روستای هدف گردشگری «ریاب» در سه کیلومتری غرب گناباد واقع شده و فاصله اندکی با قنات قصبه گناباد دارد. روستای ریاب از جاذبه های گردشگری گناباد، برخلاف اعتقاد بعضی در مورد وجه تسمیه آن که معتقدند «ری آب» است، اما تسمیه صحیح آن «رمی آب» است، زیرا رشته قنات طولانی آن بیش از 20 کیلومتر امتداد دارد و از جنوبشرقی به طرف شمال غربی در امتداد است.
قدمت روستای ریاب به قرون اولیه اسلامی مربوط است. آثار تاریخی روستا مانند دو برج دیده بانی، آب انبار، عمارت باغ گلشن و آرامگاه ابومنصور ریابی از قدمت طولانی روستای ریاب حکایت دارند.
بافت کاهگلی روستا، جذابترین بخشی است که توجه هر گردشگری را به خود جلب میکند. این بافت از ساختار کهن ریاب حکایت دارد.معماری کویری خانههای بافت تاریخی ریاب به سبک معماری خانههای مناطق کویری شباهت دارد. کارشناسان برای اولین بار در این منطقه با بادگیرهایی مواجه شدند که مانند بادگیرهای یزد، با دریچهای مستقیما به سردابه متصل میشوند. دیگر تزیینات این خانهها نیز بسیار قابل توجه است. بهطور کلی بناهای ریاب شاید بر خلاف عمارتهای یزد و اطراف آن باشکوه نباشند، اما زیبایی خاص خود را دارند که همین ویژگی از جمله مواردی است که این روستا را در ردیف روستاهای هدف گردشگری در استان خراسان قرار داده است.این بناها تمامی نیازهای ساکنان خود را برآورده میکنند. در اغلب کوچههای این محله، ساباط یا سقفهایی برای ایجاد سایه ساخته شدهاند و تمامی خانهها دارای سردابه، حوضخانه و بادگیر هستند.
ریاب دارای هزار سال تاریخ مکتوب بوده و جزو قدیمیترین روستاهای گلی کشور به حساب میآید. روستای ریاب طی سالیان متمادی که از عمرش میگذرد چندین بار تغییر مکان داده است، به گونهای که هم اکنون قبرستان قدیمی ده در درون بافت مسکونی واقع شده و مردم اقدام به ساخت خانه بر روی آن کردهاند. ریاب غربیترین و مرتفعترین روستای گناباد است.
جمعیت این روستا طبق آمار سال 1395 حدود 800نفر بوده که خود دلیلی بر عظمت این روستا است.
این روستا با ارتفاع ۱۱۳۰ متر از سطح دریا، تحت تأثیر اقلیم نیمه بیابانی دارای تابستان های گرم و زمستان های سرد است. اقلیم بومی منطقه به علت واقع شدن در حاشیه کویر و دوری از دریا از نوع آب و هوای صحرایی و بیابانی گرم و خشک است. از مهمترین ویژگی های اقلیم منطقه پدیده خشکی است. ریاب دارای آب شیرین و گوارا است و در واقع اصل آن روی آب بوده است.
اقتصاد روستای ریاب بر پایه فعالیت های زراعی، باغداری و دامداری استوار است. گروهی نیز، در امور خدماتی و صنایع دستی از جمله گلیم بافی مشغول هستند. کشت آبی و دیم در روستا رواج دارد. مهمترین محصولات زراعی روستا گندم، جو، زیره و زعفران است. مهمترین تولیدات باغی روستا شامل انگور، انار و زردآلو می باشد. عمده آب کشاورزی از قنات تأمین می شود.
روستای ریاب، با طبیعت زیبا و سرسبز، مزارع و باغ های پربار میوه، چشم اندازهای بدیع و دلپذیری یافته است. مراتع پیرامون روستا با پوشش گیاهی متنوع و انواع گیاهان دارویی مانند گل ختمی، خاکشیر، شاه تره، اسطوخودوس و غیره به ویژه در بهار و تابستان سرشار از طراوت و زیبایی شده و شور و حال خاصی پدید می آورد.
این روستای زیبا، علاوه بر طبیعت سرسبز و خرم، جاذبه های تاریخی بسیار دارد که می توان به بافت قدیمی روستا با معماری سنتی و تعداد زیادی خانه های مسکونی قدیمی اشاره کرد.
آب انبار قدیمی، دو برج دیده بانی که در گذشته های دور برای حفاظت از روستا ساخته شده اند، آرامگاه ابومنصور ریابی و عمارت باغ گلشن از دیگر جاذبه های تاریخی این روستا هستند.
مقبره ابو منصور ریابی که از بزرگان سلجوقیان است در این روستا جالب توجه است. دیوار خانه ها و اماکن تاریخی این روستا بسیار جالب و ضخیم ساخته شده اند بطوریکه در طی سالیان طولانی از پس زلزله هایی با ریشتر بالا برآمده اند. دو برجی که در غرب روستا واقع شده اند چهار طبقه دارند و از ویژگیهای این روستا محسوب می شوند.
مسیر دسترسی
روستای ریاب از طریق شهر گناباد با جاده ای آسفالت قابل دسترسی است. معبر اصلی روستا، جهت جنوب شرقی به شمال غربی دارد و با دو مسیل با جهت جنوب غربی به شمال شرقی قطع می شود.