شهر باستانی بدروم از مهمترین شهرهای گردشگری در ترکیه است و جاذبههای طبیعی و تاریخی زیادی دارد. در این بین آرامگاه هالیکارناسوس ، مورد توجه بسیاری از گردشگران است. علت اصلی این توجه، قرار داشتن این آرامگاه در لیست عجایب هفتگانهی دنیاست.
ماجرای آرامگاه هالیکارناسوس
موزولوس یکی از فرمانداران امپراتوری ایران بود. او در سال های 377 تا 353 قبل از میلاد برکاریا که جزئی از قلمرو ایران بود، حکمرانی می کرد. پایتخت کاریا شهری به نامهالیکارناسوس بود که امروزه یک شهر توریستی در ترکیه به نام بودروم است.
موزولوس پس از پدرش به عنوان فرمانروا به حکومت رسید. اما پس از مدتی اعلام استقلال کرد و از حکومت ایران سرپیچی نمود.
موزولوس با آرتیمس ازدواج کرد. به تدریج بر قدرت این فرمانروا افزوده می شد؛ تا آنکه تصمیم گرفت برای خود و ملکه اش مقبره ای بسازد. البته این یک آرامگاه معمولی نبود. موزولوس اثری باشکوه را می خواست تا بدین طریق قدرت و شوکت او را حتی بعد از مرگ به رخ آیندگان بکشد. قبل از اتمام مقبره موزولوس از دنیا رفت. بعد از او بیوه اش ساخت مقبره را سرپرستی کرد. حدود 2350 سال قبل کار ساختمان مقبره تکمیل شد. به یادبود شاه، مقبره را موزولوم نام نهادند. از همین رو هنوز هم مقبره های بزرگ و باشکوه را موزولوم می نامند.
بنای آرامگاه هالیکارناسوس
اما طراحی قسمت میانی بنا منحصربهفرد بود. ۳۶ ستون باریک به گونهای قرار گرفته بودند که در هر ضلع بنا ۹ ستون دیده میشد. جالب آنجا بود که بین هر ۲ ستون، تندیسی از الههها و فرشتههای یونانی قرار داشت و جلوهی خارقالعادهای به کلیت بنا میداد. پشت ستونها، بلوکهای تو خالی قرار داشت که وزن سقف سنگین آرامگاه را تحمل میکرد. در مجموع این قسمت میانی نیز حدود یکسوم ارتفاع سازه را به خود اختصاص میداد. اما بالاترین قسمت بنا به شکل یک هرم پلکانی ساخته شده بود که به سمت جایگاه نهایی صعود میکرد. بر فراز این پلکان تندیس باشکوهی قرار گرفته بود که شگفتی بنا را تکمیل میکرد: چهار اسب بزرگ ارابهای را میکشیدند که ماسول و آرتمیس بر آن سوار بودند.
زلزله ویرانگر
پس از 1800 سال، زلزله ای وحشتناک، ساختمان موزولوم را با خاک یکسان کرد. تقریباً 500 سال قبل، شوالیه های سن جان سنگ های موزولوم را برای ساختن قلعه ای در همان نزدیکی به کار بردند. حتی بعضی از دیوارهای قلعه با سنگ های سبز رنگی که موزولوم را زینت داده بود، ساخته بودند. سال ها بعد شوالیه ها محل دفن پادشاه موزولوس و ملکه آرتمیسیا را کشف کردند. اما شبانگاه که آرامگاه را بدون نگهبان رها کرده بودند، دزدان حمله کردند و طلاها و سایر چیزهای قیمتی مقبره را غارت نمودند.
پس از 300 سال دیرینه شناسان به حفاری محل پرداختند. آنها پس از کندو کاو توانستند، برخی از مجسمه ها و صنایع دستی را که از تاراج حوادث در امان مانده بود، کشف کنند. در این میان مجسمه هایی غول پیکر یافت شد که باستان شناسان معتقدند به شاه و ملکه اش تعلق دارد. در سال 1857 این یافته ها به موزه ای در لندن منتقل شد و همچنان در معرض تماشای عموم قرار دارند.
بقایای آرامگاه هالیکارناسوس
امروزه در بازدید از این آرامگاه در شهر بدروم، تنها بقایایی از آن را که از حوادث تاریخی نجات پیدا کردهاند، خواهید دید. بخشهایی از سنگهای مرمرین جلا داده شدهی بنا هنوز هم در آن مکان باقی ماندهاند. به علاوه، برخی ستونهای بنا نیز به صورت قطعه قطعه در گوشه و کنار محوطهی بنا به چشم میخورند.
برخی از بقایای تندیسهای بنا نیز هنوز وجود دارند که البته در این محوطه نگهداری نمیشوند. این تندیسها توسط سفیر بریتانیا در قرن نوزده در قلعهی بدروم پیدا شده و امروزه در موزه بریتانیا نگهداری میشود.
