و این از جذابیتهای بازدید از این کاخ است.
کاخ سعدآباد از جاهای دیدنی تهران،مجموعهای به وسعت 110 هکتار در کوهپایه های توچال و دره دربند، در شمال تهران است.قدیمیترین کاخ این مجموعه کوشک احمدشاهی است.
این مجموعه که رودخانه دربند را در میان خود دارد، در ارتفاع ۱۸۰۰ متری سطح دریا جای گرفته است و از شمال با رشته کوه البرز، از شرق با گلابدره، از غرب با ولنجک و از جنوب با تجریش پیوند دارد.
دیدنیهای سعدآباد
کاخ سعدآباد دیدنیهای زیادی دارد و برای گشت وگذار کامل در آن تقریبا ۴ تا ۵ ساعت زمان لازم دارید. اولین جاذبه سعدآباد محوطه زیبای آن است که درختان سر به فلک کشیده خیابانهای مجموعه را احاطه کردهاند و صدای پرندگان از لابهلای آنها به گوش میرسد. رودخانهی جعفرآباد از میان کاخ میگذرد و کاخهای ییلاقی در کنار رودخانه ساخته شدهاند.وجود رودخانه و اقلیم کوهپایهای سبب به وجود آمدن پوشش گیاهی متنوع در این مجموعه شده است. در حال حاضر ۷۵۰۰ درخت ارزشمند مجموعه پلاک ثبتی دارند و یک نمونه از گونه گیاهی دارای تابلوی توضیحات است. این باغ زیستگاه چندین گونه جانوری هم هست.
برای ورود به هر کدام از مجموعه موزههای سعدآباد باید بلیت تهیه کنید. در هنگام ورود به مجموعه نقشه راهنما را دریافت کنید که موقعیت هرکدام از کاخها در آن مشخص شده و با توجه به علاقهمندیتان بلیت موزههای موردنظر را خریداری کنید.
بخشهای مختلف مجموعه سعد آباد
کوشک اسود
«کوشک اسود» که به دلیل کاربرد سنگ مرمر تیره «کاخ سیاه» نیز نامیده شده است، در جنوب سعدآباد جای دارد. ساخت کاخ اسود در سه طبقه و با سنگ مرمری که از ولیآباد چالوس آورده شده، ساخته شده است. پس از انقلاب اسلامی، کاخ اسود در سال 1364 به نام موزه هنرهای زیبا بازگشایی شد. در این سازه آثاری از هنرمندان ایرانی مانند سهراب سپهری، حسین کاظمی، ناصر اویسی، حسین محجوبی، فرامرز پیلارام، حسین زنده رودی، پروانه اعتمادی، نصرالله افجهای و ابوالقاسم سعیدی و هنرمندان جهانی مانند سالوادور دالی، جان فردریک هرینگ، پیتر گراهام، ایوان شیشکین، فرانسوا موزن و ژول برتون به نمایش گذاشته شده است. در کنار اینها، آثار هنری از دوران پادشاهی صفوی، افشار، زند و قاجار نیز دیده می-شود.
موزه اسناد
کوشک گارد جاویدان که امروزه موزه آلبوم های سلطنتی و اسناد سعدآباد نامیده می شود، نگهدارنده انباری از اسناد و تاریخ خود کاخ سعدآباد در دوران پادشاهی پهلوی است. این کوشک با 480 متر چهارگوش، دارای یک اشکوب و زیرزمین و 9 اتاق و 2 تالار است.
کاخ موزه ملت
کاخ موزه ملت، کوشکی با نمای سفید به وسعت 5000 متر مربع است که در سالهای 1310 تا 1315 خورشیدی با نمایی از مهندسانی همچون خرسندی، طاطاووسیان و بوریس روسی و گچ بری هایی از عبدالکریم شیخان، رضا ملائکه، حسین کاشی و غلامرضا پهلوان ساخته شد. این کوشک که کاخ سفید نیز نامیده می شود، 54 بخش دارد. دفتر کار شاه، فرش های دستبافت ایرانی، نگارگری دیواری یونان باستان، درخت خرمای سیمین و گلدان زرین این سازه را زیباتر ساخته است.
موزه هنر ملل
موزه هنر ملل در کاخ سفید سعدآباد کارهایی از هنرمندانی همچون سهراب سپهری، لیلی متین دفتری، ایران درودی، حسین زنده رودی، بهجت صدر، مسعود عربشاهی، معصومه سیحون، پرویز تناولی، برنارد بوفه، هربرت بایر، فرناند لژه، مک آووی، مارک شاگال، سزار بالداچینی، یاکوف آگام را در خود جای داده است.
