در کنار آرامگاه‌های بزرگانی همچون شیخ عطار و حکیم عمر خیام و دیگران که مدفون در نیشابور هستند آرامگاهی در مرکز این شهر وجود دارد که امروز تبدیل به پناهگاهی برای مؤمنان شده است.
آرامگاه بانو بی بی شطیطه (رحمة الله علیها) از جاذبه های نیشابور، در غرب این شهر و در وسط میدانی به نام شطیطه قرار دارد. فضای میدان ۶۰۰۰ متر مربع است و آرامگاه بی بی با مساحت تقریبا ۱۰۰۰ متر داخل میدان قرار دارد.
بی‌بی شطیطه نیشابوری از آن معدود زنان روزگار خویش بود که درس دلدادگی به حریم ولایت را خوب آموخته بود و امروز پس از قرن‌ها از مرگ آن حکیمه نه تنها از یادها نرفته بلکه به عنوان نماد و الگوی برای زنان مسلمان تبدیل شده است.
بی‌بی شطیطه کیست؟
شطیطه نیشابوری معروف به بی‌بی شطیطه زنی بود که در سدهٔ دوم هجری در نیشابور می‌زیست و بنا به روایت‌های مذهبی، امام موسی کاظم(ع)، از امامان شیعه هدیه‌ای از او پذیرفت و امروزه برای او آرامگاهی در شهر نیشابور در خراسان به نام آرامگاه بی‌بی شطیطه وجود دارد. مقبره او در زیر سقف بقعه بی‌بی شطیطه در شمال غرب نیشابور قرار گرفته است.
گفته شده از میان انبوه وجوه و کالای سنگین که به عنوان سهم امام به مدینه فرستاده شد تنها نقدینه یک‌درهمی و دست‌رشت چهاردرهمی شطیطه نیشابوری مورد پذیرش امام موسی کاظم(ع) قرار گرفت.
در باره بی‌بی شطیطه، علامه مجلسی در جلد یازدهم بحار الانوار، شهرآشوب در مناقب، هاشمی بحرانی در مدینه‌المعاجز، و قطب راوندی در خرایج این حدیث را نقل کرده‌اند که بی‌بی شطیطه مورد عنایت ویژه امام موسی بن جعفر(ع) قرار گرفته‌بود.
بانو شطیطه از جمله زنان مؤمنه، صالحه و فاضله‌ای بود که در زمان حضرت موسی‌بن‌جعفر(ع) زندگی می‌کرده و ارادت خاصی به حضرت موسی‌بن‌جعفر(ع) داشت و از این رو این بانوی گرانقدر مورد لطف حضرتش بود؛ از جمله فرستادن لباس خلعت و حاضر شدن امام بر جنازه ایشان برای خواندن نماز میّت قبل از خاکسپاری.
معماری آرامگاه بی بی شطیطه
سند دقیق و درستی برای تاریخ اولیه آرامگاه بانو بی بی شطیطه وجود ندارد، پس اطلاعات دقیقی از آن در دسترس نیست. کارشناسان بر این باورند بنای اولیه در زمان زلزله ی ویرانگر سال ۸۰۸ هجری قمری از بین رفته و تخریب شده است. بنای دیگری بر مزار بانو احداث کردند و در طی سالها بارها مورد تعمیر و بازسازی قرار گرفته است. آخرین ساختمان آرامگاه بانو بی بی شطیطه (بقعه متبرکه بی بی شطیطه)، بنایی چهار گوش، مسقف، کوچک و از مصالحی مانند خشت و خاک است. این بنا درگوشه ای از یک قبرستان قدیمی قرار دارد و قدمتی بین ۲۰۰ تا ۳۰۰ سال دارد. بنا آرامگاه بانو بی بی شطیطه، تا سال ۱۳۵۹ هجری قمری باقی بود تا اینکه به همت شخصی به نام مذحوم حاج عباس ترقی و جمعی از خیرین منطقه و شهرستان آرامگاه جدیدی برای بی بی شطیطه ساخته شد. قبرستان قدیمی اطراف آرامگاه بانو بی بی شطیطه را به فضای سبز عمومی و میدان شهری تبدیل کردند، با توجه به این که آرامگاه بی بی در مرکز میدان قرار گرفت نام میدان را بی بی شطیطه نامیدند.
