گنبد کبود یکی از زیباترین جاذبه های تاریخی مراغه است.پهلوهای برج گنبد کبود دارای طاق نماها، حاشیهکاریها و دندانههای جذابی است که چشم بینندگان و گردشگران شهر مراغه را به سوی خود خیره میکند. در نمای این برج تکه های کاشی بسیار نفیسی همانند نگین در میان ردههای آجرچینی نشانده شده که نسبت کاشی به آجر آن بسیار کم است، همین عامل باعث زیبایی و جذابیت مجموعه تاریخی شده است.
برج گنبد کبود مراغه ده ضلعی است که هر ضلع گنبد، بیش از شش متر مساحت دارد که از بناهای مربوط به دوره سلجوقیان و ایلخانیان محسوب میشود. تزیینات به کار رفته در بنای این برج تاریخی مراغه به راستی که در مقایسه با سایر بناهای دوره سلجوقیان و ایلخانان مغول کم نظیر است. در قسمت فوقانی هر طاق نمای گنبد کبود مراغه سه ردیف مقرنس دیدهمیشود که کاشیهای فیروزهای رنگ آن، تقریبا به همان ترتیبی که بر تمام سطوح نمای خارجی دیوارها به کار رفته است، در این قسمت نیز آذین شدهاند. شاید برایتان جالب باشد که بدانید گنبد کبود از نظر ترکیب کلی مشابه سایر مزارهای موجود در مراغه است، به این معنی که مرکب از شبستانی است مرتفع، بر زیر بنایی که از سنگ ساخته شده و سردابی در میان دارد.
کتیبهای که در داخل شبستان بالایی، گلوگاه گنبد را دور میزند با خط ریحان بر نوار پهنی از گچ سفید، گچبری شده است که حکایت از ذوق هنرمندان آن دوره دارد.
در سرداب عمارت گنبد کبود مراغه سنگ یکپارچهای وجود دارد که در دیوار ساختمان کار گذاشته شده و متعلق به ساختمان اولیه است. در زير گنبد کبود از داخل يك حاشيه از كتيبه گچ بری به خط نسخ، آياتی از قرآن مجيد به چشم ميخورد.
شما در بازدید از این مجموعه در فاصله چند متری از آن، برجی تاریخی دیگری به نام برج مدور را میبینید که همانند نامش ساختاری استوانهای شکل دارد. البته از نگاه یک بازدیدکننده عادی، زیبایی گنبد کبود بسیار بیشتر از برج مدور است و تزیینات به کار رفته در آن بسیار چشمنواز هستند.