موزه استاد فرشچیان
موزه استاد فرشچیان هم از دیگر بخشهای مجموعه سعدآباد است که آثار این استاد برجسته نقاشی سنتی ایرانی در آن به نمایش درآمده است.
موزه استاد حسین بهزاد
موزه استاد حسین بهزاد در بنایی که در گذشته کاخ ولیعهد نامیده میشد برپا شده است. در سال ۱۳۷۱ فرزند استاد حسین بهزاد که برجستهترین نگارگر ایرانی است حدود ۲۹۰ قطعه از آثار او را در اختیار سازمان میراث فرهنگی قرار داد. این سازمان کاخ ولیعهد را به عنوان موزه استاد حسین بهزاد برگزید و در صدمین سالگرد تولد وی موزه بازگشایی شد.
موزه سلاح های دربار
کاخ غلامرضا پهلوی امروزه به نام موزه سلاح های دربار، ساختمانی در شمال سعدآباد است. بیش از 110 سلاح گرم از گونه شکاری، جنگی، کمری و افزارهایشان از کارخانه های اسلحهسازی همچون رمینگتون، وینچستر، اسپرینگ فیلد، برنو، به ویژه نخستین سلاح های کارخانه ارتش شاهنشاهی در این موزه نگهداری می شود.
کاخ سبز
کاخ سبز یا موزه سبز، نخست به دست علیخان والی و سپس رضاشاه پهلوی و با معماری میرزا جعفرخان معمارباشی ساخته شد. در نمای این سازه از سنگهای سبز خمسه زنجان بهره برده شده و با کاربرد سرب نیز بهبود یافته است و دارای آینه کاری، گچبری، سنگ تراشی و خاتم کاری است. وسعت زیرساخت این کوشک 1203 متر مربع و 2 طبقه است. بخش نخست پله درگاهی، اتاق انتظار، اتاق کار، تالار آیینه، اتاق خوراک خوری ویژه و اتاق خواب را در بر دارد و بخش دوم، زیرزمینی برای پذیرایی مهمانان خارجی شامل اتاق پذیرایی، 2 اتاق خواب و اتاق خوراک خوری است.
کاخ شمس
کاخ شمس پهلوی در سال های 1314 تا 1318 خورشیدی ساخته شد. وسعت کوشک شمس نزدیک به 2600 متر مربع است، با دو طبقه و یک زیرزمین که پس از رفتن شاهدخت به مهرشهر کرج در سال 1342 خورشیدی اشیا گرانبهایی همچون هدایای خارجی دربار پهلوی در آن نگهداری می شد. پس از انقلاب اسلامی، کاخ شمس یک بار موزه مردم شناسی شد و پس از آن موزه تاریخ معاصر و بار دیگر موزه پوشاک سلطنتی شد.
موزه برادران امیدوار
کالسکه خانه و استراحتگاه سورچی ها در بخش شمالی سعدآباد جای دارد که یک سازه قاجاری با نمای آجر قرمز و گچ بری است. امروزه این سازه موزه برادران امیدوار است که از 1333 تا 1343 خورشیدی سفری به 5 قاره و 99 کشور با 2 موتورسیکلت مچلس و سپس یک خودرو سیترون به انجام رساندند.
موزه خط و کتابت میرعماد
این موزه، در بخش مرکزی مجموعه سعد آباد، قرار دارد. بنای این موزه، به دلیل شباهت به ساختمان های اواخر دوره قاجار و اوایل دوران پهلوی، به معماری دوره انتقال تعلق دارد. ساختمان موزه، دو طبقه دارد، که محل سکونت دو تن از فرزندان شاه (فرحناز و علیرضا) بود. پس از انقلاب ایران، ساختمان مذکور، به نمایش آثار خطی، اختصاص یافت، که سرانجام در سال 1376 خورشیدی، به نام مشهورترین استاد خوشنویسی قرن ۱۱ هجری قمری، یعنی میرعماد حسنی، تغییر نام یافت.
ساختمان موزه شامل دو بخش مجزا است كه در طبقه اول خطوط قبل از اسلام و بخشی از خطوط اسلامی به نمايش در آمده است. در طبقه دوم موزه ميرعماد خطوط تعليق – نستعليق و شكسته نستعليق قرون 9 الی 13 ه.ق قرار دارد.
