حرف از سوغات قم که بشود، همه یاد سوهان میافتند. سوهان، اصلیترین سوغات قم است و متنوعترین سوهانها را میشود در این شهر پیدا کرد، اما همه راهها هم در این شهر به خرید سوهان ختم نمیشود.
سوهان قم
مشهورترین رهآورد قم سوهان است.
حدودو یک سده پیش نوعی حلوا و شیرینی خانگی در قم پخته میشد و به «حلوای قمی» مشهور بود؛ و خیلی محدود و به ندرت توسط مغازههای عطاری عرضه میشد. معروف است که به هنگام حضور مظفرالدین شاه در قم از وی توسط حلوای قمی پذیرایی شد و او بعد از خوردن حلوای قمی گفت:”این حلوا مثل سوهان غذای مرا بریده و هضم کرده است”. آنگاه مقدار زیادی از این حلوا را باخود به عنوان راه آورد برد. از آن پس عنوان سوهان بر این شیرینی نهاده شد و به تدریج به عنوان نماد خوراکی و ره آورد قم مطرح شد.
در قم شما میتوانید به سراغ ۲۰۰۰ تا ۲۵۰۰ سوهان پزی و سوهان فروشی بروید. ماهیانه در قم بیش از ۵۰۰ تن سوهان به فروش رفته و این محصول به کشورهای اروپایی و آسیای مرکزی صادر میشود.
نان کسمه
از آرد، تخممرغ، شیره یا شکر، زردچوبه و زعفران نانشیرینیهایی به اسم نان کسمه میپزند که خیلی خوشمزه است. قدیمترها نان کسمه را در تنور میپختند.
انجیر نخی آردی
انجیر قم خیلی باکیفیت و معروف است. با انجیر تازه، انجیر آردی دست میکنند و به نخ میکشند. ممکن است این انجیر را جاهای دیگر مثل بازار تجریش هم ببینیم، اما اصلش مال قم است.
گز
اگر ترجیح بدهیم بهجای سوهان گزی، گز را بخریم، نیازی نیست تا اصفهان برویم. در سوغاتفروشیهای قم، گز هم میتوانیم پیدا کنیم.
شکلات پیچ یا آبنبات زنجبیلی
اطراف حرم حضرت معصومه (ع) فروشگاههای زیادی هستند که بعضیهایشان شکلات پیچ یا آبنبات گورخری میفروشند. این آبنباتها طعم زنجبیلی دارند و اگر تازه باشند در دهان آب میشوند.
خرمهره سازی قم
از دیگر سوغاتی استان قم میتوان از خرمهره صحبت کرد که از قدیم تا به اکنون علاقهمندان بسیاری مجذوب آن شدهاند. خرمهره درواقع از سنگهای فیروزهای یا آبیرنگ درست شدهاند که به قول قدیمیها برای دوری از چشم و نظر بکار برده میشود. البته رنگ آبی به روح و روان آدم آرامش خاصی وارد میکند و انرژیهای منفی را از انسان دور میکند.
طبق اسناد برجایمانده از زمانهای گذشته، قدمت خرمهره به حدود ۵۰۰۰ هزار سال پیش یعنی در دوران حکومت اشکانیان و هخامنشیان بازمیگردد که مردم آن زمان از خرمهره استفاده میکردند. جالب است بدانید که این سنگ بعد از تولید در ایران بهوسیلهی یکی از شاهزادگان ایرانی به کشور مصر هدیه داده میشود.
این سنگهای زیبا در کشورهای اروپایی مانند آلمان هم کاربرد فراوانی دارد که به آن تکنیک قم میگویند.
قالی قم
استان قم قالیهای دستبافت معروفی دارد و مردم کشور ایران با این قالیها نقش و جلوهی باشکوهی به خانههایشان میدهند.
در بازار شهر قم در قسمت تیمچهفروشان این قالیهای زیبا و جذاب به چشم میخورند. این قالیها ترکیبی از بافت، نقش، رنگ و الیاف فرشهای ایرانی است که جنس بیشترشان از کرک، پشم و ابریشم است و به چلهابریشم و گلابریشم مشهورند و توجه همه را به خود جلب میکند.
معرق قم
تابلوهای معرق از دیگر صنایعدستی استان قم بهحساب میآید. هنر معرقکاری فقط برای کشیدن تابلوها استفاده نمیشود بلکه در ساخت و تولید میز، صندلی، مبل بعضی وسایل تزئینی هم کاربرد دارد.
از دیگر سوغات استان قم مرواربافی است. مرواربافی شکلی از حصیربافی است که ترکهی بکار رفته شده در آن مروار نام دارد که این چوب در نزدیک شهرهای ملایر، کرج و تهران به وجود میآید.
سجاده، مهر و تسبیح
مغازههای اطراف حرم سوغاتی مثل مهر، تسبیح و انگشتر هم میفروشند. سجاده، از جمله سوغات قم است که نزدیک حرم میتوانیم طرحها و رنگهای مختلفش را پیدا میکنیم.