موزه آب
دفتر رییس تشریفات کاخ سعدآباد امروزه موزه آب است و در جنوب شرقی کاخ سبز جای دارد. این سازه زمینی به وسعت 2640 متر مربع و 2 زیرساخت درون آن دارد. در این موزه تاریخ روشها، افزارها و دستآوردهای نگهداری و پخش آب در تاریخ ایران نمایش می یابد.
موزه ظروف سلطنتی
موزۀ ظروف سلطنتی در شرق مجموعۀ فرهنگی تاریخی سعدآباد قرار دارد. این بنا به دستور رضاشاه برای اشرف (خواهر دوقلوی شاه) بین سالهای 18 – 1315 ساخته شد. به دستور اشرف پهلوی از سال 1350 فضای داخلی و خارجی این بنا مورد بازسازی قرار گرفت و در محدوه ای به مساحت 2600 متر مربع با زیر بنای 1800 متر مربع در دو طبقه توسعه و تغییر یافت و طراحی داخلی آن با حضور طراحان و متخصصین خارجی، به سبک فرانسوی طراحی و نمای خارجی آن که از سنگ تیشه ای بود به سنگ مرمر سفید تبدیل شد.
در حال حاضر در این موزه بیش از 500 قطعه ظروف و اشيائ تزتينی در پنج سالن در دو طبقه به نمايش در آمده و در حال توسعه فضای نمایشگاهی و اشیاء به نمایش درآمده می باشد. اغلب این ظروف مربوط به کارخانجات معتبر دنیا نظیر لیموژ، سور، باواریا، رزنتال و … می باشد. ظروف به نمایش درآمده به سه دسته ظروف قاجار، پهلوی دوم و ظروف اهدايی می باشند که در شرايط و مناسبتهاي مختلف خریداری و یا به پهلوی دوم و خانوده اش اهدا شده است.
ساختمان جمهور (کاخ ملکه مادر)
این کاخ، در دوران پهلوی، محل آخرین سال های زندگی رضا شاه، قبل از تبعید به جزیره موریس، و محل زندگی مادر شاه (تاج الملوک) تا دوران انقلاب ایران، بوده است. این کاخ، در حال حاضر، در اختیار نهاد ریاست جمهوری ایران، و مخصوص اقامت مهمانان ویژه دولت ایران می باشد، و به این جهت، به ساختمان جمهور مشهور گردیده است.این کاخ، در حال حاضر غیرقابل بازدید، برای عموم می باشد.
موزه اتومبیل های سلطنتی
اتومبیل های سلطنتی مورد استفاده خاندان پهلوی که پس از فروپاشی آن تاکنون بلا استفاده بوده و در واقع به دست فراموشی سپرده شده بودند، اکنون پس از 31 سال، بعد از آنکه مورد بازسازی قرار گرفتند در قالب اولین موزه اتومبیل های سلطنتی در معرض بازدید قرار می گیرند.
دسترسی به کاخ سعدآباد
برای رسیدن به سعدآباد اگر از اتومبیل شخصیتان استفاده میکنید باید از میدان تجریش به خیابان سعدآباد و از آنجا به خیابان افراز و سپس خیابان طاهری بروید و از طریق ورودی غربی به کاخ وارد شوید. اگر با وسایل نقلیه عمومی میخواهید به کاخ برسید باید از طریق مترو، اتوبوس یا تاکسی خود را به میدان تجریش رسانده و از آنجا مسیری که گفتیم را برای رسیدن به سعدآباد طی کنید. مجموعه سعدآباد بسیار بزرگ است و داخل آن اتومبیلهای ون برای کسانی که میخواهند مستقیم به کاخها برسند تدارک دیده شده. پس اگر اهل پیادهروی نیستید خیالتان راحت باشد.
زمان بازدید:
ساعت کار بخش اداری مجموعه: 8 تا 16:15
ساعت کار موزه ها در نیمه اول سال از ساعت 9 تا 18:30, ساعت کار گیشه فروش بلیت ورودی موزه ها 9 تا 17:30
در نیمه دوم سال از ساعت 9 تا 17:30 و فروش بلیت از ساعت 9 تا 16:30
آدرس مجموعه فرهنگی تاریخی سعدآباد
درب زعفرانیه : خیابان ولیعصر – خیابان شهید فلاحی ( زعفرانیه ) – انتهای خیابان شهید کمال طاهری – مجموعه فرهنگی تاریخی سعدآباد
درب دربند : میدان تجریش – خیابان شهید جعفری – ضلع جنوبی میدان دربند – مجموعه سعدآباد
پست الکترونیکی : www.sadmu@sadmu.com
شماره تماس : 22752031
